THMMY.gr

Πενήντα χρόνων η ΕΕ

Πενήντα χρόνια μετά την ιδρυτική πράξη της ενωμένης Ευρώπης, την υπογραφή της Συνθήκης της Ρώμης στις 25 Μαρτίου του 1957 και οι εορτασμοί θα πραγματοποιηθούν στο Βερολίνο.

Στις 25 Μαρτίου του 1957 το Βέλγιο, η Γαλλία, η Ομοσπονδιακή Γερμανία, η Ιταλία, το Λουξεμβούργο και οι χώρες της Μπενελούξ (Βέλγιο, Ολλανδία και Λουξεμβούργο» έβαλαν στην αίθουσα του Καπιτωλίου της Ρώμης την υπογραφή τους στη συνθήκη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (ΕΟΚ) και στη συνθήκη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας (Ευρατόμ). Είχε προηγηθεί το 1951 η υπογραφή από τις ανωτέρω χώρες της ιδρυτικής Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ανθρακα και Χάλυβα (ΕΚΑΧ).

Το 1967 η ΕΚΑΧ, η ΕΟΚ και η Ευρατόμ γίνονται ένα και γεννιέται η Ευρωπαϊκή Κοινότητα, στην οποία θα προσχωρήσουν το 1973 η Δανία, η Ιρλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Το 1981 η Ελλάδα γίνεται το δέκατο μέλος της ΕΟΚ και ακολουθούν το 1986 η Ισπανία και η Πορτογαλία.

Το 1991, ένα χρόνο μετά την ένωση της Γερμανίας, υπογράφεται η Συνθήκη του Μάαστριχτ και η ΕΟΚ γίνεται πλέον Ευρωπαϊκή Ένωση. Το 1995 δέχεται στους κόλπους της την Αυστρία, την Φινλανδία και τη Σουηδία.

Η γερμανική προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης συγκεντρώνει το Σαββατοκύριακο στο Βερολίνο τους ηγέτες των «27» σε μία άτυπη σύνοδο με τη συμπλήρωση 50 ετών «ζωής» της ΕΕ. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα παρακαθήσουν την παραμονή της επετείου σε δείπνο και θα παρακολουθήσουν συναυλία της Φιλαρμονικής του Βερολίνου με την 5η Συμφωνία του Μπετόβεν.

Η Διακήρυξη του Βερολίνου

H Διακήρυξη του Βερολίνου περιλαμβάνει δέσμευση για ανανέωση των «θεμελίων» της ΕΕ έως το 2009, χωρίς όμως να γίνεται ρητή αναφορά στο Ευρωσύνταγμα. Το πνεύμα της Διακήρυξης του Βερολίνου κινείται κοντά σε «ό,τι ενώνει και όχι σε ό,τι χωρίζει», πάντως το πανηγυρικό κείμενο δέχεται ήδη κριτική ως «αναμάσημα».

Το Βήμα αναδημοσιεύει από την ιταλική εφημερίδα La Repubblica τα βασικά σημεία της Διακήρυξης.

* Εμείς οι λαοί της Ευρώπης είμαστε ενωμένοι σε κοινή ευτυχή μοίρα ως κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση μας έφερε ειρήνη και ευημερία. Χάρη στη λαχτάρα των λαών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης για ελευθερία, καταφέραμε να ξεπεράσουμε τη διχόνοια στην Ευρώπη.

* Καθένα από τα κράτη-μέλη έχει συμβάλει στην ενοποίηση της Ευρώπης και στην ενίσχυση της δημοκρατίας και της νομιμότητας.

* Μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) εμείς οι λαοί της Ευρώπης ζούμε και εργαζόμαστε από κοινού κατά τρόπο μοναδικό. Η ΕΕ εδράζεται στην ισότητα και στη δικαιοσύνη, στην αμοιβαία κατανόηση και στην αλληλεγγύη.

* Η ολοκλήρωση δίνει τη δυνατότητα στην Ευρώπη να διατηρήσει τις ιδιαιτερότητες και τις πολλαπλές παραδόσεις των μελών της. Πολλοί στόχοι δεν είναι δυνατόν να επιτευχθούν παρά μόνο μέσω συνεργασίας. Εξασφαλίζουμε εξισορρόπηση συμφερόντων μεταξύ των κρατών-μελών.

