THMMY.gr

Αδιαφορεί το ΥΠΠΟ για την ανάδειξη του προϊστορικού οικιστικού «προγόνου» της Θεσσαλονίκης

Εναν προϊστορικό οικισμό ηλικίας 4.200 χρόνων έχει φέρει στο φως ανασκαφή που γίνεται στην Τούμπα Θεσσαλονίκης, ο οποίος αποτελούσε το μεγαλύτερο οικισμό της περιοχής κατά την περίοδο από το 2200-900 π.Χ. Ωστόσο, το σημαντικό αυτό αρχαιολογικό εύρημα δεν τυγχάνει της ανάλογης ανάδειξης.

Ενώ το υπουργείο Πολιτισμού θα έπρεπε να ανταποκριθεί, ως όφειλε, στην υποχρέωσή του έναντι της πολιτιστικής κληρονομιάς, χρηματοδοτώντας τις ανασκαφές και την έρευνα, οι ερευνητές αναγκάζονται να τρέχουν «εδώ κι εκεί» για να βρουν χρήματα. Είναι τα πρώτα αποτελέσματα της πολιτικής που στοχεύει στην εμπορευματοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, η οποία, μέσω της απαξίωσης της δημόσιας διαχείρισής της, οδηγείται στην παράδοσή της στους ιδιώτες ή στην ιδιωτικοοικονομική διαχείριση με διάφορες μορφές.

Για τη σημασία του οικισμού μίλησε στο «Ρ» ο επικεφαλής της ανασκαφής και αναπληρωτής καθηγητής Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Στέλιος Ανδρέου, υπογραμμίζοντας ότι «μέχρι την περίοδο της ανοικοδόμησης της Θεσσαλονίκης ο οικισμός αυτός ήταν ένα μνημείο που δέσποζε σ' όλη την πόλη». «Σήμερα», συνεχίζει, «είναι κρυμμένο πίσω από τις πολυκατοικίες και οι περισσότεροι κάτοικοι δεν ξέρουν καν ότι υπάρχει», ενώ σημείωσε ότι ούτε ο Δήμος Θεσσαλονίκης ανταποκρίθηκε στο αίτημα για ανάδειξη του οικισμού. Εδώ πάντως να σημειωθεί ότι τον πρώτο και τελευταίο λόγο για τη διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς τον έχει - και συνταγματικά - το κράτος.

Ο ίδιος σημείωσε ότι έχει εκπονηθεί μελέτη για να μπορέσει να γίνει επισκέψιμο τουλάχιστον ένα μέρος του χώρου, αλλά, λόγω της ευπάθειας που έχουν τα αρχιτεκτονικά ευρήματα στον αέρα και τη βροχή, το κόστος είναι αρκετά μεγάλο. Ωστόσο, όπως τονίζει, «είναι αναγκαίο να αναδειχτεί, γιατί δεν υπάρχουν πολλές χώρες στον κόσμο που να έχουν τη δυνατότητα να δείξουν ένα τέτοιο μεγάλο κομμάτι της ιστορίας τους».

Η αρχιτεκτονική του συγκεκριμένου οικισμού δε συναντάται σε πολλά μέρη του πλανήτη. Συγκεκριμένα, από την πρώτη στιγμή που κατοικήθηκε, τα σπίτια ανακατασκευάζονται πάνω στα παλιά ερείπια. Ετσι, από τις αρχαιολογικές επιχώσεις (σ.σ. διάφορες στρώσεις του εδάφους που ανήκουν σε διαφορετικές εποχές), σχηματίστηκε ένας χωμάτινος λόφος ύψους 23 μέτρων, ο οποίος προέκυψε από 14 διαδοχικές φάσεις χτισίματος που αντιστοιχούν στα 1.900 χρόνια ζωής του οικισμού.

Η πανεπιστημιακή ανασκαφή ξεκίνησε το 1984 με τον καθηγητή Γ. Χουρμουζιάδη και συνεχίζεται, φέρνοντας στο φως σημαντικά ευρήματα, τα οποία μας δίνουν σημαντικές πληροφορίες για την εποχή, για τις εργασίες και τη διατροφή των κατοίκων, αλλά και την αλληλεπίδραση με άλλες περιοχές (παραδουνάβιες, Βαλκάνια και Νότια Ελλάδα).


