η βια στο σπιτι συμβαινει σε ολες τισ κουλτουρες, σε ολες τισ εθνικότητες, σε ολες τισ θρησκειες, σε ολα τα κοινωνικα και οικονομικα επίπεδα
Σύμφωνα με το Center for Disease Control, η βία στο σπίτι είναι ένα σοβαρό, επιβλαβές φαινόμενο, που αφορά όλη την κοινωνία και τη δημόσια υγεία. Τα καλά νέα είναι ότι μπορεί να προληφθεί...γράφει: Η ΑΡΤΕΜΙΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ σύμβουλος ψυχολόγος, συνθετική θεραπεύτρια, BSc (Hons), MSc
Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν μεγαλώσει με την ιδέα ότι η οικογένεια και το σπίτι είναι ένα ήρεμο μέρος, ένα ασφαλές λιμάνι, ένα καταφύγιο. Και ότι μέσα εκεί κανείς και τίποτα δεν μπορεί να τους βλάψει. Αυτές οι αντιλήψεις είναι βαθιά ριζωμένες στους περισσότερους από εμάς, καθώς συνήθως μεταφέρονται από νενιά σε γενιά, από την παιδική ηλικία. Εικόνες και αντιλήψεις όμορφες και θετικές. Χτίζουν στην καρδιά και στο μυαλό μας ένα καλό οικοδόμημα, ένα καλό πρότυπο για την εξέλιξη της προσωπικότητας μας, των σχέσεων και της ζωής μας γενικότερα.
Κατά πόσο, όμως, μπορούν να είναι και πραγματικότητα; Και μάλιστα, μια μόνιμη πραγματικότητα, όπως αυτή που καμιά φορά βλέπουμε να προβάλλεται από τις ταινίες; Υπάρχουν στιγμές και περιπτώσεις που κάτι τέτοιο δεν ισχύει σε τέτοιον βαθμό. Και ίσως δεν είναι και ρεαλιστικό να πιστεύει κάποιος ότι μπορεί ή πρέπει πάντα να ισχύει. Στην οικογένεια, όπως και στις περισσότερες -αν όχι σε όλες-τις ομάδες ανθρώπων, βιώνονται πολλά και ανάμεικτα συναισθήματα που εκφράζονται με πολλούς και διάφορους τρόπους και συμπεριφορές. Όταν, όμως, αυτές οι συμπεριφορές και τα συναισθήματα εκφράζονται με τρόπους ακραίους, βίαιους, ζημιογόνους, που βλάπτουν ή απειλούν τη σωματική, συναισθηματική, διανοητική, πνευματική υγεία και ευεξία, τότε πρέπει να αντιμετωπίζονται δραστικά.
Η βία στο σπίτι (συχνά ονομάζεται και «ενδοοικογενειακή βία») συμβαίνει όταν ένα μέλος της οικογένειας (σύντροφος, αδελφός / -ή, γιος / κόρη, συγγενής) επιχειρεί με τις πράξεις και τη συμπεριφορά του να επιβληθεί ή / και να βλάψει ένα άλλο μέλος της οικογένειας σωματικά ή / και ψυχολογικά.
Η βία στο σπίτι συμβαίνει σε όλες τις κουλτούρες, σε όλες τις εθνικότητες, σε όλες τις θρησκείες, σε όλα τα κοινωνικά και οικονομικά επίπεδα. Μπορεί να προέρχεται από άντρες, από γυναίκες ή και από τους δύο, σε σχέσεις μεταξύ του αντίθετου φύλου και σε σχέσεις μεταξύ του ίδιου φύλου, σε σχέσεις γονέα προς παιδί και σε σχέσεις παιδιού (κυρίως έφηβου και ενήλικα) προς τον γονέα.
ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΡΟΛΗΦΘΕΙ!
Η αναγνώριση περιστατικών ενδοοικογενειακπς βίας και η καταγραφή τους διαφέρει από χώρα σε χώρα. Σύμφωνα με το Center for Disease Control, n βία στο σπίτι είναι ένα σοβαρό, επιβλαβές φαινόμενο, που αφορά όλη την κοινωνία και τη δημόσια υγεία (Tjaden and Thoennes, 2000). Τα καλά νέα είναι ότι μπορεί να προληφθεί!
Η ενδοοικογενειακή βία (όπως και άλλες μορφές βίας) μπορεί να είναι:
ΣΩΜΑΤΙΚΗ
•
Η άμεση σωματική βία έχει να κάνει με την ανεπιθύμητη σωματική επαφή όπως, π.χ., από το μη επιθυμητό άγγιγμα έως τον βιασμό και τον φόνο.
•
Η έμμεση σωματική βία περιλαμβάνει, για παράδειγμα, το πέταγμα αντικειμένων πάνω ή κοντά σε έναν άνθρωπο ή την πρόκλήση πόνου σε ζώα.
•
Σεξουαλική βία - εξαναγκαστική σεξουαλική επαφή ή πράξη χωρίς την οικειοθελή συγκατάθεση του άλλου, με τη χρήση ή με την απειλή χρήσης βίας.
ΛΕΚΤΙΚΗ
•
Λεκτικές απειλές για χρήση βίας ενάντια στο «θύμα», σε άλλα μέλη της οικογένειας -συμπεριλαμβανομένων και τα παιδιά - ή σε αγαπημένα πρόσωπα, ακόμη και από τον «θύτη» ενάντια στον ίδιο του / της τον εαυτό!
•
Λεκτική βία, που εμπεριέχει απειλές, βρισιές, υποτιμητικές και εξευτελιστικές λεκτικές επιθέσεις.
ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ
•
Μη λεκτικές απειλές, όπως παραδείγματος χάρη χειρονομίες που υποδηλώνουν απειλή, εκφράσεις του προσώπου, κινήσεις του σώματος.
•
Υπερβολική έλλειψη ενσυναίσθησης (η ικανότητα, δηλαδή, του να συναισθάνεσαι τον πόνο ή τη χαρά του άλλου), έντονη συναισθηματική απάθεια και αδυναμία συναισθηματικού μοιράσματος και επαφής με τρόπο που είναι ζημιογόνος.
•
Χειραγώγηση των συναισθημάτων του άλλου, που οδηγεί σε τρόμο, φόβο, δυσκολία χαλάρωσης, ενοχές, αμφιβαλίες και αμφισβήτηση του τρόπου σκέψης και των συναισθημάτων του / της για την κατάσταση, αδυναμία να είναι σε επαφή και να εμπιστεύεται τα συναισθήματα του / της.
•
Παιχνίδια με το μυαλό του άλλου, όπως για παράδειγμα διαστρέβλωση των σκέψεων του σε βάρος του «θύματος».
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ
• Το
να μην επιτρέπεται στον άλλο να δει τους φίλους ή / και τους συγγενείς του.
• Το
να σαμποτάρονται οι κοινωνικές σχέσεις του άλλου και το να απομονώνεται από τις κοινωνικές της / του δραστηριότητες και επαφές.
•
Ο διασυρμός του άλλου, για παράδειγμα μέσα από την εσκεμμένη διαστρέβλωση γεγονότων, τη διάδοση κακής φήμης ή την επινόηση ψεύτικων ιστοριών, με σκοπό να βλαφτεί η προσωπικότητα, η οικογένεια, η κοινωνική, η επαγγελματική ή η πνευματική ζωή του / της.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
•
Οικονομική στέρηση και χειραγώγηση του άλλου μέσα από τα χρήματα ή άλλα υλικά αγαθά: π.χ., έλεγχος των οικονομικών του άλλου με τρόπο κυριαρχικό και υποτιμητικό, εκβιασμός μέσω των χρημάτων.
•
Στέρηση του δικαιώματος του άλλου για οικονομική αυτονομία (π.χ., να μην του / της επιτρέπεται να εργαστεί).
•
Εσκεμμένη στέρηση οικονομικής υποστήριξης του άλλου (συνήθως σε περιπτώσεις που η γυναίκα δεν εργάζεται), συνήθως αναγκάζοντας τον / την να αρχίσει να ικετεύει για οικονομική υποστήριξη.
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ
•
Η χρήση φανερής ή κρυφής βίας ή / και οι απειλές ή άλλες προσπάθειες χειραγώγησης με άμεσες ή έμμεσες τακτικές, για να εξαναγκαστεί ο άλλος να αλλάξει, να αρνηθεί ή να σταματήσει να έχει τα δικά του πνευματικά πιστεύω και τους τρόπους να τα εκφράζει.
•
Να υποτιμάται, να περιγελάται ή να κακοποιείται ο άλλος, λόγω των πνευματικών του πεποιθήσεων και πρακτικών.
•
Το να χρησιμοποιούνται τα πνευματικά πιστεύω (ή η απουσία τους) για να χειραγωγηθεί ο άλλος ή να γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης.
Συνήθως, η βία έχει πορεία φαύλου κύκλου. Αρκετοί μελετητές αυτού του φαινομένου (όπως για παράδειγμα ο Λενορ Γουόκερ) έχουν παρουσιάσει ένα μοντέλο, γνωστό ως ο «κύκλος της βίας». Παρακάτω παρουσιάζω μια από τις εκδοχές του:
■ 1η φάση: "Ο μήνας του μέλιτος". Αυτή η φάση χαρακτηρίζεται συνήθως από τρυφερότητα, απολογία, προσφορά (π.χ., δώρα, προσφορά βοήθειας σε κάτι στο οποίο ο «θύτης» συνήθως δεν βοηθάει) και ολοφάνερη παύση της βίας.
■ 2η φάση: Η οικοδόμηση της έντασης. Αυτή η φάση συνήθως χαρακτηρίζεται από φτωχή και «ρηχή» επικοινωνία, ένταση, τρόμο ή φόβο μήπως προκληθεί καβνάς.
■ 3η φάση: Το ξέσπασμα. Σε αυτή τη φάση είναι χαρακτηριστικές οι εκρήξεις βίας και τα περιστατικά κακοποίησης. Είναι συνήθως σε αυτή τη φάση που αυτός ο οποίος βρίσκεται στον ρόλο του θύματος αποφασίζει ή σκέφτεται σοβαρά να κάνει κάτι για την κατάσταση (π.χ., να ζητήσει ή να δεχτεί βοήθεια).
■ 4η φάση: Η μετάνοια. Είναι η φάση κατά την οποία αυτός / -ή που παίζει τον ρόλο του θύτη προετοιμάζει το έδαφος για την 1η φάση (τον «μήνα του μέλιτος»), δείχνοντας φανερά μετάνοια για τις πράξεις του / της, εκφράζοντας συναισθήματα τύψεων, δίνοντας υποσχέσεις για αλλαγή -λέγοντας, π.χ., «ήταν η τελευταία φορά που συνέβη»-, κάτι που, όμως, αν πρόκειται για τον φαύλο κύκλο της βίας, δυστυχώς δεν συμβαίνει και στην πραγματικότητα.
Θεωρώ σημαντικό να σημειωθεί εδώ ότι ο «κύκλος της βίας» δεν ισχύει πάντα και νια όλες τις περιπτώσεις. Υπάρχουν και περιπτώσεις που δεν καλύπτονται από αυτή την προσέγγιση.
Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν ζήσει τουλάχιστον ένα περιστατικό κακοποίησης ή βίας σε μικρό ή μενάλο βαθμό, τουλάχιστον μία φορά σε κάποια στιγμή της ζωής τους. Είναι, όμως, μια συμπεριφορά που δεν πρέπει να είναι ανεκτή ούτε νομικά, ούτε ηθικά, ούτε ψυχολογικά από τις σημερινές κοινωνίες, αφού τα αποτελέσματα της μόνον επιβλαβή μπορεί να είναι. Είναι, επίσης, μια συμπεριφορά που ενθαρρύνεται ή όχι μέσω της μάθησης. Γι' αυτό και είναι ένα τόσο σημαντικό θέμα παιδείας, εκπαίδευσης, ενημέρωσης και παραδειγματισμού.
Μερικοί άνθρωποι ζουν τη βία καθημερινά και έχουν τόσο πολύ αποθαρρυνθεί, που πλέον δεν μπορούν ούτε καν να την αναγνωρίσουν ή φτάνουν να πιστεύουν ότι το αξίζουν, ότι «έτσι είναι και δεν αλλάζει»! Συνήθως, αυτοί οι άνθρωποι αισθάνονται βαθιά αδύναμοι. Αισθάνονται ότι δεν μπορούν να κάνουν τίποτα γι' αυτό. Ότι αυτή είναι η μόνη πραγματικότητα. Όμως, αυτό είναι λάθος! Για να αρχίζει αυτό να αλλάζει, είναι πολύ σημαντικό να ζητήσει την κατάλληλη βοήθεια και αυτός που δέχεται τη βία, και εκείνος που την ασκεί (σπανιότερο αλλά εξίσου σημαντικό).
Για άμεση βοήθεια
- ΚΕΘΙ: http://www.kethi.gr/greek/ke ntra/index.htm
- Σύνδεσμος νια τα Δικαιώματα της Γυναίκας / Βοήθεια για τη Βία μέσα στην Οικογένεια: τηλ. 210-3616232
- Γραμμή SOS της Γενικής Γραμματείας Ισότητας: τηλ. 210-3220900
- Κέντρα Υποδοχής Κακοποιημένων Γυναικών (ΓΠ): τηλ Αθήνας 210-5235318 και 210-5235250, τηλ. Πειραιά 210-4112091 και 210-4129101
- «Αλληλεγγύη» (Ξενώνες υποδοχής της Εκκλησίας της Ελλάδος): Αγ. Ζώνης 91, τηλ. 800-11-37 777 (χωρίς χρέωση)
Τροφή για σκέψη
- Πώς θα δρούσες ή θα αντιδρούσες σε περίπτωση μιας βίαιης πράξης ή συμπεριφοράς κακομεταχείρισης εναντίον σου ή εναντίον ενός ανθρώπου που αγαπάς ή ακόμη αν το έβλεπες να συμβαίνει εναντίον κάποιου στη γειτονιά ή στο δρόμο; Γιατί;
- Υπάρχει κάτι που θα μπορούσες, πιθανότατα, να κάνεις προτού προκύψει μια βίαιη ή απειλητική συμπεριφορά; Αν όχι, γιατί; Αν ναι, πώς;
- Πιστεύεις ότι είναι δυνατόν να υπάρχουν τρόποι πρόληψης γι' αυτό το θέμα; Αν ναι, ποιοι θα ήταν αυτοί; Τι θα μπορούσες να κάνεις εσύ γι' αυτό;
Links
Members
Total Members: 9946
Stats
Users Online
Για αλλαγή του public name σας, επικοινωνήστε με έναν από τους Admins. 
Author