*Μόνο από κοινού μπορούμε να διατηρήσουμε το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο στο μέλλον. Το μοντέλο αυτό συνδυάζει την οικονομική επιτυχία με την κοινωνική υπευθυνότητα προς όφελος όλων των κατοίκων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

* Ο πλούτος της Ευρώπης εδράζεται στη γνώση και στις ικανότητες των κατοίκων της και αυτό είναι το κλειδί για την ανάπτυξη, την καταπολέμηση της ανεργίας και την κοινωνική συνοχή. Για να το επιτύχουμε αυτό οφελείουμε να ανανεώνουμε ανελλιπώς την πολιτική μορφή της Ευρώπης.

Για τον λόγο αυτόν σήμερα, 50 χρόνια μετά την υπογραφή της Συνθήκης της Ρώμης, συγκεντρωθήκαμε εδώ με σκοπό την έγκαιρη, ως τις επόμενες εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 2009, ανανέωση των κοινών θεμελίων πάνω στα οποία έχει χιστεί η Ευρώπη.



Έθνος - 23/3/2007 (http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=5351&subid=2&pubid=99806)

50 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΣΥΝΘΗΚΗΣ ΤΗΣ ΡΩΜΗΣ


ΕΥΡΩΠΗ Χωρίς οράματα & ηγέτες

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ
Του ΚΩΣΤΑ ΜΟΣΧΟΝΑ

Οι γιορτές διαρκούν τις περισσότερες φορές μία ημέρα, το πολύ μία εβδομάδα. Μετά ξεχνιούνται. Αυτό θα συμβεί και με τις γιορτές για τα 50 χρόνια από την υπογραφή της Συνθήκης της Ρώμης, οι οποίες θα συνοδεύονται από πανηγυρικές εκδηλώσεις, διακηρύξεις και μεγαλόστομες δηλώσεις για το μέλλον. Λαμβάνοντας, όμως, υπόψη αυτό που είναι σήμερα η Ευρώπη των «27» και αφήνοντας στην άκρη αυτό που θα 'πρεπε ή θα μπορούσε να είναι, μπορούμε να πούμε ότι βρίσκεται σε πολύ κρίσιμη καμπή. Βέβαια, ο κοινοτικός μηχανισμός λειτουργεί, έστω ασθμαίνοντας, αλλά η σημερινή Ευρώπη στερείται οραμάτων λόγω κυρίως της έλλειψης μεγάλων πολιτικών προσωπικοτήτων, με αποτέλεσμα να απομακρύνεται όλο και περισσότερο από τον Ευρωπαίο πολίτη, ο οποίος τη βλέπει σαν τον «Πύργο» του Κάφκα. Με βάση ότι «η Ιστορία διδάσκει τα πάντα, ακόμη και το μέλλον», οι μελλοντικές προκλήσεις που βρίσκονται ενώπιον της σημερινής Ε.Ε. είναι οι εξής:

Πολλοί συνεχίζουν να επικρίνουν την απόφαση των κυβερνήσεων της Γαλλίας και της Ολλανδίας να αποφασίσουν οι ίδιοι οι πολίτες των χωρών τους με δημοψήφισμα για τη συνταγματική συνθήκη και όχι τα κοινοβούλια, με το επιχείρημα ότι δεν θα φτάναμε στο σημερινό αδιέξοδο. Δεν θα εξετάσουμε εδώ την ορθότητα αυτού του επιχειρήματος. Το αποτέλεσμα είναι αυτό που είναι και το ερώτημα είναι τι μέλλει γενέσθαι, με δεδομένο ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφωνούν στην ανάγκη θέσπισης μιας συνταγματικής συνθήκης που θα ορίζει νέους κανόνες παιχνιδιού σε μια Ευρώπη με 27 και στο μέλλον πάνω από 30 κράτη-μέλη. Η περίφημη περισυλλογή των 27 δεν μπορεί να συνεχιστεί επ' άπειρον. Θα ξεκινήσει, όμως, η διαδικασία από την αρχή με στόχο την εκπόνηση ενός νέου κειμένου ή θα προτιμηθεί η λύση της διαπραγμάτευσης επί ορισμένων μόνο πτυχών της απορριφθείσης από Ολλανδούς και Γάλλους συνθήκης; Ολα δείχνουν ότι θα προτιμηθεί η δεύτερη λύση. Τα πράγματα, όμως, δεν είναι καθόλου εύκολα και ο κίνδυνος να ανοίξει το κουτί της Πανδώρας είναι πολύ κοντά. Επιπλέον, ακόμη και θέματα που δεν είχαν ενταχθεί στο απορριφθέν κείμενο συνεχίζουν να αιωρούνται στο κοινοτικό στερέωμα. Οπως, π.χ., η αναφορά στη «χριστιανική Ευρώπη», στην οποία επανήλθε δριμύτερη η Πολωνία των «διδύμων».

