Σύγχρονο έντεχνο ελληνικό τραγούδι

[Thmmy.gr portal]

  Thmmy.gr portal
   Forum
   Downloads
   Ενεργ. Λογαριασμού
   Επικοινωνία
  
  Χρήσιμα links
   Σελίδα τμήματος
   Βιβλιοθήκη Τμήματος
   Elearning
   Φοιτητικά fora
   Πρόγραμμα Λέσχης
   Πρακτική Άσκηση
   Ηλεκτρονική Εξυπηρέτηση Φοιτητών
   Διανομή Συγγραμμάτων
   Ψηφιακό Καταθετήριο Διπλωματικών
   Πληροφορίες Καθηγητών
   Instagram @thmmy.gr
   mTHMMY
  
  Φοιτητικές Ομάδες
   ACM
   Aristurtle
   ART
   ASAT
   BEAM
   BEST Thessaloniki
   EESTEC LC Thessaloniki
   EΜΒ Auth
   IAESTE Thessaloniki
   IEEE φοιτητικό παράρτημα ΑΠΘ
   SpaceDot
   VROOM
   Panther
  

THMMY.gr Web

Helios_MultiScribbles2SMF Default ThemeSMFone_Blue

[Ανεβάζετε τα θέματα των εξετάσεων στον τομέα Downloads]

Είσαι πρωτοετής;... Καλώς ήρθες! Μπορείς να βρεις πληροφορίες εδώ. Βοήθεια για τους καινούργιους μέσω χάρτη.

Κατεβάστε εδώ το Android Application για εύκολη πρόσβαση στο forum.

Ανεβάζετε τα θέματα των εξετάσεων στον τομέα Downloads με προσοχή στα ονόματα των αρχείων!

[Αντιστοίχηση Μαθημάτων ΝΠΣ με ΠΠΣ]

Επίσημη ενημέρωση για Αντιστοίχηση Μαθημάτων ΝΠΣ με ΠΠΣ και η συζήτηση στο forum.

[poly1]

Στήσαν χορό μεσ τη βροχή
διαμάντια οι σκάλες στη σκεπή
και ένας ξημέρωμα περνάει
παραμιλάει παραπατάει

σαν όνειρο μου φαίνεται
και δε μου κακοφαίνεται
ο κόσμος πάει κι έρχεται
μα πουθενά δε φτάνει

μουσκέμα τα τσιγάρα μου
τα σπίρτα και η κιθάρα μου
μα δε με νοιάζει μη χαθώ
τάχω χαμένα από καιρό

όπως σας βλέπω βιαστηκά
τα μάτια σας ορθάνοιχτα
ξερώ της νύχτας το σκοπό
κι αν ξεμεθύσω θα σας πώ

την αφεντιά σου προσκυνώ
κι ότι σαρέσει τραγουδώ
δεν έχουν λόγια οι στιγμές
περνάν και φεύγουν θες δε θες

πάω λοιπόν να κοιμηθώ
μήπως συμβεί και ονειρευτώ
ίσως μαφήσει το κρασί
να δώ του κόσμου την αυλή
      το τραγούδι του μεθυσμένου .. Μάλαμας 

[poly1]

Άλλα θέλω κι άλλα κάνω  πώς να σου το πώ
έλεγα περνούν τα χρόνια  θα συμμορφωθώ
μα είναι δώρο άδωρο  να αλλάξεις χαρακτήρα
τζάμπα κρατάς λογαριασμό τζάμπα σωστός με το στανιό

Έξω φυσάει αέρας και όμως μέσα μου
μεσά σαυτό το σπίτι πριγκηπέσσα μου
το φώς σου και το φώς χορεύουν γύρω μας
απίστευτος ο κόσμος κι ο χαρακτήρας μας

Άλλα θέλω κι άλλα κάνω κι έφτασα ως εδώ
λάθη στραβά και πάθη μέβγαλαν σωστό
ξημερώματα στο δρόμο ρίχνω πετονιά
ποιάνω τον εαυτό μου και χάνω το μυαλό μου

Έξω φυσάει αέρας και όμως μέσα μου
μεσά σαυτό το σπίτι πριγκηπέσσα μου
το φώς σου και το φώς χορεύουν γύρω μας
απίστευτος ο κόσμος κι ο χαρακτήρας μας !

         
            Πριγκηπέσσα


Σωκράτης Μάλαμας  

[poly1]

Από την πόρτα σου αν θα βγω
θα δω τον ήλιο στρογγυλό
και με το όμορφο στερνό χαμόγελό σου

Μια καλημέρα θα σου πω
μετά θα φύγω, θα χαθώ
και ίσως με ξαναδείς μονάχα στ' όνειρό σου

Γιατί είμ' αέρας που περνά
μέσα στης πόλης τα στενά
και κάνει τα κλειστά παράθυρα να τρίζουν

Γιατ' είμαι αύρα εσπερινή
πνοή καθάρια ζωντανή
που κάνει τα γερμένα φύλλα να θροΐζουν

Φεύγω ψηλά για το βουνό
κι ύστερα πέφτω στο γκρεμό
και ταλαντεύομαι στα βάθη και στα ύψη

Και κουβαλάω μες τη σιγή
μιαν ανυπόταχτη κραυγή
και κάποια ανείπωτη ελπίδα που 'χεις κρύψει



Αύρα - Δημήτρης Παναγόπουλος

[mafalda]

Όνειρο
Θανάσης Παπακωνσταντίνου


Τράβηξα δειλά-δειλά
της κερκόπορτας το σύρτη
και πήραν φωτιά τα μάτια μου
μάγκα μου απ' όσα είδα.