                                                                                                                                                                                                                        (Ριζοσπάστης 06/07/08)

ΠΟΥ ΝΑ ΗΞΕΡΑΝ ΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΤΗΣ ΑΝΩ
ΚΑΙ ΚΑΤΩ ΤΟΥΜΠΑΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΟΤΙ Ο ΧΩΜΑΤΙΝΟΣ ΟΓΚΟΣ ΠΟΥ ΧΩΡΙΖΕΙ
ΤΙΣ ΔΥΟ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΚΑΙ «ΒΑΦΤΙΣΕ»
ΤΗ ΣΥΝΟΙΚΙΑ ΤΟΥΣ ΕΚΡΥΒΕ ΣΤΑ ΣΠΛΑΧΝΑ
ΤΟΥ, ΕΠΙ 4.300 ΧΡΟΝΙΑ, ΤΟΝ ΠΡΟΓΟΝΟ
ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ...
Η περιοχή είναι γνωστή ως «η συνοικία του ναού» (έτσι ονομάζουν οι πολυπληθείς οπαδοί της ομάδας του «δικεφάλου» το γήπεδο του ΠΑΟΚ ή της Τούμπας). Πριν από 43 αιώνες όμως, η Τούμπα υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους οικισμούς στην περιοχή του Θερμαϊκού Κόλπου, πρόγονος- μάλιστα o παλαιότερος - της πόλης που ίδρυσε ο Κάσσανδρος τον 4ο π.Χ. αιώνα.
Το αποδεικνύουν πλέον εκατοντάδες ευρήματα που δίνει η πανεπιστημιακή ανασκαφή της Τούμπας, η οποία άρχισε το 1984 και συνεχίζεται με διακοπές. «Πρόκειται για τον μεγαλύτερο οικισμό σε όλη τη Μακεδονία στην ύστερη εποχή του χαλκού. Έχει τη μορφή γηλόφου (τούμπα) που σχηματίζεται από τη διαδοχική συσσώρευση αρχιτεκτονικών καταλοίπων. Πέραν των πλούσιων ευρημάτων, η ιδιαιτερότητα συνίσταται στο ότι τα κτίσματα στήνονται το ένα πάνω ακριβώς στο άλλο ανά 100-150 χρόνια, χωρίς αλλαγή των σχεδίων τους. Ουσιαστικά το νέο κτίριο ανεγείρεται καθ΄ ύψος πάνω στο παλαιό. Με ανάλογο τρόπο έχει ανεγερθεί και η Τροία- πόλη της ίδιας περίπου εποχής» λέει στα «ΝΕΑ» ο καθηγητής Στέλιος Ανδρέου, ο οποίος προΐσταται της πανεπιστημιακής ανασκαφής.
«Η ανασκαφή αποκαλύπτει λοιπόν τειχίσματα επί παλαιότερων τειχισμάτων στο ίδιο ακριβώς σχέδιο. Ένα τείχος ύψους περίπου 10 μέτρων ενέχει τουλάχιστον πέντε οικιστικές περιόδους. Το πρώτο τείχος καταστρέφεται, αλλά παραμένει στο βάθος» προσθέτει.
Στο εσωτερικό των προϊστορικών οικημάτων (τεραστίων για την εποχή διαστάσεων: 200-230 τ.μ. το καθένα) είναι εμφανή τα διαχωριστικά. Υπολείμματα τροφών και φωτιάς, αλλά και φουρνάκια «δείχνουν» την κουζίνα της προϊστορικής κατοικίας, πιθάρια τεραστίων διαστάσεων (ορισμένα έως και 2 μ.) καταδεικνύουν τους χώρους αποθήκευσης, ευρήματα από χαλκό αλλά και πέτρινα και χρυσά τους χώρους των εργαστηρίων, ενώ εμφανή είναι και τα στενά δρομάκια γύρω από τα οικήματα.
Μετά το 1.500 π.Χ. ο οικισμός «οριοθετείται» με τείχος (που προστατεύει από τυχόν επιδρομές, αλλά κυρίως από την υποχώρηση του εδάφους λόγω βροχών κ.ά.) πλάτους 6 και ύψους 3,5 μ. Χτίζονται πέτρινα «κουτιά» (κύβοι») που παρατάσσονται δίπλα- δίπλα και τα κενά τους καλύπτονται με χώμα. Είναι η περίοδος κατά την οποία η πόλη ισχυροποιείται. Η ανέγερση κτιρίων επί των κτιρίων συνεχίζεται. Η Τούμπα μετατρέπεται σε μια τεράστια πολυκατοικία με πέντε τουλάχιστον ορόφους και με διάρκεια ανέγερσης περίπου 1.600 χρόνια- όση και η διάρκεια ζωής της πόλης.
Περί τον 4ο αιώνα π.Χ. οι κάτοικοι του πολίσματος μετοίκησαν στη νέα πόλη που ίδρυσε ο Κάσσανδρος με το όνομα Θεσσαλονίκη και η Τούμπα εγκαταλείπεται...
Δεκάδες ογκώδη πιθάρια, ορισμένα επιχρισμένα με κερί (χρησιμοποιούνταν ως μονωτικό υλικό) για την αποθήκευση σιτηρών, κρασιών και φυτικών ελαίων (όπως προέκυψε από τις μικροσκοπικές αναλύσεις), αλλά και εκατοντάδες μικρά αγγεία (χειροποίητα, ακόσμητα, αλλά με στιλπνή επιφάνεια, διακοσμημένα με εγχαράξεις και με χρώμα, πολλά απ΄ τα οποία «μιμούνται» τα πολυτελή αγγεία των παραδουνάβιων και των μυκηναϊκών κέντρων, που χρησιμοποιούνταν για την πόση των κρασιών σε ομαδικές γιορτές ή για αρωματικές αλοιφές για την περιποίηση του σώματος.
http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&ct=19&artId=79889 (http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&ct=19&artId=79889)

