THMMY.gr

Χαλαρή συζήτηση - κουβεντούλα => Πεζογραφία => Topic started by: Turambar on November 13, 2006, 13:25:47 pm



Title: ΔΙΗΓΗΜΑ: Η μετουσίωση του σύγχρονου ζωροαστρισμού
Post by: Turambar on November 13, 2006, 13:25:47 pm
Η μετουσίωση του σύγχρονου ζωροαστρισμού


του Χρήστου Νεκτάριου Παπαποστόλου




Καθόταν στο μπαράκι μόνος του. Έπινε το ένα ουίσκι μετά το άλλο, και μετά από κάθε πρώτη γουλειά επαναλάμβανε "Δεν ξέρω... Δεν ξέρω..."
Στα δεξιά του καθόταν ένας νεαρός άντρας, όμορφος, σοβαρός, με έξυπνα μάτια και βλέμμα που έδειχνε ικανό να κατανοήσει τα πάντα.
Στα αριστερά του καθόταν μια γυναίκα. Φαινόταν γύρω στα 35 αλλά θα μπορούσε να ήταν και 25, τέτοια ήταν η ομορφιά της, η χάρη της και η κίνηση της.
Μετά από το πρώτο δεν ξέρω, ο νεαρός άντρας έριχνε μια κλεφτή ματιά σε εκείνον και γυρνούσε αμέσως το βλέμμα μακριά του.
Στο δεύτερο δεν ξέρω, η γυναίκα τον κοίταζε και αυτή πεταχτά, προσπαθώντας να κρύψει το ενδιαφέρον της για αυτόν.

Ούτε ο ίδιος δεν θυμόταν πόσα ποτήρια ουίσκι είχε πιει όταν ο νεαρός άντρας του μίλησε επιτέλους.

"Γεια σου. Λες ότι δεν ξέρεις αλλά ήρθε η ώρα να μάθεις."

Η εκδήλωση αυτή προκάλεσε ενόχληση στη γυναίκα αλλά με δυσκολία έκρυψε την δυσαρέσκεια της.

"Γεια" απάντησε αυτός μόνο.

"Έρχεται το πλήρωμα του χρόνου. Όλα είναι έτοιμα. Δεν υπάρχει πια επιστροφή. Ο κόσμος όπως τον φανταζόσουν έφθασε στο τέλος. Ήρθε η ώρα για να εκπληρωθεί η Αποκάλυψη."

Στο άκουσμα αυτών των αποκαλύψεων ο ήρωας μας γύρισε και τον κοίταξε σοβαρά. Δεν είπε όμως τίποτα. Ήπιε την τελευταία γουλιά από το ποτήρι του και ζήτησε από τον μπάρμαν να του το ξαναγεμίσει.

"Αυτήν την μέρα του χρόνου, ο Αντίχρηστος θα έχει κάνει την εμφάνιση του με όλη του τη δόξα και εσύ είσαι ο εκλεκτός του. Εσύ είσαι αυτός που θα κάνει την διαφορά. Αυτός που θα φέρει την ισοροπία για έναν κόσμο πιο ελεύθερο και πιο δυναμικό, μακριά από τις διδαχές ενός Θεού που μας έχει ξεχάσει. Το ήξερες ότι ήσουν εκλεκτός, δεν υπάρχει αμφιβολία. Είχες νιώσει τη σημασία της ύπαρξης σου, και ήρθες σε αυτό ακριβώς αυτό το μέρος αυτήν την ορισμένη στιγμή, για αυτόν ακριβώς τον λόγο."

Δεν απάντησε και παρέλαβε από το μπάρμαν το γεμισμένο ποτήρι. Η γυναίκα δίπλα έπαψε να το παίζει αδιάφορη και κοιτούσε με ενδιαφέρον και έκδηλη αγωνία.

"Ήρθε η ώρα σου να αποφασίσεις. Να πεις. Είσαι μαζί μας ή με τους άλλους;"

"Τι μου δίνεις;" ρώτησε ο ήρωας μας που για πρώτη φορά έδειξε ότι πραγματικά άκουγε το νεαρό.

Η ερώτηση του φάνηκε να ευχαριστεί το νεαρό. Ήταν φανερό ότι η συζήτηση πήγαινε σε ένα πεδίο που ήξερε ότι μπορούσε να χειριστεί πολύ καλύτερα από την ιδεολογικό - φιλοσοφικό λογίδριο που είχε βγάλει πριν από λίγο.

"Θα μπορούσα να σου προσφέρω οτιδήποτε μπορούσες να φανταστείς. Δείξε μου όποια γυναίκα θέλεις σε αυτό το μαγαζί, ή σε αυτή τη πόλη, ή οποιαδήποτε έχεις δει στην τηλεόραση και στα περιοδικά και έχει κάνει το κορμί σου να ριγήσει από άπειρες ορέξεις ηδονής."

Ο ήρωας κατέβασε την πρώτη γουλιά από το ποτό του και είπε "Δεν ξέρω... Δεν ξέρω..."

Τα παζάρια άρεζαν στο νεαρό. Ήταν ζωγραφισμένο στο πρόσωπο του.

"Θα έχεις όσα λεφτά μπορούσες να φανταστείς. Αλλά ακόμα πιο πολύ, θα έχεις τέτοια δύναμη που τα λεφτά θα σου είναι άχρηστα αφού ότι και να επιθυμείς θα μπορείς να το έχεις απλά ζητώντας το. Μπορεί να μη χρειάζεται καν να το ζητήσεις και να το έχεις μόλις το νιώσεις. Ο άρχοντας μας γνωρίζει τις επιθυμίες μας πριν από εμάς και θα μπορούσε να σε ικανοποιήσει με μέσα που δεν έχεις νιώσει ακόμα την ανάγκη για αυτά."

Το ποτήρι είχε αρχίσει να αδιάζει αλλά τίποτα δεν είχε πει ο ήρωας μας.

"Ω ναι! Θα έχεις τόση δύναμη που δε μπορείς καν να ονειρευτείς. Απεριόριστες επιθυμίες σου θα πραγματοποιούνται. Ο κόσμος στην ουσία θα σου ανήκει, γιατί ο άρχοντας δεν είναι εγωιστής και μπορεί να μοιραστεί τα πάντα. Η κτητικότητα δεν είναι από τα χαρακτηριστικά του."

Κούνησε το ποτήρι με νόημα και έκλεισε το μάτι στο μπάρμαν. Ο μπάρμαν πήρε το ποτήρι να το γεμίσει.

"Λοιπόν τι λες;" ρώτησε ο νεαρός που τώρα πια η μορφή του είχε αλλάξει. Δεν ήταν πια ο όμορφος νεαρός. Η μορφή του είχε μεγαλώσει, είχε αγριέψει. Τα μάτια του είχαν γίνει κόκκινα και φλόγες πετούσαν από εκεί και φαίνονταν έτοιμες να λαμπαδιάσουν ολόκληρο το μπαρ.

Η γυναίκα όμως από τα αριστερά δεν άντεξε. Του μίλησε και αυτή.

"Μην τον ακούς. Όλα όσα σου λέει δεν θέλουν να σου προσφέρουν πραγματική δύναμη. Το μόνο που θέλει είναι να σε πάρει με το μέρος του και στο τέλος να του κάνει δούλο, αυτού στον οποίο είναι δούλος ο ίδιος. Απέρριψε τον και ακολούθα τον δρόμο της αρετής και της καλωσύνης. Ο κόσμος μπορεί να γίνει καλύτερος αν δώσεις εσύ το σύνθημα για αγάπη αδελφοσύνη και συνεργασία. Ο κόσμος μας θα γίνει όμορφος επιτέλους και η αδικία θα εξαληφθεί από παντού.

Ο ήρωας μας την κοίταξε σοβαρά, αν όντως μπορούσες να πεις ότι το βλέμμα του ήταν λίγο χαμένο, μάλλον εξαιτίας των κόκκινων ματιών του γύρω από την κούραση και το αλκοόλ. Γύρισε μπροστά του και κοίταξε τον μπάρμαν με προσμονη. Το ποτήρι του έφτανε.

Ένα πανέμορφο γαλάζιο φως άρχισε να περιβάλλει την γυναίκα, σε απόλυτη αντίθεση με το κόκκινο φωτοστέφανο που περιέβαλε το κεφάλι του νεαρού που η σάρκα του τώρα έμοιαζε να έχει πάρει φωτιά.

"Μην ξεχνάς ότι όλοι οι άνθρωποι στηρίζονται σε σένα για να σωθούν από τον Αρμαγεδώνα."

"Εσύ τι μου προσφέρεις."

"Σου προσφέρω έναν πραγματικά υψηλό σκοπό. Θα γίνεις ένας από τους σπουδαιότερους ανθρώπους του κόσμου. Οι άνθρωποι θα θυμούνται για πάντα το όνομα σου με αγάπη και σεβασμό. Θα σε τιμούν με κάθε τρόπο και θα μπορείς να βρεις σε κάθε άνθρωπο ένα αδερφό, έναν φίλο, έναν σύντροφο."

Το ποτήρι είχε φτάσει.

"Λοιπόν τι λες;"

Ο ήρωας ήπιε την πρώτη γουλιά και είπε "Δεν ξέρω... Δεν ξέρω..."

Η ένταση ήταν τρομερή. Ο νεαρός φαινόταν να έχει πάρει φωτιά και όντως ο ήρωας αισθανόταν μια έντονη θέρμη στην αριστερή του πλευρά. Η γυναίκα πια έβγαζε ένα ξεκούραστο φως που δρόσιζε και ζέσταινε ταυτόχρονα. Τα βλέματα τους ήταν σοβαρά και σχεδόν ικετευτικά. Κρεμόνταν από τα χείλη του και ήταν έτοιμοι να κάνουν τα πάντα για να τον κερδίζουν. Ήξεραν ότι του είχαν παραθέσει ότι μπορούσαν και όλα στηρίζονταν στην απόφαση του.

Αυτός, ήπιε την τελευταία γουλιά. Ρεύτηκε και είπε:

"Θα ρωτήσω τον αντζέντη μου και θα σας πω."

Πλήρωσε και έφυγε από το μαγαζί.


ΤΕΛΟΣ


Title: Re: ΔΙΗΓΗΜΑ: Η μετουσίωση του σύγχρονου ζωροαστρισμού
Post by: Turambar on November 14, 2006, 12:56:54 pm
Το διάβασε κανείς ή είναι τρομακτικός ο τίτλος?


Title: Re: ΔΙΗΓΗΜΑ: Η μετουσίωση του σύγχρονου ζωροαστρισμού
Post by: Ολύμπιος on November 14, 2006, 13:00:30 pm
Το διάβασε κανείς ή είναι τρομακτικός ο τίτλος?

Το διάβασα εγώ!

Θα ρωτήσω τον ατζέντη μου και θα σου πω! ;D


Title: Re: ΔΙΗΓΗΜΑ: Η μετουσίωση του σύγχρονου ζωροαστρισμ
Post by: Turambar on November 14, 2006, 13:01:53 pm
:D


Title: Re: ΔΙΗΓΗΜΑ: Η μετουσίωση του σύγχρονου ζωροαστρισμού
Post by: 4Dcube on November 14, 2006, 15:54:09 pm
Εγώ πάλι δεν κατάλαβα τον τίτλο.


Title: Re: ΔΙΗΓΗΜΑ: Η μετουσίωση του σύγχρονου ζωροαστρισμού
Post by: Karaμazoβ on November 14, 2006, 21:43:10 pm
Ο Ζωροαστρισμος, μια περσικη θρησκεια, θεωρει πως ο κοσμος ειναι μια αεναη παλη μεταξυ 2 θεων, του Αχουρα Μαζντα, θεου του φωτος, και του Αριμαν, θεού του σκοτους. Ειναι ίσως η πρωτη θρησκεια που λάτρευε ένα θεο και εισήγαγε εννοιες οπως οι αγγελοι, οι δαιμονες, ο Μεσσιας και η Μερα της Κρισης...


http://en.wikipedia.org/wiki/Zoroastrianism (http://en.wikipedia.org/wiki/Zoroastrianism)


Title: Re: ΔΙΗΓΗΜΑ: Η μετουσίωση του σύγχρονου ζωροαστρισμού
Post by: auroraTM on November 14, 2006, 22:05:37 pm
Καλό παιδια πολυ καλό

Θα προτεινα να αρχισουμε και καμια ταινία :D :D

Πέρα από την πλάκα όμως σου τιθεται το απλό δίλλημα αν νοιάζεσαι μόνο για την πάρτη σου ή και για τους άλλους............ :angry4: ^innocent^


Title: Re: ΔΙΗΓΗΜΑ: Η μετουσίωση του σύγχρονου ζωροαστρισμ
Post by: Turambar on November 15, 2006, 02:42:23 am
Ο Ζωροαστρισμος, μια περσικη θρησκεια, θεωρει πως ο κοσμος ειναι μια αεναη παλη μεταξυ 2 θεων, του Αχουρα Μαζντα, θεου του φωτος, και του Αριμαν, θεού του σκοτους. Ειναι ίσως η πρωτη θρησκεια που λάτρευε ένα θεο και εισήγαγε εννοιες οπως οι αγγελοι, οι δαιμονες, ο Μεσσιας και η Μερα της Κρισης...


http://en.wikipedia.org/wiki/Zoroastrianism (http://en.wikipedia.org/wiki/Zoroastrianism)

^notworthy^


Title: Re: ΔΙΗΓΗΜΑ: Η μετουσίωση του σύγχρονου ζωροαστρισμού
Post by: Karaμazoβ on November 16, 2006, 21:54:07 pm
Η θρησκεία στο Σασσανιδικό Iράν
EYAΓΓEΛOΣ BENETHΣ
Iστορικός, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Υποψ. Δρ Περσολογίας Πανεπιστήμιο Εδιμβούργου


Η ΘPHΣKEYTIKH KATAΣTAΣH στην ιρανική αυτοκρατορία χαρακτηρίζεται από ένα μωσαϊκό δογμάτων. H θρησκευτική πολιτική των Σασσανιδών απέβλεπε στη εδραίωση μιας επίσημης θρησκείας αποδεκτής από την πλειονότητα των υπηκόων τους ως παράγοντα σταθερότητας, όμως το μωσαϊκό του πληθυσμού εμπόδισε τη θρησκευτική εξομοίωση.

O Aρντασήρ A΄ καθιέρωσε τη λατρεία της μασδαϊκής-ζωροαστρικής θεάς Aναχιτά, αλλά οι διάδοχοί του έκαναν άλλες επιλογές. Η ανάπτυξη του βουδισμού στις ανατολικές επαρχίες και η εμφάνιση του μανιχαϊσμού τον 3ο αι. υπέσκαπταν κάθε κεντρική προσπάθεια θρησκευτικής ενότητας. Για την ακρίβεια ήταν ο ίδιος ο Σαπούρ A΄ που στήριξε τον Mani να διαδώσει τη διδασκαλία του.

Oι προσπάθειες διάδοσης του μανιχαϊσμού, όπως και του βουδισμού, προσέκρουσαν στις ισχυρές κοινωνικές και διοικητικές δομές της ζωροαστρικής θρησκείας. Tη σύγκρουση με το ζωροαστρικό ιερατείο δεν απέφυγε ούτε η διαρκώς αναπτυσσόμενη χριστιανική θρησκεία. Ο χριστιανισμός αποδείχθηκε το πλέον υπολογίσιμο δόγμα από όσα απείλησαν την υπεροχή του ζωροαστρισμού και βρήκε ισχυρό έρεισμα εξάπλωσης στον κόσμο των Ιρανίων σε όλη τη διάρκεια της σασσανιδικής περιόδου.

O ζωροαστρισμός

Ο ζωροαστρισμός ανήκει στις αρχαιότερες θρησκείες. Aποτελεί έναν από τους τελευταίους κύκλους εξέλιξης της μαζδαϊσμού, της μακραίωνης θρησκείας των Ιρανίων. Ο όρος «ζωροαστρισμός» προέρχεται από το όνομα του προφήτη Ζωροάστρη (Zarhusht - Ζαρατούστρας), που, σύμφωνα με την παράδοση, έλαβε την εντολή από τον θεό Aχουρα Mάζδα να ανανεώσει το περιεχόμενο και την αποστολή της μαζδαϊκής θρησκείας.

Eπί Σασσανιδών ο ζωροαστρισμός γνώρισε ιδιαίτερη ανάπτυξη ως επίσημη θρησκεία. Ο 3ος αι. μ.X. ήταν εποχή της αναβάθμισης του ρόλου του και της επιτυχούς πάλης του με τον μανιχαϊσμό. Tον 4ο αιώνα η επεκτατική πολιτική των Σασσανιδών συνοδεύθηκε από την προσηλυτιστική πολιτική σε περιοχές όπου υπήρχαν ζωροάστρες (Αρμενία, Ιβηρία, Kεντρική Ασία κ.λπ.). Η πορεία του ζωροαστρισμού είναι παράλληλη με την πορεία της σασσανιδικής αυτοκρατορίας. Σταδιακά, το ζωροαστρικό ιερατείο, ακολουθώντας την πτωτική πορεία της σασσανιδικής εξουσίας, έφθινε σε ισχύ και επιρροή, ενώ ταυτόχρονα αντιμετώπισε τη διείσδυση του χριστιανισμού, του βουδισμού κ.ά. Οι τελευταίες δεκαετίες της σασσανιδικής περιόδου χαρακτηρίσθηκαν από την πλήρη αποδιοργάνωση των εσωτερικών δομών και την παρακμή της επιρροής της ζωροαστρικής θρησκείας. Tο τελειωτικό κτύπημα έδωσε η ισλαμική κατάκτηση.
(http://photo.kathimerini.gr/kathnews/photos/30-01-05/30-01-05_1283712_81.jpg)
Kύριο χαρακτηριστικό του ζωροαστρισμού ήταν η λατρεία του Πυρός. Οι πιστοί του ονομάζονταν και πυρολάτρες. Σε κάθε χωριό υπήρχε και μία φωτιά που έκαιγε διαρκώς. Σε όλη την επικράτεια υπήρχαν τρεις κύριες φωτιές και από μία σε κάθε πρωτεύουσα επαρχίας. Στην εικόνα, πύργος από ασβεστόλιθο και βασάλτη, ύψους δώδεκα μέτρων, στο Naqsh-i Rustam, κοντά στην αρχαία Περσέπολη. Kτίστηκε πιθανότατα επί Δαρείου A΄ Aχαιμενίδη για να στεγάζει το άσβεστο πυρ της ζωροαστρικής λατρείας. Oι ιερείς που είχαν την άγρυπνη φροντίδα της φλόγας, την άφηναν να σβήσει μόνο όταν πέθαινε ο βασιλιάς· ο διάδοχός του άναβε νέα φωτιά «ανανεωμένη» από τη δύναμή του.

Σύμφωνα με τη ζωροαστρική κοσμολογία, ο κόσμος δημιουργήθηκε με την ακόλουθη σειρά: Ουρανός, Yδωρ, Γη, Φυτά, Ζώα, Πυρ. Η γη ήταν αντιληπτή ως ένας επίπεδος δίσκος. Το πρώτο βουνό που δημιουργήθηκε ήταν το Eλμπούρζ, πηγή του Φωτός και των Υδάτων και κέντρο του κόσμου, γύρω από το οποίο κινούνται τα άστρα, η Σελήνη και ο Hλιος. Δύο ποταμοί ξεκινούν από τη θάλασσα προς την Ανατολή και τη Δύση, τα όρια της οικουμένης. Στο κέντρο της θάλασσας φυτρώνει η «μητέρα όλων των φυτών», το Saeka, το δένδρο που θεραπεύει όλες τις ασθένειες και όπου φωλιάζει το μυθικό πουλί Simourgh.

Ο Keyumars, ο πρώτος άνθρωπος, περιγράφεται ψηλός και λαμπερός σαν τον Hλιο. Τον φόνευσε ο Aριμάν αλλά ο Hλιος εξάγνισε το σπέρμα του, από το οποίο προήλθαν ο Μάσυα και η Μασυάνι, οι πρώτοι θνητοί. Eξαπατήθηκαν από τον Aριμάν και υπέπεσαν στο Πρώτο Παράπτωμα. Από αυτούς προήλθε το ανθρώπινο είδος, και δη οι Ιράνιοι. Καθετί βρίσκεται στην πνευματική (Menog) και την υλική του διάσταση (Getig). Τα υλικά όντα δεν υποτιμούνται· μπορούν, αν επιλέξουν σωστά ανάμεσα στο Kαλό και το Kακό, να γίνουν πνευματικά.

Στην κορυφή του πανθέου βρίσκεται ο Aχουρα Mάζδα (= Σόφος Κύριος), που δημιούργησε τον κόσμο μόνο με τη σκέψη του. Δύναμη του Καλού και αιτία όλων των πνευματικών δραστηριοτήτων, ελέγχει και επιβλέπει την πλάση. O προαιώνιος αντίπαλός του, ο Aριμάν, αιτία και προσωποποίηση του Κακού, αντιμάχεται το Καλό με συμμάχους του Δαίμονες (Daevhas). H επίγεια ζωή δεν είναι παρά η αέναη μάχη του Aχουρα Mάζδα και του Aριμάν. Η μάχη Καλού και Κακού θα συνεχιστεί μέχρι την τελική επικράτηση του Aχουρα Mάζδα και των υποστηρικτών του.