Πολιτεία απέραντη
από γυαλί και κεχριμπάρι,
τα χρώματα της ίριδας
της έπλεκαν στεφάνι.

Στα στενά της σέρνονταν
άγιοι σκοτεινοί κι αγύρτες
και στο λιμάνι αθίγγανοι
μοιρίζανε παλάμες.

Ο Ανέστος τρυφερά
γέμιζε καρφιά τα χέρια
κι ο Μεβλανά Tζελαλεδίν
γυρνούσε και γυρνούσε.

Κι έτσι όπως χάζευα
ντερβισάδες, μπεκτασήδες,
άλαλοι με κυκλώσανε
μα ακόμα τους ακούω.

Σεμ ολντού ασίκ λαρί
άνθρωπέ μου τί ξεφτίλα
να σου χαλάνε το όνειρο
και συ να τους αφήνεις.

Πίσω ξαναγύρισα
χίλια εννιακόσια ενενήντα,
με τα δίδυμα αγκαλιά
κοιμάται η κυρά μου.



Τρία Ρουμπαγιάτ
Μουσική: Θανάσης Παπακωνσταντίνου
Στίχοι: Ομάρ Καγιάμ

Σήκω και δώσε μου κρασί τα λόγια είναι καμένα
απόψε το χειλάκι σου είναι το παν για μένα.
Κι όσο για τα ταξίματα και για τα κρίματά μου
τα βλέπω σαν τα κατσαρά μαλλιά σου μπερδεμένα.

Για εκείνα που δεν έκανα και που 'χω καμωμένα
αν έχω τη ζωή σωστά είτε στραβά παρμένα
αυτό θα 'ν' το μαράζι μου κρασί λοιπόν ποιος ξέρει
μην βγαίνει τούτη η αναπνοή στερνή φορά από 'μένα

Όταν θελήσει η μοίρα μου τον κόσμο αυτό ν' αφήσω
και κάθε ελπίδα για ζωή απ' την καρδιά μου σβήσω
μια κούπα από τη στάχτη μου να φτιάξετε συντρόφοι
σαν θα γεμίζει με κρασί ίσως να ξαναζήσω.

[Καλλισθένης]

Δείγμα συνεργασίας Θανάση-Σωκράτη:

Rua da bella vista

Στίχοι/Μουσική: Θανάσης Παπακωνσταντίνου
Ερμηνεία: Σωκράτης Μάλαμας

Μια νύχτα καλοκαιρινή, υγρή στη Λισσαβόνα,
ονειροπόλος ποιητής χαϊδεύει τη σιωπή·
-ο φόρος της διάνοιας πληρώνεται μ' αγρύπνια-
αγρίμι είναι που κρύβεται σε σώμα λογιστή.

Απ' τ' ανοιχτό παράθυρο κοιτά τους άδειους δρόμους.
Τη μέρα ειν' ένα τίποτα. Το βράδυ ειν' «εγώ»,
που κάθεται καρτερικά στην έρημη αποβάθρα,
να πάρει την κλινάμαξα που πάει στην άβυσσο.

Ανακαλεί τη θλίψη του, την αστραπή της γνώσης,
για κάθε του παρόρμηση που άφησε κρυφή
κι απ' το βιβλίο του Ιώβ χειροκροτά τη φράση:
«Κουράστηκε η ψυχή μου απ' τη ζωή».

Γλυκά θ' ανοίξει η κλειδαριά της πόρτας για το Σύμπαν,
ο υπάλληλος Πεσόα θ' αφήσει τις σκιές
και μένα, που ξαγρύπνησα, με πιάνει η ανησυχία,
αν είναι οι αναμνήσεις μου ψεύτικες ή σωστές.

Να ρωτάς

Στίχοι: Θανάσης Παπακωνσταντίνου
Μουσική/Ερμηνεία: Σωκράτης Μάλαμας

Pώτα τον πρωτομάστορα που κλαίει στο γεφύρι
και το Σαμάνο που καλεί το για οίκτο πουλί
τα τσοπανάκια ρώτησε που 'χουν τρανζιστοράκι
κι ακούν αναμετάδοση κάθε Kυριακή
ρώτα τον παραπόταμο π' αδειάζει στο ποτάμι
και το μαντήλι που γλιστρά πίσω απ τα μαλλιά
τον ποδηλάτη στη βροχή που τρέχει ρώτησέ τον
και τη γριούλα π' αρχινά να βγάζει και φτερά
κάνε και μια ερώτηση στου Oλύμπου τις χαράδρες
ρώτα τους δώδεκα Θεούς τους ταραχοποιούς
κι αν θέλεις περισσότερα ρώτα τους πεθαμένους
με λίγα λόγια και καλά τα ψυχοσάββατα
ρώτα… ρώτα…

Το πορφυρό ποτάμι

Στίχοι: Θανάσης Παπακωνσταντίνου
Μουσική/Ερμηνεία: Σωκράτης Μάλαμας

Αργά κυλάει το πορφυρό ποτάμι
Τρώει τις πέτρες λιώνει τις καρδιές
Αργά κυλάει στο χώμα στην παλάμη
Αλλάζει χάρτες αλλάζει ζωές

Πήγαν πολλοί να βρούνε τις πηγές του
Βρήκαν μονάχα άδεια πηγάδια

Αργά κυλάει σαν τη λάβα που καίει
Σαν το χρόνο στις μεγάλες στιγμές
Αργά κυλάει απʼ τα μάτια σου ρέει
Και γεμίζει τη γη μ' ομορφιές

Χαμένο ρούχο

Στίχοι: Θανάσης Παπακωνσταντίνου
Μουσική/Ερμηνεία: Σωκράτης Μάλαμας

Τον πρώτο χρόνο ήμουνα
άγιο παιδί στρωμένο
το δεύτερο με γέλασε
μια πλάνα αγκαλιά.