Μια μούμια μεσήλικης γυναίκας βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη. Το νεκρό σώμα ανακαλύφθηκε μέσα σε μαρμάρινη σαρκοφάγο και διατηρεί τους μαλακούς ιστούς, τις βλεφαρίδες, τα φρύδια και μια πλούσια καστανή κόμη. Ο σκελετός της γυναίκας ανακαλύφθηκε το 1962 σε ανατολικό νεκροταφείο της Θεσσαλονίκης μέσα σε μολύβδινη λάρνακα.
Τα τελευταία χρόνια η μούμια εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, στη μόνιμη συλλογή «Θεσσαλονίκη, Μακεδονίας Μητρόπολη». Πριν από λίγες ημέρες οι επιστήμονες πήραν στα χέρια τους τα αποτελέσματα από τις ανθρωπολογικές εργαστηριακές εξετάσεις που έγιναν στην Ελβετία. Με βάση τα νέα επιστημονικά δεδομένα λοιπόν, εκτιμάται ότι το σώμα της γυναίκας είναι ηλικίας 1700 ετών. Σύμφωνα με την αρχαιολόγο Λ. Στεφάνη μπορούμε να μιλάμε για μία  διαδικασία ταρίχευσης που πιθανολογείται ότι έγινε τον 3 αι. μ.Χ και διατήρησε όχι μόνο τους μυς αλλά και ένα χρυσοποίκιλτο ύφασμα που βρέθηκε μέσα στον τάφο.
Βέβαια, όπως επισημαίνουν οι επιστήμονες η συγκεκριμένη διαδικασία ταρίχευσης δεν μοιάζει με τις μεθόδους που χρησιμοποιούσαν στην αρχαία Αίγυπτο. Ωστόσο, ο επισκέπτης μπορεί να διακρίνει λεπτομέρειες στο σώμα της γηραιότερης Θεσσαλονικιάς. Μόλις ολοκληρωθούν οι εργαστηριακές μελέτες ο σκελετός και το ύφασμα θα προβληθούν σε ειδικό χώρο στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης.
της Έλσας Ποιμενίδου

http://www.protothema.gr/content.php?id=12902 (http://www.protothema.gr/content.php?id=12902)

46 χρόνια εκαναν για να πάρουν τα αποτελέσματα από τις ανθρωπολογικές εξετάσεις;;;! Τζίζας!

δηλ εδώ και 20 χρόνια ζω πάνω σε μια ξεχασμένη πόλη :o

Είναι πολύ περίεργο εύρημα... Μουμιοποίηση το 300 μΧ με το Χριστιανισμό να παίζει έντονα εκείνη την περίοδο (τότε έζησε ο Μ.Κωνσταντίνος). Αλλα και πάλι η μουμιοποίηση δεν ήταν πρακτική της αρχαίας ελληνικής θρησκείας... :???: