THMMY.gr

afieromeno


Η λύπη βοηθά τους ανθρώπους να αλλάξουν τη ζωή τους

Οι περισσότεροι άνθρωποι θα έκαναν ό,τι μπορούν για να μην είναι λυπημένοι. Μήπως όμως τελικά κάνουν λάθος; Ένας αυξανόμενος αριθμός ψυχιάτρων και ψυχολόγων προειδοποιούν ότι είναι λανθασμένη η τάση ορισμένων γιατρών να δίνουν φάρμακα για να καταπολεμήσουν τη συνηθισμένη λύπη και μελαγχολία, σαν να είναι ασθένειες, φοβούμενοι συνήθως ότι η συνηθισμένη λύπη θα επιδεινωθεί σε κανονική κατάθλιψη.

Σύμφωνα με το νέο αυτό σκεπτικό, τα συναισθήματα αυτά επιτρέπουν τελικά στους ανθρώπους να αντιμετωπίζουν καλύτερα τις προκλήσεις της ζωής, να είναι πιο ανθεκτικοί και να πετυχαίνουν περισσότερα πράγματα στη ζωή τους, με βάση την παροιμία "αυτό που δεν με σκοτώνει, με κάνει πιο δυνατό". Με άλλα λόγια, η λύπη έχει μια εξελικτική χρησιμότητα και σκοπιμότητα, από βιολογική σκοπιά, γι΄ αυτό πρέπει να τη δούμε με άλλο μάτι και να κατανοήσουμε την ωφέλειά της - τουλάχιστον σε ορισμένες περιπτώσεις.

Οι ερευνητές, όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα του New Scientist, επισημαίνουν ότι η σημερινή κοινωνία βάζει πάνω από όλα την ατομική ευτυχία και έχει μικρή ανεκτικότητα για αρνητικά αισθήματα όπως, για παράδειγμα, η απελπισία μετά την απώλεια μιας θέσης εργασίας ή τη διάλυση μιας σχέσης ή την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου. Όμως όλο και περισσότεροι επιστήμονες ανησυχούν ότι η αυξανόμενη τάση τα αισθήματα αυτά να αντιμετωπίζονται με ανυπομονησία ή καχυποψία ή έλλειψη ανεκτικότητας, που οδηγεί στη συνταγογράφηση κάποιου χαπιού, που θα διώξει τη λύπη, τελικά αδυνατίζει τους ανθρώπους και επηρεάζει την ίδια την ανθρώπινη εξέλιξη.

Σύμφωνα με αυτή την ανάλυση, η θλίψη και τα σχετικά συναισθήματα, εδώ και χιλιάδες χρόνια, συνοδεύουν τον άνθρωπο, ο οποίος όμως έχει επιβιώσει εν μέρει επειδή ακριβώς αυτά είναι μακροπρόθεσμα ευεργετικά για τον ίδιο. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, ένας στους τέσσερις ανθρώπους θα υποφέρει από κατάθλιψη κάποια στιγμή στη ζωή του, ενώ ένα 5% συνεχώς την αισθάνεται.

Έχει εξελικτική χρησιμότητα η θλίψη;

Ένας αυξανόμενος αριθμός ψυχιάτρων θέτει το ερώτημα αν οι γιατροί και οι φαρμακευτικές εταιρίες είναι υπερβολικά πρόθυμοι στο να συνταγογραφήσουν κάποιο αντικαταθλιπτικό φάρμακο και αντιτείνουν ότι, από βιολογική άποψη, η κατάθλιψη προσφέρει κάποιο συγκριτικό πλεονέκτημα στον αγώνα της επιβίωσης, αλλιώς δεν θα είχε η ίδια επιβιώσει τόσα χρόνια σαν αναπόσπαστο στοιχείο της ανθρώπινης ψυχοσύνθεσης και βιολογίας.

Σύμφωνα με τον Τζερόμ Γουέικφιλντ, του πανεπιστημίου της Ν.Υόρκης, συγγραφέα του βιβλίου "Η απώλεια της λύπης: Πώς η ψυχιατρική μεταμόρφωσε την συνηθισμένη λύπη σε καταθλιπτική διαταραχή" (Oxford University Press, 2007), η λύπη μας βοηθά να μαθαίνουμε από τα λάθη μας, ενώ παράλληλα δρα σαν αποτρεπτικός παράγοντας, ώστε να μας εμποδίσει να κάνουμε τα ίδια λάθη. Η λύπη μάς εμποδίζει να είμαστε υπερβολικά παρορμητικοί, ειδικά στις διαπροσωπικές σχέσεις μας ή σε άλλα πράγματα στα οποία δίνουμε μεγάλη αξία.

Σύμφωνα με τον δρα Πολ Κίντγουιλ, ψυχίατρο στο βρετανικό πανεπιστήμιο του Κάρντιφ, ακόμα και η ολοκληρωτική κατάθλιψη μπορεί να μας προστατεύει από τις συνέπειες του μακρόχρονου στρες. Επιπλέον, η λύπη έχει αναπτυχθεί εξελικτικά ως μορφή επικοινωνίας, όπως υποστηρίζει, ώστε οι άνθρωποι να μεταφέρουν το μήνυμα ότι χρειάζονται συμπαράσταση από άλλα μέλη της κοινότητάς τους.

Από την άλλη, η λύπη και η κατάθλιψη όχι σπάνια έχουν συσχετισθεί με τη δημιουργικότητα και την τέχνη, όπως δείχνουν οι ζωές και το έργο τόσων σπουδαίων καλλιτεχνών.

Υπάρχουν ακόμα ενδείξεις ότι η υπερβολική ευτυχία μπορεί να αποδειχθεί κακή για την καριέρα κάποιου. Ο ψυχολόγος Εντ Ντίνερ, του πανεπιστημίου του Ιλινόις, διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που βαθμολογούνται με οκτώ στην κλίμακα της ευτυχίας, είναι πιο πετυχημένοι επαγγελματικά από όσους βρίσκονται πιο πάνω τους, στο εννιά και το δέκα (αν και οι τελευταίοι έχουν πιο πετυχημένες σχέσεις). Ίσως αυτό οφείλεται, όπως λέει, στο ότι οι άνθρωποι που είναι "πολύ ευτυχισμένοι", χάνουν την επιθυμία να κάνουν αλλαγές στη ζωή τους, που θα τους ωφελούσαν.

Η λήψη αντικαταθλιπτικών χαπιών (που συχνά μάλιστα έχουν παρενέργειες), σύμφωνα με τον Κίντγουιλ, μπορεί να έχει το ίδιο αποτέλεσμα: αφαιρεί το κίνητρο από τους ανθρώπους να βελτιώσουν τις ζωές τους. Αν και είναι ασαφές πόσο ωφέλιμη είναι η λίγη λύπη, όλοι ουσιαστικά συμφωνούν ότι η κλινική κατάθλιψη δεν είναι ωφέλιμη, όμως πάλι οι ειδικοί δεν μπορούν να συμφωνήσουν πού ακριβώς πρέπει να τραβήξουν τη διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στη λύπη και την κατάθλιψη, με συνέπεια συχνά να γίνεται υπερ-διάγνωση της κατάθλιψης και να δίνονται φάρμακα σε περιπτώσεις που απλώς θα έπρεπε κανείς να βιώσει τη λύπη του.

Η τυραννία της ευτυχίας

"Το κόστος της ευτυχίας είναι ο εφησυχασμός", σύμφωνα με τον Τέρενς Κέτερ, ψυχίατρο του πανεπιστημίου Στάνφορντ των ΗΠΑ, προσθέτοντας ότι "η δυσφορία μπορεί να φέρει αλλαγές". Ο Ντίνερ επισημαίνει μια έρευνα, που χρησιμοποίησε ειδικό λογισμικό αναγνώρισης των συναισθημάτων και ανέλυσε το αινιγματικό χαμόγελο της Μόνα Λίζα, του ντα Βίντσι, για να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι είναι κατά 83% ευτυχής, ενώ το υπόλοιπο 17% αποτελείται από αισθήματα φόβου και οργής, κάτι μάλλον φυσιολογικότερο από ό,τι αν εμφανιζόταν απόλυτα ευτυχής.

Σύμφωνα με το New Scientist, όταν τα αντικαταθλιπτικά χάπια πρωτοεμφανίσθηκαν στη δεκαετία του ΄50, η εταιρία που τα παρήγε, δεν πίστευε ότι θα υπήρχαν αρκετοί πελάτες με κατάθλιψη, ώστε να βγάζει αρκετά κέρδη. Σήμερα, αυτό ακούγεται σαν ανέκδοτο. Έχουν όμως αυξηθεί τόσο οι καταθλιπτικοί άνθρωποι στον κόσμο ή έχει αλλάξει δραματικά η αντίληψη για την λύπη, την κατάθλιψη και την ευτυχία, γεγονός που αυξάνει κάθετα την κατανάλωση χαπιών;

Ορισμένοι επιστήμονες επικρίνουν τις φαρμακευτικές εταιρίες για το επιθετικό μάρκετινγκ τέτοιων χαπιών, αλλά και πολλούς γιατρούς που με σχετική ευκολία πλέον τα χορηγούν. Άλλοι επιστήμονες, όπως ο Ιαν Χίκι του πανεπιστημίου του Σίδνεϊ, δεν δέχονται ότι η φαρμακοβιομηχανία και η ιατρική κοινότητα οδηγούν τους ασθενείς στα αντικαταθλιπτικά χάπια, αλλά αντιτείνουν ότι, με το πέρασμα του χρόνου, οι άνθρωποι ενδιαφέρονται πολύ περισσότερο να έχουν μια ευτυχή ζωή, γι΄ αυτό αναζητούν θεραπείες στα προβλήματά τους με μεγαλύτερη προθυμία από ό,τι στο παρελθόν.

ποσο συμφωνώ με τον τίτλο...

χμ λέει μερικά καλά και μερικές βλακείες

ναι δεν πρέπει να φοβόμαστε τόσο τη λύπη-η κοινωνία σήμερα καταπιέζει τους ανθρώπους να είναι χαρούμενοι ή να το παίζουν χαρούμενοι ή να κοροϊδεύουν τους εαυτούς τους ότι είναι χαρούμενοι

ναι τα αρνητικά συναισθήματα έως και η κατάθλιψη είναι συχνά ευεργετικά και έχουν κι αυτά το ρόλο τους

αλλά το να λέει ότι η κατάθλιψη είναι οκ και δεν πρέπει να κάνουμε κάτι γι' αυτήν...!

είναι αμαρτία για τα εκατομμύρια των ανθρώπων που υποφέρουν

και δεν μπορούν ή αποφεύγουν να έχουν τη βοήθεια ειδικού

και τα αντικαταθλιπτικά μπορούν να βοηθήσουν έναν άνθρωπο να "ξεκολλήσει" απ' το τέλμα

το ότι ας πούμε στην αμερική τα φάρμακα συνταγογραφούνται εύκολα δεν ακυρώνει τη χρησιμότητά τους

Μπορεις να μας διαφωτισεις περι των ευεργετικων της καταθλιψης συμφωνα με την παραπανω αποψη σου;

αποφεύγει κάποιος τα αρνητικά του συναισθήματα και καταπιέζεται κι έρχεται η κατάθλιψη να τον κάνει να τα νιώσει και να ξεκουραστεί

Στη φαση της καταθλιψης δεν νομιζω οτι μπορει καποιος να νιωσει οτιδηποτε.
Εδω δε ξερει το αιτιο της καταστασης του.

κι όμως

Βασικα μέσες άκρες αυτό που έχω καταλάβει είναι ότι κατάθλιψη είναι ουσιαστικά η αδυναμία να αισθανθείς χαρά ακόμα κι όταν τα πράγματα είναι καλά. Δεν είναι μια λύπη, έστω και παρατεταμένη, που οφείλεται σε κάποιο δυσάρεστο γεγονός -μαθαίνεις από αυτό και το ξεπερνάς. (Το πότε βέβαια θεωρείται ότι θα 'πρεπε να έχεις ξεπεράσει ένα συμβάν που σε στεναχώρησε και να αισθανθείς καλά με τα υπόλοιπα γύρω σου είναι σίγουρα υποκειμενικό.. ) Οπότε δε βλέπω κάτι καλό που μπορεί να βγει από την κατάθλιψη, είναι μια αναίτια λύπη που δε σε δυναμώνει απέναντι στις προκλήσεις παρά σε κάνει παθητικό και μηδενιστικό απέναντι στις ομορφιές της ζωής. Και ως πρόβλημα, πρέπει να αντιμετωπίζεται.

Μπορεί φυσικά να λέω και μπούρδες.

οι ψυχικές ασθένειες να δεις πώς οδηγούν στη δημιουργηκότητα  :P αλλά δεν ξίζει τον κόπο

τα δε όρια μεταξύ θλίψης και κατάθλιψης δεν είναι τόσο απόλυτα

μπορεί κάποιος να πέσει σε καταθλιπτική φάση για ένα διάστημα και μετά να επανέλθει

άλλος μπορεί να έχει χρόνια κατάθλιψη

αν το άρθρο τα λέει σωστά, "σύμφωνα με εκτιμήσεις, ένας στους τέσσερις ανθρώπους θα υποφέρει από κατάθλιψη κάποια στιγμή στη ζωή του, ενώ ένα 5% συνεχώς την αισθάνεται"

http://en.wikipedia.org/wiki/Major_depressive_disorder

πάντως η λύπη γενικά είναι μια εποικοδομητική κατάσταση... απλά το θέμα είναι ότι αν δεν έχεις στη διάρκεια της ζωής σου εναλλαγές ανάμεσα σε θλιμμένες και πιο χαρούμενες περιόδους η ζωή χάνει κάπως το νόημα της. Δηλαδή οκ είναι εποικοδομητική αλλά σα χρόνια κατασταση είναι αδιέξοδο.
κι επίσης η χρόνια κατάθλιψη πολλές φορές έχει και βιολογικά-οργανικά αίτια και είναι άλλο να περνάς απλώς μια καταθλιπτική περίοδο κι άλλο να βυθίζεσαι για χρόνια σε μια κατάσταση θλίψης από την οποια δεν προσπαθείς να βγεις

Έχεις δίκιο, δεν έπρεπε να γενικεύσω, έπρεπε να περιοριστώ στην κατάθλιψη.

Αφού το συζητάμε για την κατάθλιψη όμως, έχει σχετικά σαφή όρια. Η κατάθλιψη χαρακτηρίζεται από το γεγονός ότι αλλοιώνεται η κρίση* σου, σε στενοχωρούν και σε καταβάλλουν πράγματα που είναι ασήμαντα. Μπορεί να ξέρεις ότι είναι ασήμαντα, αλλά δε μπορείς να νιώσεις καλύτερα. Επίσης, οδηγεί στην αδράνεια, γιατί απλά πράγματα σου φαίνονται βουνό. Νομίζω πως σε αυτή την κατάσταση, ακόμα και το να γράψεις ένα ποίημα πρέπει να φαντάζει πολύ δύσκολο.
Η αδράνεια είναι ένας από τους βασικούς λόγους που η κατάθλιψη είναι χρόνια ασθένεια. Δε γίνεται να έχεις κατάθλιψη μία μέρα. Το πόσο θα κρατήσει είναι ένα θέμα, αλλά σίγουρα κρατάει ένα σεβαστό χρονικό διάστημα (μερικές φορές και για πάντα). Απλά πράγματα μπορούν να βελτιώσουν την κατάσταση σου, αλλά δεν είσαι σε θέση ούτε να πάρεις την απόφαση να δράσεις.

Είναι κάτι εντελώς διαφορετικό από τη θλίψη η οποία έχει την αιτία της σε κάποιο λόγο (ευνόητο ή δυσνόητο), διαφέρει αρκετά και από την υπερευαισθησία. Ασφαλώς και θεραπεύεται, αλλά δεν είναι εύκολο, όπως δεν είναι εύκολο και να βρεις καλό ειδικό (ψυχολόγο ή ψυχίατρο) για να σε βοηθήσει αποτελεσματικά.


*δεν είναι απόλυτα σωστός ο όρος "κρίση", γιατί έχει να κάνει περισσότερο με τη "συναισθηματική" κρίση και λιγότερο τη λογική. Δεν είμαι σε θέση όμως να το εκφράσω καλύτερα, δεν το κατέχω.

ΥΓ. Έσβησα κατά λάθος πριν το post μου, γι' αυτό το quotάρω

Έχω να πω τόσα πολλά πάνω στο τόπικ που δε τολμάω καν να αρχίσω :P

"ευτυχία". χεχ, ίσως δεν είναι παρά ένα αστείο.

Αυτό:




Λυπηθείτε και στεναχωρηθείτε, άνθρωποι!
Τα όρια είναι πολύ σημαντικά για την ισορροπία του ατόμου - το οποίο ά-τομο τέμνεται τελικά :P - που είναι ένα ολόκληρο σύστημα. Είναι επίσης πολύ ευδαιμονικό για τον άνθρωπο να δίνει τιμές σε αυτά τα όρια. Αυτή η διακριτική ικανότητα του ανθρώπου είναι έμφυτη και μοναδική για τον καθένα καθώς διαμορφώνεται από τη ζωή του (εμπειριά και δείγματα). Είναι ευρύτερης έννοιας από τη διαισθητική ικανότητα, δηλαδή του πώς καταλαβαίνει ο άνθρωπος τον κόσμο μακροσκοπικά, συγκεκριμένα την καθορίζει.

Λόγω αυτού του μηχανισμού, χρειαζόμαστε μια ποικοιλία από ερεθίσματα (μια τάξη αυτών είναι τα συναισθήματα όπως η λύπη και η χαρά) για να έχουμε την κατά το δέον ισορροπημένη πλεύση του... καραβιού που κυβερνάμε.

Γενικά, οι άνθρωποι έχουμε την τάση να παγιώνουμε όλες τις καταστάσεις που φαντάζουν σταθερές στην αντίληψή μας και να "βολευόμαστε". Καμιά φορά όμως πρέπει για καλό δικό μας και των γύρω μας να βλέπουμε ότι τίποτε δεν είναι δεδομένο. Ή, τουλάχιστον, αν δίνει και προσφέρει κάποιος να αναγνωρίζεται αυτή η πράξη.

Κυβε,

^kremala^

Δεν νομιζω το υγιες ειναι να περνας στεναχωριες και λυπες για να δοκιμαζεσαι - απλα να τρως πουτσες στη ζωη - παντα με μετρο βεβαια - μη σου γινει και συνηθεια.Η πουτσα (ανεξαρτητη απο τα συναισθηματα), και οχι του, κανει τον ανθρωπο να ξεχωριζει μεσα απο την αυτογνωσια που επιφερει.

ο πόνος εγείρει πάντα το ερώτημα της προέλευσης του ενώ η ηδονή συνηθίζει να μένει στον εαυτό της χωρίς να κοιτάει πίσω

η κατάλληλη ανάλυση της παραπάνω πρότασης, θα παράγει ότι έχει ειπωθεί ή πρόκειται να ειπωθεί σε αυτό το τόπικ

Το καθένα από αυτά που είπες είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το δυαδικό του. Πόνος-ανακούφιση, ηδονή-ανία. Ο πόνος και η ανία σε κάνουν να δράσεις προκειμένου να ξεφύγεις από τη δυσάρεστη κατάσταση. Άρα και η ηδονή, ως απαραίτητη για τη συνειδητοποίηση της έλλειψής της, παίζει τελικά τον ίδιο ρόλο με τον πόνο.

αναφορικά με κάτι που αναφέρθηκε πιο πριν...

η λύπη (μπορεί να) είναι μια κατάσταση που τεντώνει τις αόρατες κεραίες της διαίσθησής σου...
και σε βοηθά να ακουμπήσεις τον κόσμο γύρω σου καλύτερα...

δεν θέλω να πω κάτι άλλο...

ixic_

Πιστεύω ότι τα συσθήματα από μόνα δεν είναι καταστροφικά εφόσον βρίσκουν κάποια διεξοδο εκτονωσης και κυρίως τα αρνητικά. Διεξόδους όπως να δάκρυα, η δημουργικότητα και το να τα μοιράζεσαι με άλλους.'Οταν όμως δεν βρίσκουν κάποια διέξοδο και ανακυκλώνονται τότε δυσκολ'ευουν τα πράγματα.

Επιπλέον θεωρώ ότι δεν είναι σωστό να προσπαθούμε να επιβάλουμε στον εαυτό μας θετικά η και αρνητικά συναισθηματα. απλά να προσπαθούμε να τα οδηγήσουμε τα φυσικά μας συναισθήματα προς την εκτόνωση και την εξωτερίκευση.

Ευτιχισμένοι πιστεύω είναι αυτοι που το περιβάλλον στο οποίο ζούνε, τους επιτρέπει να τα εκφράζουνε, όποια κι αν είναι αυτα.

Συμφωνώ με όλα αυτά που έγραψε ο black_maba.
Να σημειώσω ότι όχι μόνο ούτε εγώ συμφωνώ με την επιβολή συναισθημάτων αλλά και (από μια θεώρηση άλλης πλευράς που αξίζει να αναφερθεί) δεν πιστεύω πως αυτό γίνεται, βγάζοντας έξω τις ουσίες. Γιατί τα επιβαλόμενα δε θα είναι πραγματικά συναισθήματα.

Έγραψα αυτό το σχόλιο γιατί ίσως δημιουργήθηκε λανθασμένη εντύπωση με το προηγούμενο ποστ μου.