Τον τρίτο ξημερώθηκα
σε άγνωστα κρεβάτια
τον τέταρτο τους φίλους μου
αποχαιρέτησα.

Στην κολυμπήθρα ρίξανε
νερό αλκοολούχο
και τ' όνομα που μού 'δωσαν
ήταν χαμένο ρούχο.

Το πρώτο ψέμα το 'βγαλα
σαν πέτρα απ' τα νεφρά μου
το δεύτερο σαν κέρασμα
ποτήρι δροσερό.

Το τρίτο σαν της άνοιξης
το πρώτο αεράκι
στο τέταρτο κοιτάχτηκα
δεν ήμουν πια εγώ.

Την πρώτη αγάπη πού 'ζησα
παντοτινή την είπα
η δεύτερη μου κόστισε
λιγότερα φιλιά.

Η τρίτη ήρθε με χαρά
διπλή χαρά που φεύγει
στην τέταρτη να θυμηθώ
να σβήσω τη φωτιά.

Κ.Ι.Σ.

[Καλλισθένης]

Οι ντομάτες

Στου Κυρ-Αντώνη του μανάβη τις ντομάτες
Που 'ναι σαν κόρες φθίσικες, πολυβαμμένες
Έχω με τέχνη περισσή εγώ βαλμένες
Πράσινες κάμπιες κι άγριες σαν τους αντάρτες

Στα νιάτα του έμπλεξε ο Αντώνης με μια τσούλα
Κι οι συγγενείς του όλοι μπήκανε στη μέση
Να τη θυμάται πότε-πότε πια τ' αρέσει
Ζώντας μια ήσυχη και άχαρη ζωούλα

Τα 'χω μισήσει τα ολόχρυσα κλουβιά σας
Μ' ακολουθούνε σ΄όποιο μέρος και να πάω
Να 'χετε υπόψη σας, μια μέρα θα σας φάω
Όλους εσάς οπού κοιτάτε τη δουλειά σας

Χώρα σαν ετούτη μες τον κόσμο δεν ειν' άλλη
Με πολιτείες ολοπλούμιστες, με φώτα
Μα το νερό είναι αρμυρό σαν τον ιδρώτα
Κι ο τόπος μοιάζει σα μιαν αλυκή μεγάλη

Ρίχνω το βλέμμα στου προσώπου σου τα μήλα
Δε βρήκες μου 'πες το Θεό μα δε σε νοιάζει
Εγώ όμως βρήκα κάτι που του μοιάζει
Το λεν αγάπη κι είναι στης καρδιάς τα φύλλλα

Τα 'χω μισήσει τα ολόχρυσα κλουβιά σας
Μ' ακολουθούνε σ' όποιο μέρος και να πάω
Να 'χετε υπόψη σας, μια μέρα θα σας φάω
Όλους εσάς οπού κοιτάτε τη δουλειά σας

Κόπιασε κόρη μες του ονείρου μου τ' αλώνι
Δε θα γεράσουμε ποτέ στο υπογράφω
Και τις ντομάτες στα παπούτσια μου τις γράφω
Μαζί με το μανάβικο του κυρ-Αντώνη

Στίχοι: Δημήτρης Αποστολάκης (Χαΐνης)
Μουσική/Ερμηνεία: Μιλτιάδης Πασχαλίδης

...απλά  !! ΠΡΕΠΕΙ !!  να το ακούσετε!!!


Κ.Ι.Σ.

[poly1]

// Τρελή κι αδέσποτη

Νοιώθω ποια είσαι όταν λες το σ' αγαπώ
σαν μια βασίλισσα τσιγγάνα που περνάει
και μπαίνει στις καρδιές σαν να 'τανε μετρό
που φωτισμένο βάζει μπρος και ξεκινάει

Τρελή κι αδέσποτη παρόλη την αγάπη
έτσι σε θέλω κι έτσι είσαι αληθινά
έλα σαν όνειρο στο άδειο μου κρεβάτι
έλα εδώ κάτω στη θλιμμένη μου καρδιά

Κι είσαι εκείνη που αν μαζί της κοιμηθώ
θα 'χω ξεχάσει ποιος να είμαι και πού πάω
κι αν αφορμή 'σαι συ ν' αλλάξω ευατό
το παρελθόν μου μπρος τα πόδια σου πετάω

Τρελή κι αδέσποτη παρόλη την αγάπη
έτσι σε θέλω κι έτσι είσαι αληθινά
έλα σαν όνειρο στο άδειο μου κρεβάτι
έλα εδώ κάτω στη θλιμμένη μου καρδιά

// Νίκος Παπάζογλου 

[poly1]

Όταν χαράζει 

Όταν χαράζει, ο πρώτος στεναγμός
βγαίνει απ' τα πιο σφιγμένα χείλη
σαν πεταλούδα, στη καμαρή πετά
ψάχνοντας άνοιγμα να φύγει