Ο γνωστότερος θεός του ζωροαστρισμού στον δυτικό κόσμο κατά τη ρωμαϊκή περίοδο ήταν ο Μίθρας (Mihr), ο μόνος με ευρύτερη αποδοχή εκτός του κόσμου των Ιρανίων. Eπιβλέπει τις συμφωνίες, προστατεύει από κάθε επιβουλή και συμβάλλει στον ορθό διακανονισμό κάθε διαφοράς. Pυθμίζει την τάξη του σύμπαντος (νύχτα, ημέρα, αλλαγή εποχών). Η προστασία των πιστών και η αίσθηση της δικαιοσύνης είναι δύο από τα χαρακτηριστικά που έκαναν τον Mίθρα ιδιαίτερα δημοφιλή στη ρωμαϊκή επικράτεια (1ος- 3ος αι. μ.Χ.).

Στη ζωροαστρική διδασκαλία ο βίος του ανθρώπου είναι το κριτήριο για την απόκτηση της αθανασίας. Ο άνθρωπος αποτελείται από τρία στοιχεία: Γνώση, Ψυχή και Προϋπάρχουσα Ψυχή, δηλ. τα πνεύματα των προγόνων. Mετά θάνατον η ψυχή πρέπει να περάσει από τη Γέφυρα Shinvat, που οδηγεί στο όρος Eλμπούρζ. Αν είναι αγνή, θα προχωρήσει αβίαστα προς τους Κριτές, που την περιμένουν στο μέσο της Γέφυρας. Aν τους αγνοήσει και προχωρήσει αυθαίρετα, θα έχει τέλος οικτρό, καθώς η γέφυρα θα στενεύει ολοένα ώσπου ο αμαρτωλός χάνει τη στήριξη και πέφτει στην Κόλαση.

Το Καθαρτήριο ή Μέση Περιοχή αποτελεί μια ενδιάμεση κατάσταση, για όσους έχουν διαπράξει καλές αλλά και κακές πράξεις. Αυτοί θα συνεχίσουν να ζουν στη σκιά, χωρίς απόλυτο Φως ή Σκότος, χωρίς ανταμοιβή ή τιμωρία. Βασικό στοιχείο εξαγνισμού, κάθαρσης αλλά και τιμωρίας είναι πάντοτε η φωτιά. Kύριο χαρακτηριστικό της λατρευτικής πρακτικής του ζωροαστρισμού ήταν η λατρεία του Πυρός ως μέσου και όχι ως αντικειμένου. Οι πιστοί ονομάζονταν και πυρολάτρες.

O μανιχαϊσμός

Tον 3ο αι. μ.X. εμφανίστηκε ένα θρησκευτικό κίνημα στο πλαίσιο της ζωροαστρικής θρησκείας. H νέα αυτή θρησκεία -«αίρεση» τη θεωρεί η ζωροαστρική παράδοση- ήταν σύνθεση. O ιδρυτής της, Mani Khayyan, τον οποίο, όπως προαναφέραμε, υποστήριξε ο Σαπούρ A΄, ήταν Iράνιος, γεννήθηκε το 216 στο χωριό Μardinu. O πατέρας του, Patik, ήταν ευγενούς καταγωγής και η μητέρα του, Maryam, μάλλον ήταν χριστιανή ή ιουδαία. Ο πατέρας του τον ενέταξε τετραετή στη θρησκευτική κοινότητα των Ελκεσαϊτών στη Νότια Μεσοποταμία (σημ. Iράκ), κέντρο εμπορίου και διακίνησης ιδεών. O Mani ταξίδεψε στη Β.Δ. Ινδία, όπου εντρύφησε στον βουδισμό. Στη Μεσοποταμία επέστρεψε το 241/2, με την άνοδο του Σαπούρ στον θρόνο. Γνώστης του χριστιανικού γνωστικισμού, του ζωροαστρισμού και του βουδισμού, επέτυχε μια σύνθεση στοιχείων στο δόγμα και στη λατρεία του κινήματός του.

O μανιχαϊσμός βασίζεται στη ζωροαστρική ιδέα της διαρκούς σύγκρουσης Kαλού και Kακού, Aχουρα Mάζδα και Aριμάν, δίδυμων αδελφών υπό τη σκέπη του πατρός Zουρβάν (Χρόνος). Tο σύμπαν χωρίζεται στο Βασίλειο του Καλού και στο Βασίλειο του Κακού. Tο πρώτο ταυτίζεται με το Φως, τη συμμετρία και την αρμονία, το δεύτερο με το Σκότος, την ασυμμετρία, τη δυσαρμονία και την αναρχία. Tα όντα του Σκότους προσπαθούν διαρκώς να προκαλούν αναστάτωση στο Βασίλειο του Φωτός, που βρίσκεται «από πάνω τους». Aπό τη σύγκρ
ουση των δύο αυτών δυνάμεων δημιουργήθηκε το υλικό σύμπαν, όπου κυριαρχεί το Σκότος ενώ το Φως βρίσκεται σε δυσχερή θέση.

Ο κόσμος πλάστηκε από τον Δημιουργό-Θεό και είναι μίγμα υλικών και πνευματικών (φωτεινών) στοιχείων. Ο Αδάμ και η Εύα δημιουργήθηκαν από τους δαίμονες Ασακλών και Ναμραήλ, που σκοπός τους ήταν ο εγκλεισμός του φωτός στους ανθρώπους και ο αποκλεισμός κάθε πιθανότητας αποδέσμευσής του μέσω της ανθρώπινης αναπαραγωγής.

Ο άνθρωπος έχει δύο φύσεις, την αγαθή και την κακή, αλλά και τη δυνατότητα λύτρωσης μέσω της Γνώσης και της Aσκησης. Η Γνώση αφορά τον Θεό και τον εαυτό μας, ενώ η Aσκηση την περιφρόνηση των υλικών πραγμάτων και των εγκοσμίων επαφών, όπως η τεκνοποίηση, για να μην προκύπτουν νέα σώματα-φυλακές της ψυχής. Oι άνθρωποι είναι αιχμάλωτοι της ύλης και ο Θεός-Δημιουργός στέλνει τον Υιό Του, τον Ιησού, να τους απελευθερώσει.

Το Φωτεινό Στοιχείο είναι διάσπαρτο σε παθητική μορφή σε όλη τη δημιουργία. Mε τον ερχομό του Ιησού Λυτρωτή και με την προσωπική προσπάθεια του κάθε ανθρώπου η Θεία Ουσία απελευθερώνεται από το Σκότος. Tο Tέλος του Kόσμου και η Διάσωση του Φωτός θα επιτευχθεί μόνο αν όλοι οι άνθρωποι ασπασθούν το δόγμα του Mani και απόσχουν της γενετήσιας λειτουργίας.

Ο μανιχαϊσμός, ο οποίος δεν είχε ναούς και πιθανόν ούτε εξωτερική λατρεία, γνώρισε τη μέγιστη διάδοσή του το διάστημα 241-270. Μετά τον θάνατο του Σαπούρ το ζωροαστρικό ιερατείο κατάφερε να επιβληθεί εκ νέου. Το 272/3 ο Mani βρήκε μαρτυρικό θάνατο, όπως και πολλοί οπαδοί του τις δεκαετίες που ακολούθησαν.

Mετά τον θάνατο του Mani ο μανιχαϊσμός συρρικνώθηκε στο Iράν αλλά γνώρισε ευρεία διάδοση στη Βακτριανή, στην Ινδία, στην Κίνα και στη ρωμαιο-βυζαντινή Αίγυπτο. Η μανιχαϊστική κοσμοαντίληψη επιβίωσε έμμεσα, επηρεάζοντας θρησκευτικά κινήματα, όπως οι Παυλικιανοί, οι Bογόμιλοι κ.ά.

O χριστιανισμός

Οι απαρχές της σύνδεσης των Ιρανίων με τον χριστιανισμό ανάγονται στα πρώτα χρόνια της εξάπλωσής του. Aναφορά στους Iρανίους γίνεται στις Πράξεις των Aποστόλων: «Πάρθοι, Μήδοι και Eλαμίται και οι κατοικούντες την Μεσοποταμίαν...» υπήρξαν αυτόπτες μάρτυρες του θαύματος της Πεντηκοστής. Kατά μια παράδοση, θεμελιωτής της χριστιανικής κοινότητας της Εδέσσης και, κατ' επέκταση, του χριστιανισμού της Περσίας, ήταν ο απόστολος Θαδδαίος.

Kατά την άνοδο των Σασσανιδών οι χριστιανικές κοινότητες του Iράν είχαν ήδη παρελθόν δύο αιώνων και αποτελούσαν μια ισχυρή μειονότητα. Η μεγάλη ισχύς τους εντοπίζεται στην Αδιαβηνή, με πρωτεύουσα τα Aρβηλα, και την Οσροηνή, με πρωτεύουσα την Eδεσσα. O Aρντασήρ A΄ και, με λίγες εξαιρέσεις, οι διάδοχοί του, υποστήριξαν κυρίως τον ζωροαστρισμό, όμως η ανάπτυξη του χριστιανισμού δεν έπαυσε, καθώς για τον ζωροαστρισμό και το ιερατείο του η μεγάλη απειλή ήταν ο μανιχαϊσμός.

H νομιμοποίηση του χριστιανισμού στη ρωμαϊκή επικράτεια το 313 δεν είχε το ανάλογό της στην Περσία. Aντιθέτως, οι Σασσανίδες και το ζωροαστρικό ιερατείο σκλήρυναν την πολιτική τους προς τους χριστιανούς, θεωρώντας τους κατασκόπους των Pωμαίων. Μια σειρά διωγμών από τον Σαπούρ B΄ (309-379) ώθησε πολλούς χριστιανούς να αναζητήσουν καταφύγιο σε περιοχές κοντά στα σύνορα με τη ρωμαϊκή επικράτεια, όπως η Νίσιβι, πόλη όπου υπήρχε ονομαστή χριστιανική θεολογική σχολή μέχρι το 363. Στη σχολή αυτή, αλλά και σε άλλα χριστιανικά κέντρα της Περσίας, οι χριστιανοί διέπρεψαν με μεταφράσεις αρχαιοελληνικών έργων στα Συριακά και πιθανόν περσικών έργων στα Eλληνικά, αναθερμαίνοντας έτσι την πνευματική κίνηση στο σασσανιδικό Ιράν για τον ελληνικό πολιτισμό. Παρά τις διώξεις, το χριστιανικό δόγμα άντεξε και διατήρησε την παρουσία του στη σασσανιδική επικράτεια.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα για τη χριστιανική εκκλησία στο Iράν ήταν η εκ των έσω διάσπασή της. Η ανάπτυξή της με την ένταξη νέων πιστών έφερε στην επιφάνεια έριδες που επιτάθηκαν μετά την καταδίκη του νεστοριανισμού από την Γ' Οικουμενική Σύνοδο της Εφέσου (431). Oι περισσότεροι Πέρσες χριστιανοί ασπάσθηκαν τον νεστοριανισμό και επήλθε οριστική ρήξη με τη γραμμή της Κωνσταντινούπολης. Το σχίσμα διαφοροποίησε τον ρόλο των ιρανικών χριστιανικών κοινοτήτων στο πολιτικό παιγνίδι των δύο αυτοκρατοριών.

Oι Ιράνιοι χριστιανοί -οι οποίοι με την έλευση των Αράβων κατέστησαν «προστατευόμενος λαός» (ahl adh-dhimma)- ξεχώρισαν για την πνευματική και λογοτεχνική τους δραστηριότητα και αποτέλεσαν την πύλη διέλευσης και διάδοσης του χριστιανισμού ανατολικότερα, στη Βακτρία, στη Σογδιανή, στην Αραχωσία και στην Kεντρική Ασία ευρύτερα.


"Επτά Ημέρες" - Καθημερινή (30/01/2005) (http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathglobal_2_30/01/2005_1283712)


Title: Re: ΔΙΗΓΗΜΑ: Η μετουσίωση του σύγχρονου ζωροαστρισμού
Post by: Ex_Mechanus on December 17, 2007, 17:34:18 pm
Το διάβασε κανείς ή είναι τρομακτικός ο τίτλος?

Εν αντιθέσει, άκρως προκλητικός.

Kαλό? Κακό? Πούντα? Το μόνο που υπάρχει είναι πράγματα που θέλεις ή δεν θέλεις να μοιραστείς.

Ο ατζέντης μου κόλλησε στην κίνηση και είπα να πάρω πρωτοβουλία...



(Mπήκα σε 4Dcube mode, ξεθάβω νεκρούς)