Ρεμπέτικα

[Thmmy.gr portal]

  Thmmy.gr portal
   Forum
   Downloads
   Ενεργ. Λογαριασμού
   Επικοινωνία
  
  Χρήσιμα links
   Σελίδα τμήματος
   Βιβλιοθήκη Τμήματος
   Elearning
   Φοιτητικά fora
   Πρόγραμμα Λέσχης
   Πρακτική Άσκηση
   Ηλεκτρονική Εξυπηρέτηση Φοιτητών
   Διανομή Συγγραμμάτων
   Ψηφιακό Καταθετήριο Διπλωματικών
   Πληροφορίες Καθηγητών
   Instagram @thmmy.gr
   mTHMMY
  
  Φοιτητικές Ομάδες
   ACM
   Aristurtle
   ART
   ASAT
   BEAM
   BEST Thessaloniki
   EESTEC LC Thessaloniki
   EΜΒ Auth
   IAESTE Thessaloniki
   IEEE φοιτητικό παράρτημα ΑΠΘ
   SpaceDot
   VROOM
   Panther
  

THMMY.gr Web

Helios_MultiScribbles2SMF Default ThemeSMFone_Blue

[Ανεβάζετε τα θέματα των εξετάσεων στον τομέα Downloads]

Είσαι πρωτοετής;... Καλώς ήρθες! Μπορείς να βρεις πληροφορίες εδώ. Βοήθεια για τους καινούργιους μέσω χάρτη.

Κατεβάστε εδώ το Android Application για εύκολη πρόσβαση στο forum.

Ανεβάζετε τα θέματα των εξετάσεων στον τομέα Downloads με προσοχή στα ονόματα των αρχείων!

[Δείτε περισσότερα εδώ...]

Συμβουλές καλής χρήσης του φόρουμ: Youtube embed code and links, Shoutbox, Notify, ...

Δείτε περισσότερα εδώ...

[Αλντεμπαράν]

Ωχ ωχ Βαγγελίστρα μου...

Ο Ξεφτίλης - Ιωάννης Χαλκιάς ή Τζακ Γκρεγκορυ (1928)

<a href="https://www.youtube.com/watch?v=MOG1waTt0ic" target="_blank">http://www.youtube.com/watch?v=MOG1waTt0ic</a>


Αφορμή το άφωνο άσμα για να μάθουμε και δυό πράματα.

Γιουσουρούμ
Παζάρι στο οποίο βρίσκει κανείς τα πάντα όλα, (δηλαδή υπ’ αυτή την έννοια κάτι σαν τα Χάρροντς της Ανατολής), με την διαφορά ότι είναι αρκούντως λαϊκότερο, συνήθως αναφέρεται σε παλιά-μεταχειρισμένα αντικείμενα και ο κάθε πωλητής στεγάζεται (αν στεγάζεται) αυτοτελώς (περί της διαφοράς αγορά-παζάρι-μάρκετ βλ. παρακάτω).

Λέγεται ότι προέρχεται από τον Εβραίο έμπορο Ελία Γιουσουρούμ, που ήρθε τον 19ο αιώνα από τη Σμύρνη στην Αθήνα και εγκαταστάθηκε στην πλατεία Αβησσυνίας, ιδρύοντας το πρώτο παλαιοπωλείο, αν και η τούρκικη λέξη sürüm σημαίνει πώληση-απόληψη.

Σχετικά: Γιουσουρουμτζήδικος, -η, -ο, γιουσουρουμτζής, «Πάρε ό,τι θέλεις παλιατζή» (Σ. Διονυσίου), «Γιουσουρούμ» (Ν. Άσιμος), στίχος «...πούλησα στο γιουσουρούμι χόμι-μπόι πανταλόνι και αγόρασα για σένα αδαμάντινο βελόνι...» (Ημίζ), «Αγοράζω παλιά» (Ολύμπιανς) κλπ.

Συγγενεύει εννοιολογικά με το οθωμανικό μπιτ-μπαζάρ και το (παραδόξως) ταυτόσημο εγγλέζικο flea market, υπό την ειδική σημασία της πώλησης και ανταλλαγής φτηνών ή μεταχειρισμένων-κλεμμένων μικροπραγμάτων αλλά και αντικών.

Στην Αμερική (garage sale) και στην Βρετανία (boot sale), υφίστανται ιδιωτικά γιουσουρούμια, στον κήπο οποιουδήποτε θέλει να μετακομίσει ή να ξαλαφρώσει από την παλιατσαρία. Στην Ελλάδα δυστυχώς, δεν υπάρχει αντίστοιχος θεσμός, οπότε οι νεοέλληνες πετάνε κυριολεκτικά στον δρόμο τα παλιά τους πράγματα, τα οποία μαζεύουν εξαθλιωμένοι άνθρωποι (ρακοσυλλέκτες, αλλοδαποί, άστεγοι, πρεζάκηδες κλπ) και ιδίως πονηροί παλιατζήδες –νυν αντικέρ- (αν είναι -όχι σπάνια- τίποτα έπιπλα αξίας), που τα μεταπωλούν στα μεγάλα γιουσουρούμια, ώστε να φρεσκαριστούν και να τα πάρουν τίποτα συλλέκτες που φυσάνε το παραδάκι. Παλιότερα όμως, τη συλλογή των παλιών-αχρήστων επ’ ανταλλάγματι έκανε ο πλανόδιος παλιατζής, με την στεντόρεια τραγουδιστή φωνή του «Οοοο παλια-τζής! Ρούχα-παλιά-αγοράζω»! (βλ. και Νίκο Φέρμα στο «Ένας ήρως με παντούφλες»).

Το παρδαλό γιουσουρούμ διαφέρει από την λαϊκή αγορά, διότι στην τελευταία κατ’ εξοχήν διατίθενται προϊόντα προς άμεση ανάλωση και λειτουργεί κάθε μια άπαξ εβδομαδιαίως, αν και το πειραιώτικο αυθεντικό γιουσουρούμ στην πλατεία Ιπποδαμείας -οδό Αλιπέδου δίπλα στα παλαιοπωλεία, που αντικατέστησε την άτυπη αγορά του Καραϊσκάκη (κάηκε το 1937) δίπλα στα Λεμονάδικα της Ακτής Τζελέπη, λειτουργεί κάθε Κυριακή και αντίστροφα, όλο και περισσότερες λαϊκές γιουσουρουμοφέρνουν, δεδομένου ότι πλέον διατίθενται και παλιά είδη.

Εξ άλλου, η κατοχή αδείας πωλήσεως αγαθών (όπως και η έκδοση αυτής), των γιουσουρουμτζήδων είναι μια ομιχλώδης υπόθεση, ενώ στις λαϊκές, είναι υποχρεωμένος ο πωλητής να αναρτά την άδειά του και να στήσει το τσαντήρι του σε προκαθορισμένη θέση, αλλιώς οι άλλοι πωλητές του αναποδογυρίζουνε τον πάγκο.

Από την «αμερικάνικη αγορά», που αγόραζε μια φορά ο κοσμάκης «second hand» τα κοντοβράκια των ευεργετών μας (ξανάρθε στο προσκήνιο το 80-90 λόγω μόδας), διαφέρει στο ότι δεν αφορά μόνον είδη ένδυσης.

Κλασσικό γιουσουρούμ εν Ελλάδι ήταν το πολύβουο Μοναστηράκι (κυρίως η Κυριακάτικη ουρά του), που έφτανε μέχρι το Γκάζι και στη συνέχεια το κουτσουρέψανε Δημοτική παραγγελία, κατόπιν αιματηρής αντιδικίας τσιγγάνων (λέει). Τα δε μικρομάγαζα της περιοχής, κατήντησαν προοδευτικά μουράτες φίρμες ή «αντικερίες», που ούτε φτηνά είναι, αλλ’ ούτε και ποιοτικά. Αντίστοιχα, μετετράπησαν σε καταστήματα τα οθωμανικά (εβραιοκρατούμενα) παζάρια της Σαλονίκης (Καπάνι, Βαρδάρι, Λαδάδικα, Μοδιάνο, Καραβάν-σαράι κλπ, η δε διαβαλκανική εμπορο-ζωοπανήγυρη στη Χ.Α.Ν.Θ. μετονομάσθηκε σε «Διεθνής Έκθεση» όπου κάθε κλάπας βγάζει κι ένα λόγο παραμυθίας κάθε Σεπτέμβρη προς Θεσσαλονικείς αλλά εις επήκοον όλων), η οδός Αθηνάς και τα Χαυτεία στην Αθήνα, το ιταλικό «μαρκάτο» της Πάτρας, η αγορά των Χανίων, Ηρακλείου, Βόλου, Λαυρίου, το εβραιοπάζαρο των Ιωαννίνων κλπ. Η Πλάκα δεν έχει πλέον παζάρι, αφού την κατήντησαν υπνούπολη πολυτελείας ντόπιοι αετονύχηδες και ξένοι ταλαριούχοι, αγοράζοντας μπαμπέσικα (μέσω κάποιας τέως υπουργού) τα νεοκλασικά (φρούρια τώρα) ώστε να βροντολογάνε τις πορδές τους ανενόχλητοι απ’ τη βουή της ζώσας συνοικίας που ήταν κάποτε. Τα ίδια έγιναν και στην Τουρκία, με τη μετατροπή των παζαριών σε τσαρσιά (αγορές) ανοικτές ή κλειστές (καπαλί-τσαρσί), παραγκωνίζοντας τα γιουσουρούμια.


πηγή

[Αλντεμπαράν]

Φίνο ζεϊμπέκικο...

Οι μερακλήδες - Στράτος Παγιουμτζής (1940)

<a href="https://www.youtube.com/watch?v=MmpFYpZw_Mk" target="_blank">http://www.youtube.com/watch?v=MmpFYpZw_Mk</a>


μερακλής < τουρκική meraklı + -ής < merak < αραβική مراق (maraq). Λέγεται ότι το παρωνύμιο αυτό διαδόθηκε περισσότερο στους Αθηναίους στην εποχή του μεσοπολέμου, για κάποιο γηραιό φουστανελοφόρο φύλακα του Σταδίου ο οποίος έφερε με εξαιρετική επιμέλεια την ελληνική ενδυμασία διατηρώντας όμως και «αρειμάνιον μύστακα» που έβαφε με «καραμπογιά» μέχρι του θανάτου του στο μεσοπόλεμο.

[Αλντεμπαράν]

Το αθώο απαγορευμένο.

Η Βαρβάρα - Περπινιάδης Στελλάκης (1936)

<a href="https://www.youtube.com/watch?v=wX9HNdlFiZU" target="_blank">http://www.youtube.com/watch?v=wX9HNdlFiZU</a>


Και η διήγηση της ευτράπελης δίκης.

<a href="https://www.youtube.com/watch?v=0Ga2HM0Q8EM" target="_blank">http://www.youtube.com/watch?v=0Ga2HM0Q8EM</a>

[Schro]

<a href="https://www.youtube.com/watch?v=9X3lA4EDkfc" target="_blank">http://www.youtube.com/watch?v=9X3lA4EDkfc</a>

[Αλντεμπαράν]

Κλασικός Μάρκος...

Όλοι οι ρεμπέτες του ντουνιά - Μάρκος Βαμβακάρης (1936)

<a href="https://www.youtube.com/watch?v=Acbq_bcdH7w" target="_blank">http://www.youtube.com/watch?v=Acbq_bcdH7w</a>

Eπ αφορμή:
Κουρμπέτι < τουρκική gurbet < αραβική ġurbat غربة
Κουρμπέτι είναι κατ' αρχή η ιερή αποδημία, μια πανάρχαιη μορφή ασκητισμού. Ο μοναχός, αντί να καταφεύγει στην ερημιά, γύριζε τον κόσμο ουσιαστικά ζητιανεύοντας. Άγνωστο πότε άρχισε, οπωσδήποτε μαρτυρείται στην Ανατολή από τον 4ο π.Χ. αι. με τους ἀγύρτας, τους ιερείς της Μεγάλης Μητρός (συνήθως της Κυβέλης) οι οποίοι το συνδύαζαν με την Ιερή Επαιτεία, δηλαδή τον ερανισμό συνεισφορών. Στην Ελλάδα του μεσοπολέμου με την λέξη κουρμπέτι υπονοείται η βιοπάλη και γενικότερα η ζωή.

[Schro]

<a href="https://www.youtube.com/watch?v=nEm1tUqbZk0" target="_blank">http://www.youtube.com/watch?v=nEm1tUqbZk0</a>

[Αλντεμπαράν]

Κιθάρα σκέτη και μεστή...

Χθές το βράδυ στου Γκαρίπη - Γιώργος Κατσαρός (1935)

<a href="https://www.youtube.com/watch?v=REG3RAp2UBs" target="_blank">http://www.youtube.com/watch?v=REG3RAp2UBs</a>

...άντε, κι άλλος ένα από τον Βόλο
άντε, κι φουμάρισε ένα τόνο...

[Αλντεμπαράν]

...πάει το καφενείο...

Έφοδος στον τεκέ - Γιάννης Καμβίσης (1933)

<a href="https://www.youtube.com/watch?v=8_xMNVI8ELc" target="_blank">http://www.youtube.com/watch?v=8_xMNVI8ELc</a>

Στην φώτο το καφενείο/τεκές του γερο-Μπάτη "Ζωρζ Μπατέ" στα Λεμονάδικα του Καραϊσκάκη (Ακτή Τζελέπη), στέκη της πιάτσας. Διαστάσεις 1.20x2.00μ. Από εκεί βγήκαν ο Μάρκος, ο Ανέστος ο Καμπανάος και τόσοι άλλοι.

[Schro]

<a href="https://www.youtube.com/watch?v=tLdR2IesDGs" target="_blank">http://www.youtube.com/watch?v=tLdR2IesDGs</a>

[Schro]

<a href="https://www.youtube.com/watch?v=Tlvhqy7zgqE" target="_blank">http://www.youtube.com/watch?v=Tlvhqy7zgqE</a>

[Αλντεμπαράν]

Από τα αγαπημένα...

Χτυπώ νεκροί - Στράτος Παγιουμτζής ή Τεμπέλης(1933)


<a href="https://www.youtube.com/watch?v=dGa-UOk8Gtk" target="_blank">http://www.youtube.com/watch?v=dGa-UOk8Gtk</a>

"Η εκκλησιαστική μουσική είναι σοβαρότερη από την κοσμική. Δεν χρησιμοποιεί μουσικά όργανα παρά μόνο την ανθρώπινη φωνή. Δεν θα μπούμε σε λεπτομέρειες, θα αναφέρουμε μόνο ότι υπάρχουν κομμάτια “σύντομα“, “αργοσύντομα“ και “αργά“, το κάθε ένα από τα οποία είναι μία ανάπτυξη του αμέσως προηγούμενου και, όπως είναι αναμενόμενο, στα αργά κομμάτια (τα και δυσκολότερα) η τέχνη της μελισματικής φτάνει σε πολύ εξελιγμένα επίπεδα. Το ύφος των αργών κομματιών θυμίζει έντονα μελισματικές τεχνικές που συναντούμε και στους αμανέδες, γιαυτό και δεν είναι καθόλου τυχαίο που μεγάλοι αμανετζήδες ήταν συγχρόνως και ιεροψάλτες, πράγμα που το βλέπουμε και στα τουρκικά “γκαζέλ“, μουσικά κομμάτια πολύ συγγενικά με τον αμανέ.."¹

[Αλντεμπαράν]

...Φραγκοσυριανοί...



Λέει ο Μάρκος,
" Όλη η Απάνω Χώρα το Θεό αγαπούσαμε. Το χωριό είχε τον Άγιο Σεβαστιανό,
 την Κιουρά, τον Αι Γιώργη, τον Σάντ Αντώνη,
όλες εκκλησιές καθολικές. Στο Σκαλί είχαμε το Σάν Σαμπαστιά.
Ότι χρειαζόμαστε εκεί πηγαίναμε. Κάθε Κυριακή πηγαίναμε στην εκκλησία,
πατεράδες, μανάδες, τα παιδιά όλα "
[..] Η Παναγιά λεγόταν και Κατήχησις. Εκεί πηγαίναμε τα παιδιά
πρώτα πρώτα όσα ήταν να πρωτοκοινωνήσουμε, να παρακολουθήσουμε
και να μάθουμε προσευχές. Δεν τα θυμάμαι πια όμως. Και το Πάτερ ημών
μισό το ξέρω, όπως και το Πράξις συντριβής που έχουμε εμείς οι καθολικοί.
Και άλλα πολλά διάφορα. Μέχρι που είχα μάθει να ψέλνω. Δε θυμάμαι
τίποτες τώρα. Στις βραδυνές εκκλησίες, στις κουμπιέτες, πηγαίναμε
και ψέλναμε τα παιδαρέλια.
[..]  Τότες είμαστε παιδάκια κι αγαπούσαμε το Θεό. Εγώ ήμουνα
κανονικός στα καθήκοντα μου. Ξαγορευόμουνα. Πήγαινα να εξομολογηθώ
τακτικά κάθε Σάββατο, ντυμένος κανονικά με τα ρούχα της
Κυριακής. Πηγαίναμε το Σάββατο και την Κυριακή κοινωνούσαμε.
Στις καθολικές εκκλησίες έχουν κάτι σαν εκεί που φυλάνε σκοπιά.
Ξαγορεύτρες λέγονται. [..] Δε φοβόμουν, πήγαινα να ξαγορευτώ
να κοινωνήσω. Λέγαμε όσα θυμόμαστε. Δε θυμούμαι τίποτα
ξεχωριστό, γιατί εγώ όταν μεγάλωσα παράτησα και τις εκκλησίες,
παράτησα τα πάντα. Πήγαινα να μεταλάβω κάθε δεκαπέντε
μέρες. Τότε πήγαινα στην εκκλησία τακτικά. Άκουγα, μ' άρεζε.
  Η δική μας ενορία ήταν ο Σάν Σεμπαστιάν. Στον Σάν Σεμπαστιάν
ήταν ένας εφημέριος ο οποίος έκανε κουμάντο εκεί στην εκκλησία,
ο Δόν Γιάννης ο Αλμάνσης, έτσι λεγότανε. Ο οποίος
δεν έχετε ιδέα πόσο μ' αγάπησε όταν πήγα για πρώτη φορά
στην Σύρο, που έπιασα κι έγραψα το Σαμπαστιά. "


Σύρα η απάνω χώρα σου, βρε Σύρα μου
με την ανηφοριά σου
με τα πολλά σκαλάκια σου, βρε Σύρα μου
και με τον Σαμπαστιά σου

Μ έβγαλες απ τα σπλάχνα σου, βρε Σύρα μου
μέσα από την καρδιά σου
και ξακουστό σου το 'κανα, πατρίδα μου
Σύρα μου τ όνομά σου

Σ είκοσι χρόνια δυο φορές, βρε Σύρα μου
ήρθα να σ αντικρύσω
και με το μπουζουκάκι μου, πατρίδα μου
γλυκά να τραγουδήσω

Ν ακούσουν όλοι οι Συριανοί, βρε Σύρα μου
τραγούδια με μεράκια
να θυμηθούμε τα παλιά, πατρίδα μου
να φύγουν τα φαρμάκια
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Σύρος - Μάρκος Βαμβακάρης(1936)

<a href="https://www.youtube.com/watch?v=ybKP1lSCrgk" target="_blank">http://www.youtube.com/watch?v=ybKP1lSCrgk</a>

[Αλντεμπαράν]

Μινόρε, Μανές ( Αφήνομε Καληνυχτιά ) - Καρίπης Κώστας - 1930

" Αφήνουμε Καληνυχτιά Και Σας Ευχαριστούμε,
Ευχόμεθα Να στε Καλά, Πάλι Να Ξαναρθούμε ".

<a href="https://www.youtube.com/watch?v=q-tvEnPj_w0" target="_blank">http://www.youtube.com/watch?v=q-tvEnPj_w0</a>

[Αλντεμπαράν]

Τράβα ρε μάγκα και αλάνι - Κώστας Ρούκουνας - 1936


<a href="https://www.youtube.com/watch?v=VWFipn0QTls" target="_blank">http://www.youtube.com/watch?v=VWFipn0QTls</a>


* Στις αρχές του 20ου αιώνα, το Καλαμάκι, σημερινός Άλιμος,  αποτελούσε παραθεριστικό προορισμό για εύπορους Αθηναίους, οι οποίοι απολάμβαναν τη θάλασσα. Η ονομασία "Καλαμάκι", σύμφωνα με την παράδοση, προήλθε από ένα τρίκλωνο ή τετράκλωνο κλωνάρι που βρισκόταν σε κεντρικό σταυρόδρομι του οικισμού στην περιοχή της σημερινής παραλιακής οδού.

[Schro]

<a href="https://www.youtube.com/watch?v=TnHxPc-oPa0" target="_blank">http://www.youtube.com/watch?v=TnHxPc-oPa0</a>