Αν είσαι μόνος, αν είσαι αδύναμος
η χαραυγή θα σε ξεκάνει
έχει το μύρο, έχει τη σιγαλιά
έχει τον ήλιο τον αλάνη

Καινούρια μέρα, καινούριος ποταμός
στις εκβολές του θα προσφέρει
όσα χαθήκαν, όσα ξεχάστηκαν
και όσα για αυτά κανείς δεν ξέρει

Πίσω απ' τους λόφους, πίσω απ' τα βλέφαρα
υπάρχει τόπος και για σένα
χωρίς Βαστίλλη, χωρίς ανάθεμα
χωρίς τα χείλη τα σφιγμένα

Στίχοι , Μουσική : Θανάσης Παπακωνσταντίνου
Ερμηνευτές : Γιάννης Αγγελάκας

[poly1]

      
Άσε τα ψέματα

Κλείνω τα φώτα και κοιτάζω τις σκιές
χίλια βουνά και θάλασσες βαθιές
σπηλιές και ξέφωτα νεράιδες και γητειές
ένα καμίνι με καταπίνει

Ε, τα ρούχα μου μυρίζουνε φωτιά
ε, άσε τα ψέμματα και βγες απ' τον τεκέ

Άρχοντα σβήσε τα παλιά σου μυστικά
άναψε σπίρτο να σε βρει καμιά αγκαλιά
κόλπα κι αινίγματα μ' ανάβουν το μυαλό
δεν έχω δρόμο κι ουρανό

Γεμάτο το δισάκι μου ψωμί
τηλεπαιχνίδια κι ένα πλαστικό βιολί
ω, δεκάρα τσακιστή για το γαμπρό
α, πριν παντρευτείς να σε φιλήσω μια φορά

Λέω παραμύθια να ξορκίσω το κακό
να γίνουν όλα μαγικά μ' ένα χορό
σκάλα μ' ανέβασες πριν πέσω χαμηλά
τώρα γυρίζω στα παλιά

Α, παιχνίδι της γυναίκας τα φιλιά
Αχ αχ αχ παιχνίδι μ' έκανε μια νόστιμη κυρά
ω, δεκάρα τσακιστή για το γαμπρό
α, πριν παντρευτείς να σε φιλήσω μια φορά



Μάλαμας - Κανά

[gpap]

off topic/

Μια συνέντευξη με τον Μίκη Θεοδωράκη, που δεν έγινε και ένα κείμενο που έγραψε


Τραγούδι κατ' εικόνα και ομοίωσή τους



Οσον αφορά τον εαυτό μου, νιώθω την ανάγκη και κλείνομαι όλο και πιο πολύ μέσα μου. Η ψυχική ηρεμία που επιδιώκω ή η ΕΡΗΜΙΑ δεν έχει τίποτα το αρνητικό. Αντιθέτως με βοηθά να δουλεύω πνευματικά πολύ πιο ουσιαστικά από πριν.

Σε ό,τι αφορά τους άλλους -την κοινωνία- διαπιστώνω ότι συνεχώς λιγοστεύουν όλα εκείνα που κάποτε έφερναν τους ανθρώπους τον έναν κοντά στον άλλον. Και έχει πλέον εμπεδωθεί ένα ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΧΕΣΕΩΝ που ουσιαστικά απομακρύνει τον έναν από τον άλλον. Αλήθεια ποια ιδέα, ποιο ιδανικό, ποια συλλογικότητα μάς ενώνει σήμερα; Εγώ βλέπω έναν αγωνιώδη ατομικό αγώνα για αναρρίχηση εκεί που επιτάσσει το συμφέρον τού καθενός, χωρίς ίχνος αλληλεγγύης και δίχως την ανάγκη πνευματικής καλλιέργειας και ψυχικής ανάτασης. Αν αυτό δεν είναι ΕΡΗΜΙΑ, τότε πώς αλλιώς μπορεί να το ονομάσεις;

Υπάρχει όμως και ένας τρίτος λόγος για τον τίτλο ΕΡΗΜΙΑ. Ολοι εμείς που φτιάξαμε αυτά τα τραγούδια, γνωρίζουμε πολύ καλά, ότι από την άποψη της αγοράς στον χώρο της ελληνικής δισκογραφίας, τα ρίχνουμε μέσα σε μια άνυδρη, εχθρική περιοχή, δεδομένου ότι έχει επικρατήσει σε ασφυκτικό βαθμό ένα είδος τραγουδιού με το οποίο εμείς όχι μόνο δεν έχουμε καμμία σχέση αλλά η μόνη σχέση που μπορούμε να έχουμε είναι του νερού με τη φωτιά. Αυτό δεν σημαίνει ότι απεμπολούμε τη θέση μας μέσα στο ελληνικό τραγούδι. Θέση που άλλωστε την κρίνει μονάχα ο λαός και η ιστορία. Και άλλοτε συνέβη όταν ο Οδυσσέας έφυγε από την Ιθάκη για να πάει να πολεμήσει στην Τροία να εισβάλουν οι Μνηστήρες στο Παλάτι του διεκδικώντας την Πηνελόπη. Σ' αυτή τη φάση βρισκόμαστε σήμερα. Μπορεί το Παλάτι με τους Μνηστήρες να είναι για την ΕΡΗΜΙΑ ένας αφιλόξενος, εχθρικός και έρημος χώρος, όμως πίσω από τους τοίχους η Πηνελόπη παραμένει αγνή και αμόλυντη και τα νέα τραγούδια μας θα είναι γι' αυτήν νέκταρ και ελπίδα. Αλλωστε ας μην ξεχνάμε ότι ο δικός μας Τηλέμαχος δεν είναι μόνος. Εχει τώρα κοντά του τη Μαρία, που τις κρύες και σκοτεινές νύχτες, όταν η Πηνελόπη ξηλώνει κρυφά τα μάλλινα, γλυκαίνει με το τραγούδι της την πονεμένη της ψυχή.

Το λαϊκό τραγούδι, όπως άλλοτε το δημοτικό, είναι έκφραση συλλογικότητας. Υπάρχει στον «αέρα» διάχυτη «μουσικοποιητική» ουσία, την οποία συλλαμβάνει με τις κεραίες του κάποιος προικισμένος από τη φύση ποιητής, μουσικός είτε μουσικοποιητής. Αυτό που λέμε τραγουδοποιός.

Τώρα και άλλοτε

Γι' αυτόν τον λόγο το τραγούδι δεν γεννιέται αόριστα και γενικά αλλά μέσα σε συγκεκριμένους χώρους, περιστάσεις και συνθήκες ζωής. Τα πανηγύρια, τα λαϊκά κέντρα, οι μπουάτ κ.λπ., υπήρξαν λίκνα του ελληνικού τραγουδιού. Σήμερα συμβαίνει το εξής: Τα μόνα «λίκνα» είναι τα διάφορα νυχτερινά κέντρα από τα σκυλάδικα έως τον Διογένη και τις Αρένες. Και επειδή στους χώρους αυτούς πηγαίνει μια συγκεκριμένη κατηγορία ανθρώπων, το τραγούδι που κυριαρχεί είναι αυτό που κατασκευάζεται κατ' εικόνα και ομοίωσή τους. Στη συνέχεια γίνεται κυρίαρχο, κατακτά την αγορά, την ραδιοφωνία, την τηλεόραση και κατ' ακολουθίαν επηρεάζει το μεγάλο κοινό. Διαμορφώνει την αισθητική, το γούστο και όχι μόνο. Γιατί όπως κάθε τραγούδι, έχει κι αυτό την ιδεολογία του. Ποια είναι αυτή; Σας αφήνω να τη φανταστείτε.

Να για ποιο λόγο εγώ από το 1961 άρχισα να περιοδεύω συνοικίες και επαρχία με τις λαϊκές μου συναυλίες. Για να δημιουργηθεί ένας χώρος εκτός απ' αυτά τα δαπανηρά κέντρα, μέσα στον οποίο να εκφράζεται η συλλογικότητα και το νέο τραγούδι. Αυτή η προσπάθεια πέτυχε. Δεν έχουμε παρά να σκεφτούμε την εξέλιξη του ελληνικού τραγουδιού μετά την πτώση της Χούντας, που βασίστηκε αποκλειστικά σχεδόν σ' αυτές τις Λαϊκές Συναυλίες. Τότε. επειδή το κυρίαρχο ρεύμα γύρω από το τραγούδι το δημιουργούσε η συλλογικότητα των συναυλιών, ακολουθούσε και η δισκογραφία, η Ραδιοφωνία και η Τηλεόραση. Η γενιά των συνθέτων, ποιητών και τραγουδιστών στις δεκαετίες '70 και '80 βγήκε μέσα απ' αυτή τη συλλογικότητα των λαϊκών συναυλιών.

Στις μέρες μας αυτές οι συναυλίες περιορίζονται στο καλοκαίρι, γιατί τον χειμώνα δεν υπάρχουν οι κατάλληλοι χώροι. Για τον λόγο ακριβώς αυτόν πριν 20 περίπου χρόνια, μαζί με τον Μάνο Χατζιδάκι, ζητήσαμε από την Πολιτεία ένα χώρο -όπως ήταν τότε το «Παλλάς»- για να τον καταστήσουμε μικρό λίκνο του ελληνικού τραγουδιού. Θυμάμαι ότι το κόστος για τον ευπρεπισμό αυτής της σάλας ανερχόταν τότε σε 50-60 εκατομμύρια δραχμές, που δεν μας τα έδωσαν, όπως φυσικά δεν μας παραχώρησαν τον χώρο αυτόν ούτε κανέναν άλλον. Γνωρίζαμε λοιπόν από τότε ότι τα πράγματα θα γινόταν όλο και πιο δύσκολα για το ελληνικό τραγούδι, γιατί όπως είπα, για να δημιουργηθεί και να ανθήσει το λαϊκό τραγούδι, χρειάζεται χώρους μέσα στους οποίους να μπορεί να εκφράζεται η συλλογικότητα. Στο μεταξύ οι άλλοι έτρεχαν πιο γρήγορα και πιο δυνατά, γιατί είχαν τη συμπαράσταση των πελατών με τα χοντρά πορτοφόλια, που γι' αυτούς το τραγούδι ήταν ένα πρόσχημα να ξεδώσουν, να ξεσπάσουν και να τα σπάσουν. Ομως μπορούμε να πούμε ότι αυτή η πελατεία είναι αντιπροσωπευτική της ελληνικής κοινωνίας, ώστε τα γούστα της, να μας επιβάλλονται με τρόπο εξοντωτικό από τη Ραδιοφωνία-Τηλεόραση και την «Υψηλή Κοινωνία»; Φυσικά όχι. Επομένως ο λαός στη μεγάλη του πλειοψηφία μένει κολλημένος στα τραγούδια που τον εκφράζουν και μόλις βρει ευκαιρία γεμίζει τα στάδια για να δείξει την αγάπη του και την προσήλωσή του στο δικό του τραγούδι, παρ' όλο τον βομβαρδισμό κακογουστιάς που δέχεται καθημερινά.

Τα «λίκνα» των συναυλιών

Ομως ποια τραγούδια είναι αυτά; Δεν θα πω ονόματα. Ούτε ποιητών ούτε συνθετών ούτε τραγουδιστών. Γιατί είναι πασίγνωστα, δεδομένου ότι κυριάρχησαν στις τελευταίες δεκαετίες -ιδιαίτερα μετά τη Χούντα- και που έχουν τις ρίζες τους στη δεκαετία του εξήντα. Εδώ θα πρέπει να πούμε ότι εκτός από τα «λίκνα» των συναυλιών σε μεγάλους εξωτερικούς χώρους, υπήρξαν στις πρώτες μεταχουντικές δεκαετίες και τα «λίκνα» πολλών μπουάτ από μεγάλες έως μικρές. Γεννήθηκε λοιπόν, καλλιεργήθηκε, συντηρήθηκε και αναπτύχθηκε μια καινούργια συλλογικότητα με δύο κυρίαρχα χαρακτηριστικά: Πρώτον, ότι η πλειοψηφία ήταν νέες και νέοι και δεύτερον το μορφωτικό επίπεδο του μέσου όρου ήταν υψηλό, οι περισσότεροι ήσαν πολιτικοποιημένοι, γεγονός που σημαίνει ότι αισθάνονταν έναν βαθμό ευθύνης ο καθένας για όσα συμβαίνουν στη χώρα τους και στην ανθρωπότητα. Πρέπει να ξεχωρίζουμε την πολιτικοποίηση από την κομματικοποίηση. Γι' αυτό τον λόγο αν εξετάσει κανείς τη θεματολογία των σημαντικότερων στιχουργών της εποχής, λ.χ. του Λ. Παπαδόπουλου, του Μ. Ελευθερίου, θα δει ότι κυριαρχεί το προσωπικό συναίσθημα, που αντανακλούσε σ' αυτή τη νέα συλλογικότητα γύρω από το τραγούδι, που το ήθελε να είναι ποιητικό, ερωτικό και κυρίως ευγενές, κατ' εικόνα και ομοίωση αυτού του νέου ελληνικού κοινού, που στην συντριπτική του πλειοψηφία συνταίριαζε την ευθύνη απέναντι στους άλλους με τα προσωπικά του αισθήματα.

Αυτά τα νέα τραγούδια ήρθαν να δέσουν αρμονικά με εκείνα της δεκαετίας του '60 και κείνα της χουντικής περιόδου, γιατί είχαν ένα κοινό γνώρισμα, την ευγένεια και την ποιότητα του στίχου σε συνδυασμό με την αλήθεια και την ομορφιά της μελωδίας. Και κυρίως την υπευθυνότητα του κοινού.

Ετσι μπορούμε να πούμε ότι από τα τέλη της δεκαετίας του '50 έως σήμερα δημιουργήθηκε το νέο ελληνικό τραγούδι -σαν συνέχεια φυσικά του ελαφρού, του ρεμπέτικου και του λαϊκού μας τραγουδιού- με εντελώς καινούργια χαρακτηριστικά, ώστε να μπορούμε άνετα να μιλάμε για μια τέχνη που εκτός από το γεγονός ότι ήταν λαϊκή, δηλαδή απηχούσε το λαϊκό συναίσθημα, ήταν συγχρόνως και «λόγια», καθώς σε πολλές περιπτώσεις εξέφραζε πνευματικές αλλά και ιδεολογικές ανησυχίες, όπως πρέπει να έχουν οι ώριμοι και υπεύθυνοι πολίτες μιας σοβαρής χώρας που πατάει γερά στηριζόμενη στις δικές της δυνάμεις.

Είναι λοιπόν πολύ ενδιαφέρον να εξετάσει κανείς, γιατί οι έχοντες και κατέχοντες φοβούντα
ι, όπως ο διάβολος το λιβάνι, αυτό το νέο ελληνικό τραγούδι, ώστε να προσπαθήσουν να το πνίξουν και αν είναι δυνατόν να το εξαφανίσουν παντελώς από την εθνική μας ζωή;

Θυμίζουν ...χούντα

Και άλλοτε υπήρχε το τραγούδι της διασκέδασης και τα νυχτερινά κέντρα με τα λουλούδια και τα σπασμένα πιάτα. Δεν κατάφερε όμως αλλά ούτε και το επεδίωξε να γίνει το Α και το Ω του ελληνικού τραγουδιού, όπως επιχειρείται να γίνει σήμερα, εξοβελίζοντας όλα τα άλλα. Ειλικρινά δεν μπορώ να καταλάβω γιατί γίνεται αυτό; Είναι μόνο θέμα μόδας ή εκφράζει την ιδεολογία αυτής της συγκεκριμένης νεοπλουτικής ολιγαρχίας που νέμεται τα ΜΜΕ και ειδικά την τηλεόραση; Μήπως επαναλαμβάνεται ο μύθος του Αισώπου με τον κόλουρο πίθηκο που θέλει να μεταβάλει το κουσούρι του σε προτέρημα;

Εν πάση περιπτώσει την τελική μου άποψη νομίζω ότι την είπα συνθέτοντας την ΕΡΗΜΙΑ. Που σημαίνει ότι δεν πιστεύω σ' αυτές τις φτιαχτές καταστάσεις, που μου θυμίζουν... Χούντα. Εκείνο το περίφημο «αποφασίζομεν και διατάσσομεν». Ετσι και τούτοι 'δώ αποφάσισαν και διέταξαν στηριγμένοι στη δική τους βία του μονοπώλιου στην πληροφόρηση και στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης, νοοτροπίας και γούστου να σβήσουν με μια μονοκονδυλιά μια εθνική καλλιτεχνική κατάκτηση, που πλούτισε και εξακολουθεί να πλουτίζει ψυχικά, συναισθηματικά και πνευματικά τον ελληνικό λαό. Ομως αυτά δεν περνάνε τελικά στον λαό. Και ο λαός μας, όπως πάντα στους δίσεκτους καιρούς, βράζει πίσω από το χρωματιστό γυαλί. Κι όλες αυτές οι δήθεν πλειοψηφίες με τα μηχανάκια και τις μηχανορραφίες είναι μόνο για τους διαφημιστές και τους προσκυνητές του χρήματος και της γκλαμουριάς.

Εάν δεν ήμουν βέβαιος πως υπάρχει η άλλη Ελλάδα, θα σιωπούσα. Δεν θα έγραφα τραγούδια για τον λαό. Το ίδιο σκέφτονται και οι συνεργάτες μου, γιατί γνωρίζουν ότι ο καιρός είναι μαζί μας. Και ο λαός είναι μαζί μας. Δεν ξέρω πόσο θα κρατήσει αυτό το κακό. Δεν ξέρω αν θα αξιωθώ να δω αυτή τη νέα αλλαγή. Ξέρω μονάχα ένα: ότι ποτέ δεν ένιωσα να βρίσκομαι πιο κοντά στον λαό μας. Ισως γιατί μας ενώνει η ΕΡΗΜΙΑ του καθενός, όπως σ' εκείνους τους δύσκολους καιρούς. Ομως κάποτε οι χιλιάδες ΕΡΗΜΙΕΣ έσμιξαν κι έγιναν εκείνα τα ποτάμια... Ας μην πούμε καλύτερα πώς, πότε και πού και ας αφήσουμε τη φαντασία μας να μας οδηγήσει.

Αθήνα 29/1/2006

Μίκης Θεοδωράκης



--------------------------------------------------------------------------------

Δεν μ' ενδιαφέρει παρά μόνο το ελληνικό τραγούδι


Αγαπητή μου Ολγα,

Δεν θα το πιστέψεις, αλλά πράγματι αυτή τη στιγμή δεν με ενδιαφέρει παρά μόνο το ελληνικό τραγούδι, μέσα στο οποίο εντάσσεται και η ΕΡΗΜΙΑ.

Δεν θεωρώ τίποτε άλλο σημαντικό εκτός φυσικά από τη διεθνή κατάσταση, στην οποία όμως αναφέρομαι μόνο σε στιγμές αιχμής. Κι αυτό γιατί δεν διαθέτω πλέον εφαλτήριο, πάνω στο οποίο θα μπορούσα να πατήσω όπως άλλοτε.

Γεννήθηκα, μεγάλωσα και αναλώθηκα μέσα στην Αριστερά και με στεναχωρεί πολύ η μεγάλη κρίση που δυστυχώς συνεχίζεται και που μας μετατρέπει σε αδύνατους περιθωριακούς παρατηρητές δίχως ουσιαστική δυνατότητα να παρέμβουμε όπως άλλοτε.

Τα εσωτερικά μας τα θεωρώ γραφικά και ανούσια, γι' αυτό και δεν με απασχολούν. Αλλωστε όλοι οι πολιτικοί ιθύνοντες έχουν το μερτικό τους στην πολιτισμική μας κρίση. Το μόνο που με ενδιαφέρει αυτή τη στιγμή.

Για τους λόγους αυτούς δεν απάντησα στα υπόλοιπα ερωτήματά σου.

Θεωρώ το κείμενο που σου στέλνω κατά κάποιο τρόπο «ιστορικό», γιατί για πρώτη φορά αναλύει λεπτομερειακά και σε βάθος αυτό που είπα για τις δύο Ελλάδες προσδοκώντας ότι θα διαφωτίσει και ίσως ενεργοποιήσει αυτούς που θεωρώ ζωντανούς και υπεύθυνους πολίτες και πρώτα απ' όλα τους ίδιους τους καλλιτέχνες βγάζοντάς τους από τη νάρκη τους.

Σε φιλώ με αγάπη

Δικός σου

Μίκης




ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 04/02/2006

και για την αντιγραφή.

Γρηγόρης Παπαγιάννης

[poly1]

Τo Γράμμα (Μάλαμας)  

Δε θέλω πια να σκέφτομαι τα ίδια και τα ίδια
Σα να'ταν όλα ψέμματα στάχτες κι αποκαϊδια
Θέλω ανοιχτά παράθυρα να με φυσάει αέρας
Να΄χω το νου μου αδειανό
Να΄χω και πρίμο τον καιρό

Δε θέλω πια να μου μιλάς για όσα έχεις ζήσει
Δε χάθηκε κι ο κόσμος πια το τζάμι αν ραγίσει
Θέλω να'ρθεις και να με βρεις να κάτσεις να τα πούμε
Πως νιώθουμε παράφορα
Πως ζούμε ετσι αδιάφορα

Δε θέλω να πικραίνεσαι 
τις Κυριακές τα βράδια
Χωρίς αυτή τη σκοτεινιά 
τα χρόνια μένουν άδεια

Θέλω να φύγεις να σωθείς να πάψεις να γκρινιάζεις
Να ξεχαστείς στη διαδρομή ποιός ήσουν και πώς μοιάζεις
Έτσι θα σ'αγαπώ πολύ και θα σε βλέπω λίγο
Σα μια γυναίκα μακρινή
Που αγάπησα πριν φύγω

Δε θέλω να πικραίνεσαι 
τις Κυριακές τα βράδια
Χωρίς αυτή τη σκοτεινιά 
τα χρόνια μένουν άδεια

 

[poly1]

ΣΤΑ ΕΙΠΑ ΟΛΑ

Πολλές φορές σου μίλησα με χρώματα στο στόμα
στο είπα όσα έμαθα,  τα έμαθα με το σώμα
μισός ψυχή,  μισός κορμί κι η πείνα μου θηρίο
μισή ζωή σπατάλησα να ζήσουν και τα δυο
να ζήσουν και τα δυο
 
Όσα κομμάτια κι αν μπορέσεις να ενώσεις
δεν θα σου φτάσουν μια στιγμή για να με νιώσεις
στα είπα όλα, φίλα με τώρα
 
Με αγαπούσε το νερό μα ο ουρανός με ζούσε
κι όταν μετρούσα τι μπορώ η γη δεν με χωρούσε
κυνήγησα τις ομορφιές μα μʼ έκλεψε η λύπη
οι αλήθειες μου εσύ όταν κλαις
και της καρδιάς οι χτύποι   
 
Όσα κομμάτια κι αν μπορέσεις να ενώσεις
δεν θα σου φτάσουν μια στιγμή για να με νιώσεις
στα είπα όλα, φίλα με τώρα

Σ.Μ.

αφιερωμένο..και όποιος κατάλαβε ..κατάλαβε 
 

[meltemi]

Εφάπαξ
Μουσική: Λαυρέντης Μαχαιρίτσας
Στίχοι: Ισαάκ Σούσης
Ερμηνευτές: Γιάννης Κότσιρας

Όλη μου τη ζωή κρυβόμουνα γιατί
το 'θελα μα φοβόμουνα να φύγω
Κάποτε αγάπη έλεγα αυτή την ενοχή
μα τώρα μ' εκδικείται λίγο λίγο

Όλη μου τη ζωή μού 'βγαινε η ψυχή
κάτι να θυμηθώ κάτι ν' αρχίσω
Να 'ναι καλοί οι φίλοι κι οι λογαριασμοί
και να μη χρειαστεί να τα σκαλίσω
κάτι να θυμηθώ κάτι ν' αρχίσω

Μου 'μάθαν να μισώ ν' αρκούμαι στο μισό
να χάνω να κερδίζω να ποντάρω
Να παίρνω διαταγές να σπάω επιταγές
σε κάθε ευκαιρία να κορνάρω

Να σφίγγω τα λουριά με τόση μαστοριά
να βρίσκω μία λύση στο ποδάρι
να κλείνω τα παντζούρια και μόνη συντροφιά
να σφίγγω πιο πολύ το μαξιλάρι
να βρίσκω μία λύση στο ποδάρι

Όλη μου τη ζωή μια δεύτερη κρυφή
αγέννητη ζωή μ' ακολουθούσε
Δεν κοίταζε στα μάτια δεν ήταν φορτική
δε μίλαγε μα όλα τα ζητούσε
μια θάλασσα μικρή μ' ακολουθούσε

 

[meltemi]

Ανήσυχες μέρες

Μουσική: Σωκράτης Μάλαμας
Στίχοι: Σωκράτης Μάλαμας
Ερμηνευτές: Σωκράτης Μάλαμας, Μελίνα Κανά


Ανήσυχες μέρες ταραγμένη νύχτα
βεγγαλικά στην παραλία κι αδιέξοδα
ζεστός καιρός τέλος του Μάη
κι ένα αεράκι να φυσάει
αστεία η λύπη να περνάει
κι όμως να σε νικάει

Κόκκινα χείλη της φωτιάς
θυμάσαι εκείνη π' αγαπάς
το πρόσωπό της σαν νερό
μεσ' στο μυαλό σου το θολό

Έχει αέρα απόψε, έχει αέρα
κι ακούω μια φωνή σαν τη δική σου
ανασαίνει η πόλη τη μορφή σου
γυρνάει μεσ' στο μυαλό μου η θύμησή σου

Πού 'ναι τα μάτια σου να δουν
αυτό το δειλινό
πού 'ναι τα χέρια σου
ν' αγγίξουνε τον ουρανό

 

[meltemi]

Ένας κόμπος η χαρά μου

Μουσική: Σταύρος Κουγιουμτζής
Στίχοι: Σταύρος Κουγιουμτζής
Ερμηνεία: Γιώργος Νταλάρας & Πυξ - Λαξ

Άσε με πάλι να σου πω
για χρόνια περασμένα
για τα τραγούδια που αγαπώ
τα παραπονεμένα

Ένας κόμπος η χαρά μου
κι όμως αν θα 'ρθεις
στάλα στάλα θα στη δώσω
για να δροσιστείς

Άσε με πάλι να ρωτώ
ο χρόνος τι θα φέρει
ο ήλιος και ο κεραυνός
μου στήσανε καρτέρι

Ένας κόμπος η χαρά μου
κι όμως αν θα 'ρθεις
στάλα στάλα θα στη δώσω
για να δροσιστείς