Γνωρίζοντας τα προβλήματα και αναμένοντας τα αποτελέσματα των προεδρικών εκλογών στη Γαλλία η γερμανική προεδρία απέφυγε να ρίξει λάδι στη φωτιά και θα αναγγείλει τις προτάσεις της στη σύνοδο κορυφής του Ιουνίου. Στη συνέχεια θα πάρει την «καυτή πατάτα» η πορτογαλική προεδρία και το όλο θέμα θα τραβήξει τουλάχιστον μέχρι τα μέσα του 2008. Ετος στο οποίο αναμένεται να αρχίσει η διαδικασία επανεξέτασης του κοινοτικού προϋπολογισμού (βλέπε Κοινή Αγροτική Πολιτική, επιστροφές στη Μ. Βρετανία κ.λπ.)...

Διεύρυνση

Η επόμενη διεύρυνση της Ε.Ε. συνδέεται με τη θέσπιση του Ευρωσυντάγματος. Οι «27» έχουν συμφωνήσει ότι δεν πρόκειται να ανοίξει η πόρτα για την ένταξη άλλων κρατών-μελών αν δεν επιλυθεί η εκκρεμότητα της συνταγματικής συνθήκης. Σήμερα έχουν αρχίσει οι διαπραγματεύσεις με την Κροατία και την Τουρκία, ενώ περιμένει στα σκαλιά η Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας. Για το πολύπλοκο θέμα της Τουρκίας οι απόψεις διίστανται. Αλλοι πιστεύουν ότι οι διαπραγματεύσεις θα καταλήξουν σε μια ειδική σχέση και άλλοι ότι μια ημέρα, έστω ύστερα από μία δεκαετία, η Τουρκία θα ενταχθεί στην Ε.Ε. Η εξέλιξη των διαπραγματεύσεων, όμως, εξαρτάται από τη στάση που θα τηρήσει η ίδια η Τουρκία, η οποία, μην ξεχνάμε, έχει στην τσέπη της την ομόφωνη απόφαση των Ευρωπαίων ηγετών για τη μελλοντική ένταξή της.

Κοινή εξωτερική πολιτική

Ανέκαθεν η πιο αδύναμη πλευρά της Ε.Ε. Η απορριφθείσα συνταγματική συνθήκη προέβλεπε τον διορισμό ενός υπουργού Εξωτερικών της Ε.Ε. στο πρόσωπο του Χαβιέ Σολάνα. Ο τελευταίος παίζει σήμερα περισσότερο συμβολικό ρόλο παρά ουσιαστικό. Επισκέπτεται, συμμετέχει παντού, αλλά ο ρόλος που διαδραματίζει στη διεθνή σκηνή και οι απόψεις του δεν έχουν ιδιαίτερο βάρος. Αλλωστε, δεν είναι τυχαίο ότι ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Θαπατέρο τού πρότεινε να θέσει υποψηφιότητα για δήμαρχος της Μαδρίτης...

Αποτέλεσμα: η κακοφωνία ή η παθητική στάση των Ευρωπαίων σε θέματα εξωτερικής πολιτικής συνεχίζεται και πολύ δύσκολα θα αλλάξει η κατάσταση...

Στρατηγική της Λισαβόνας - Παγκοσμιοποίηση

Φιλόδοξο σχέδιο που υιοθετήθηκε το 2000 με στόχο να καταστεί η Ε.Ε. η πιο ανταγωνιστική δύναμη στον κόσμο έως το 2010. Υστερα από μία 5ετία, διαπιστώνοντας ότι το σχέδιο αυτό παραπαίει, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε μια ρεαλιστική αναθεώρηση δίνοντας έμφαση στην αύξηση της απασχόλησης, στις επενδύσεις και στην ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς ώστε να απελευθερωθεί πλήρως η ευρωπαϊκή οικονομία. Ετσι, ετέθη ως στόχος η δημιουργία έως το 2010 έξι εκατομμυρίων νέων θέσεων εργασίας, αντί των 22 εκατομμυρίων που προέβλεπε το αρχικό σχέδιο. Και οι «διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις» έγιναν ο πυλώνας της αναθεωρημένης στρατηγικής. Αρχισε να φυσάει ο νεοφιλελεύθερος άνεμος των «εκσυγχρονισμών» στα κοινωνικά συστήματα των κρατών-μελών και να τίθεται, έστω καμουφλαρισμένα, θέμα αλλαγής του κοινωνικού μοντέλου της Ε.Ε. Το ψαλίδισμα της οδηγίας Μπολκενστάιν για την απελευθέρωση των υπηρεσιών χαμήλωσε κάπως τις νεοφιλελεύθερες φωνές των Βρυξελλών.

Επανήλθαν, όμως, δριμύτερες πρεσβεύοντας την «εξισορρόπηση της ευελιξίας και της ασφάλειας στην αγορά εργασίας» ή «flexicurity», που χονδρικά σημαίνει ευελιξία στην πρόληψη αλλά και στην απόλυση των εργαζομένων, τους οποίους αναλαμβάνει στη συνέχεια το κράτος. Το γεγονός ότι στα περισσότερα κράτη-μέλη δεν υπάρχει η κατάλληλη υποδομή για την ορθή εφαρμογή ενός τέτοιου συστήματος προβληματίζει ορισμένους, αλλά οι περισσότεροι προτιμούν να βλέπουν μονόφθαλμα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μιλά για μια «νέα πραγματικότητα» στον τομέα της απασχόλησης, με τη δημιουργία «νέων ευλύγιστων μορφών εργασίας» προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης και της γήρανσης του πληθυσμού.

Τον Ιούνιο οι «27» θα έχουν στο τραπέζι τους τις προτάσεις της Επιτροπής για τη «flexicurity», οι οποίες αναμένεται να μπουν στον δρόμο τους. Διαφορετικά, οι στόχοι της Λισαβόνας θα πάνε περίπατο. Αλλωστε, οι «27» δεν θα έχουν μόνο την εργοδοσία στο πλευρό τους. Αναμένεται να μπουν στο παιχνίδι και τα ευρωπαϊκά συνδικάτα, τα οποία διατηρούν προς το παρόν ορισμένες επιφυλάξεις, αλλά σε γενικές γραμμές τάσσονται υπέρ της περίφημης «ευλυγισίας». Και αν προκύψουν προβλήματα, η απάντηση είναι έτοιμη: «Οι Βρυξέλλες μάς το επέβαλαν, εμείς δεν φταίμε σε τίποτε»...


ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 23/03/2007 (http://www.enet.gr/online/online_text/c=111,id=3602164)

   

Το χρονολόγιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης


1951, Απρίλιος - Έξι ευρωπαϊκές χώρες, η Γαλλία, η Δυτική Γερμανία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο, η Ιταλία και η Ολλανδία υπογράφουν τη Συνθήκη των Παρισίων με την οποία ιδρύεται η Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα (ΕΚΑΧ)

1957, Μάρτιος - Οι έξι χώρες υπογράφουν τη Συνθήκη της Ρώμης, ιδρύοντας την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ), μία κοινή αγορά ελεύθερης διακίνησης υλικών, κεφαλαίου, εργασίας και υπηρεσιών. Επίσης υπογράφεται η συνθήκη που ιδρύει την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας (ΕΚΑΕ)

1967, Ιούλιος - Συγχώνευση των ΕΚΑΧ, ΕΟΚ και ΕΚΑΕ σε έναν οργανισμό, την Ευρωπαϊκή Κοινότητα.

1973, Ιανουάριος - Ένταξη της Βρετανίας, της Δανίας και της Ιρλανδίας στην ΕΚ. Η Νορβηγία αρνείται την ένταξη μετά από δημοψήφισμα.

1979, Μάρτιος - Καθιέρωση του Μηχανισμού Συναλλαγματικών Ισοτιμιών, ο οποίος καταργεί τη Συνθήκη του Breton Woods του 1944 ανάμεσα στη Γερμανία, τη Γαλλία, το Βέλγιο, την Ολλανδία, τη Δανία, την Ιρλανδία και την Ιταλία.

1981, Ιανουάριος - Ένταξη της Ελλάδας στην ΕΚ, ως δέκατο μέλος.

1986, Ιανουάριος - Η Ισπανία και η Πορτογαλία γίνονται το 11ο και 12ο μέλος της Κοινότητας.

1989, Απρίλιος - Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζακ Ντελόρ, ανακοινώνει τα τρία στάδια για την Οικονομική και Νομισματική Ένωση (ΟΝΕ)

1990 - Μετά την κατάρρευση του τείχους του Βερολίνου και του υπαρκτού σοσιαλισμού, οι νέες δημοκρατίες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης εκφράζουν την επιθυμία τους να ενταχθούν στην Κοινότητα

1990, Οκτώβριος - Η Ανατολική Γερμανία εντάσσεται στην Ε.Κ. ως μέρος της ενοποιημένης Γερμανίας

1991, Δεκέμβριος - Συμφωνία για Συνθήκη του Μάαστριχτ για την Οικονομική και Νομισματική Ένωση, η οποία θέτει το χρονοδιάγραμμα και τις προϋποθέσεις υιοθέτησης ενιαίου νομίσματος μέχρι το 1999. Η Κοινότητα μετονομάζεται σε Ευρωπαϊκή Ένωση.

1993 - Οι Ευρωπαίοι ηγέτες υιοθετούν τα κριτήρια της Κοπεγχάγης στα οποία αναφέρονται οι προϋποθέσεις δημοκρατίας, σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, προστασίας των μειονοτήτων και πολιτικού ελέγχου που πρέπει να τηρούν οι χώρες-μέλη καθώς και οι υποψήφιες προς ένταξη χώρες.

1993, Νοέμβριος - Η Συνθήκη του Μάαστριχτ τίθεται σε ισχύ. Εκτός από την υιοθέτηση του ενιαίου νομίσματος, η Συνθήκη καλεί τη δημιουργία κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας, ενώ δίνει στο Κοινοβούλιο δικαίωμα βέτο σε ορισμένα θέματα.

1995, Ιανουάριος - Ένταξη της Αυστρίας, της Φινλανδίας και της Σουηδίας στην ΕΕ. Οι Νορβηγοί καταψηφίζουν και πάλι την ένταξη στο σχετικό δημοψήφισμα.

1995, Δεκέμβριος - Υιοθέτηση της ονομασίας «Ευρώ» για το κοινό νόμισμα

1997, Δεκέμβριος - Οι ηγέτες της Ένωσης αποφασίζουν την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με έξι υποψήφιες χώρες: Την Πολωνία, την Τσεχία, την Ουγγαρία, τη Σλοβενία, την Εσθονία και την Κύπρο. Ταυτόχρονα, πέντε ακόμη πρώην κομμουνιστικές χώρες - Σλοβακία, Λιθουανία, Λετονία, Βουλγαρία και Ρουμανία - προτρέπονται να πραγματοποιήσουν πρόοδο προκειμένου να ξεκινήσουν τις διαπραγματεύσεις.

1999, Δεκέμβριος - Η ΕΕ ξεκινάει ενταξιακές συνομιλίες με τη Ρουμανία, τη Σλοβακία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, τη Βουλγαρία και τη Μάλτα. Επίσης, η Τουρκία αναγνωρίζεται ως υποψήφια χώρα.

2002, Ιανουάριος - Υιοθέτηση του ευρώ σε δώδεκα χώρες. Οι Βρετανία, Σουηδία και Δανία διατηρούν τα εθνικά τους νομίσματα.

2004, Μάιος - Ένταξη στην ΕΕ των χωρών: Κύπρος, Τσεχία, Εσθονία, Ουγγαρία, Λετονία, Λιθουανία, Μάλτα, Πολωνία, Σλοβακία και Σλοβενία.

2004, Ιούνιος - Οι χώρες-μέλη συμφωνούν στην υιοθέτηση μιας συνταγματικής συνθήκης, που θα καθιερώνει τις θέσεις του προέδρου και του υπουργού Εξωτερικών της ΕΕ, θα αλλάζει το σύστημα ψηφοφορίας και θα δίνει περισσότερες αρμοδιότητες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

2005, Μάιος/Ιούνιος - Γάλλοι και Ολλανδοί καταψηφίζουν το ευρωπαϊκό σύνταγμα μετά από δημοψηφίσματα.

2005, Οκτώβριος - Η ΕΕ ξεκινάει ενταξιακές συνομιλίες με την Κροατία και την Τουρκία

2005, Δεκέμβριος - Η ΠΓΔΜ γίνεται υποψήφια προς ένταξη χώρα

2007, Ιανουάριος - Ένταξη της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας στην ΕΕ.



www.kathimerini.gr με πληροφορίες Associated Press (http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathextra_21_22/03/2007_185454)

ΕΥΡΩ: Το «σωσίβιο» του ελληνικού καπιταλισμού

Του ΓΙΑΝΝΗ ΑΓΓΕΛΗ

Μισό αιώνα συμπλήρωσε η προσπάθεια οικονομικής και πολιτικής ενοποίησης της Ευρώπης και στα 25 χρόνια αυτής της πορείας η Ελλάδα συμμετείχε με το δικό της περιφερειακό ρόλο από το νοτιοανατολικό άκρο της Γηραιάς Ηπείρου.

Στο διάστημα αυτό η ελληνική οικονομία άλλαξε σημαντικά, αλλά οι μεγάλες μεταβολές άρχισαν κυρίως όταν πριν από έξι χρόνια δρομολογήθηκε η συμμετοχή της στον κεντρικό πυρήνα της ΟΝΕ και το ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα, το ευρώ.

Το αξιοσημείωτο είναι ότι παρ' όλα αυτά η ελληνική οικονομία παραμένει ακόμα και σήμερα η πλέον «κλειστή» οικονομία της ευρωζώνης.

Η ένταξη στο ευρώ υπήρξε αναμφισβήτητα το σημαντικότερο «σωσίβιο» του ελληνικού καπιταλισμού που με τον τρόπο αυτό κατάφερε να αποφύγει τους μεγάλους τριγμούς που σημάδεψαν τη διεθνή οικονομία με την είσοδο της νέας χιλιετίας.

Η είσοδος βέβαια κάτω από την ασφαλή συναλλαγματική ομπρέλα του ευρώ κόστισε αρκετά ακριβά και όπως όλα δείχνουν, θα κοστίσει ακριβότερα στο μέλλον καθώς ένα ένα τα οικονομικά «μαξιλάρια» που βοήθησαν να μετριαστούν οι τριγμοί αρχίζουν να αποσύρονται:

* Οι κοινοτικοί πόροι για την περιφερειακή σύγκλιση που στήριξαν σε σημαντικό βαθμό οικονομικά την ανάπτυξη και τη δημόσια και ιδιωτική κατανάλωση μειώνονται σταδιακά και κυρίως γίνονται ολοένα και δυσκολότερη η απορρόφησή τους.

* Οι γεωργικές ενισχύσεις που για χρόνια αποτέλεσαν σημαντικό μερίδιο του αγροτικού εισοδήματος και στήριξαν τις οικονομίες της περιφέρειας έχουν πλέον ημερομηνία λήξης.

* Η κάνουλα για το «φθηνό» χρήμα, αποτέλεσμα της κατάρρευσης κυριολεκτικά των επιτοκίων μέσα σε μία διετία λόγω της ένταξης στο ευρώ, έχει αρχίσει να κλείνει αφού πρώτα τροφοδότησε την παρατεταμένη «άνοιξη» της οικοδομής και της ιδιωτικής και δημόσιας κατανάλωσης.

Είναι άξιο προσοχής το γεγονός ότι παρά τη μεσολάβηση των παραγόντων αυτών η βελτίωση της ζωής των κατοίκων αυτής της χώρας δεν έχει απομακρυνθεί και πολύ από εκεί που ήταν στην αρχή της 25χρονης διαδρομής μέσα στην Ευρώπη. Οι αριθμοί δείχνουν βέβαια βελτίωση σε ορισμένους τομείς αλλά και στασιμότητα σε πολλούς άλλους, γεγονός που αποτελεί πηγή έντονου προβληματισμού για το τι θα ακολουθήσει τα επόμενα χρόνια.

Σύμφωνα με τους «αριθμούς», η Ελλάδα από το 1981 μέχρι σήμερα δεν έχει κάνει πολύ σημαντικά βήματα όσον αφορά ένα κεντρικής σημασίας μέγεθος, το εθνικό εισόδημα (Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν ανά κάτοικο). Αυτό παραμένει στο 79,3% του μέσου όρου των 15 «παλαιών» κρατών, όταν το 1981 ήταν 77,9%. Ο υπολογισμός έχει γίνει με βάση την αγοραστική δύναμη του κατά κεφαλήν ΑΕΠ.

Επίσης οι εξαγωγές τότε ήταν 26,1% του ΑΕΠ και σήμερα έχουν μειωθεί στο 20%, ενώ οι άμεσοι φόροι έχουν αυξηθεί από το 5,2% του ΑΕΠ στο 8,8%.

Η ανεργία τότε μετά βίας ξεπερνούσε το 4% του εργατικού δυναμικού, ενώ σήμερα βρίσκεται στην καλύτερη περίπτωση στο 8,8%.

Οι μισθοί αποτελούσαν το 73,7% του συνολικού εθνικού εισοδήματος (ΑΕΠ), ενώ σήμερα οι συνολικές αμοιβές για μισθούς έχουν περιοριστεί ως ποσοστό του ΑΕΠ 64,9% και συνεχίζουν να μειώνονται.

Είναι ανησυχητικό πάντως ότι για την ελληνική οικονομία στο πλαίσιο της ευρωζώνης η ανταγωνιστικότητα παραμένει από τις χαμηλότερες, παρά το γεγονός ότι η χρηματοδότησή της είτε από τους κοινοτικούς πόρους είτε από τα χαμηλότοκα δάνεια (τα βασικά επιτόκια μειώθηκαν από 16,8% σε 3,75%) έχει διευκολυνθεί σε πρωτοφανή βαθμό με τον πληθωρισμό να έχει περιοριστεί στο 3,2% από το 21,6% το 1981.

Η απαρχή δε του νέου κύκλου ένταξης χωρών στη ζώνη του ευρώ προδικάζει για την ελληνική οικονομία δυσκολότερες ημέρες.


ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 23/03/2007 (http://www.enet.gr/online/online_text/c=111,id=16885236)

Ευρωπαϊκή Ένωση: Προς αναζήτηση ενός νέου οράματος

Με αφορμή τα πεντηκοστά γενέθλια της Ένωσης, ο ευρωβουλευτής κ. Κωστής Χατζηδάκης και ο καθηγητής του τμήματος Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Παναγιώτης Ιωακειμίδης μιλούν για τα επιτεύγματα, τις προκλήσεις αλλά και τα ζητήματα που απασχολούν σήμερα την Ένωση, μισό αιώνα μετά την ίδρυση της

Του Παναγιώτη Αθανάσαινα
patha@kathimerini.gr
               

ΣΕ ΔΥΟ ημέρες το Βερολίνο θα φιλοξενήσει τις εκδηλώσεις εορτασμού των πενήντα χρόνων από την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στη γερμανική πόλη που κάποτε χωριζόταν από το περίφημο τείχος-σύμβολο της ψυχροπολεμικής περιόδου, θα συγκεντρωθούν οι ευρωπαίοι ηγέτες με την ελπίδα να θυμίσουν στους πολίτες της Γηραιάς Ηπείρου τα επιτεύγματα της δύσκολης πορείας του ευρωπαϊκού οχήματος. Ταυτόχρονα, θα θελήσουν να δώσουν το στίγμα της νέας πορείας, μίας πορείας που κρίνεται επιτακτική μισό αιώνα μετά την υπογραφή της Ρώμης, το 1957.

Τα επιτεύγματα και οι προκλήσεις του μέλλοντος

Σημαντική στιγμή των εκδηλώσεων θα αποτελέσει η υπογραφή της Διακήρυξης του Βερολίνου, ενός κειμένου που θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τις αρχές που διέπουν τη λειτουργία της Ένωσης, αρχές που την εποχή ίδρυσης της αποτελούσαν όραμα, αλλά σήμερα κεκτημένο των χωρών του ευρωπαϊκού χώρου. Εξάλλου, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι από την Ευρώπη ξεκίνησαν οι δύο Παγκόσμιοι Πόλεμοι στο πρώτο μισό του εικοστού αιώνα και άρα, η ειρήνη και η ασφάλεια στην περιοχή αποτελούσαν ένα από τα κύρια ζητούμενα, αν όχι το κυριότερο, των πατέρων της Ένωσης.

Δεν είναι όμως μόνο η εγκαθίδρυση της ειρήνης το μοναδικό επίτευγμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Παναγιώτης Ιωακειμίδης, επισημαίνει «τη διασφάλιση της δημοκρατίας και των πολιτικών δικαιωμάτων σε χώρες που για μεγάλο ή μικρότερο χρονικό διάστημα ήταν κάτω από ολοκληρωτικά ή αυταρχικά καθεστώτα, όπως η περίπτωση της Ελλάδος, των χωρών της Ιβηρικής αλλά και της Ανατολικής Ευρώπης».

Το τρίτο σημαντικό επίτευγμα είναι η συμβολή στην οικονομική ευημερία των χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και η υιοθέτηση ενός κοινού νομίσματος. Όπως αναφέρει ο κ. Κωστής Χατζηδάκης, ευρωβουλευτής, δεν θα πρέπει να παραγνωρίζεται το γεγονός ότι εξαιτίας του ενιαίου νομίσματος «δεν έχουμε τον εμφύλιο πόλεμο που είχαμε μέχρι πρότινος μεταξύ των νομισμάτων των χωρών που είναι σήμερα στην ευρωζώνη, αλλά αντίθετα έχουμε ένα κοινό νόμισμα το οποίο αρχίζει να αποκτά δύναμη στις διεθνείς αγορές και να υποκαθιστά σε μερικές περιπτώσεις το δολάριο».

Ωστόσο, οι σύγχρονες εξελίξεις δημιουργούν προκλήσεις για τις ευρωπαϊκές χώρες, τις οποίες καλούνται να αντιμετωπίσουν ως μέλη της Ένωσης. Έτσι, τα σύγχρονα περιβαλλοντικά θέματα και η αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών είναι ήδη στις πρώτες θέσεις της ευρωπαϊκής ατζέντας. Ταυτόχρονα, το παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον επιβάλλει την προσαρμογή της Ένωσης στις νέες συνθήκες ώστε να λειτουργήσει αποτελεσματικότερα.Η παγκοσμιοποίηση συντελείται είτε το θέλει η Ευρώπη είτε όχι, και, όπως εξηγεί ο κ. Ιωακειμίδης, η Ευρώπη θα πρέπει «να μπορέσει να λειτουργήσει μέσα στο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, το οποίο δεν μπορεί να καταδικάσει, αλλά θα πρέπει να το ελέγξει ώστε να μπορέσει να μεγιστοποιήσει ακόμη περισσότερο την ευημερία».

Η ήπια υπερδύναμη

Οι αρχές της δημοκρατίας, της ειρήνης και της οικονομικής ευημερίας που σκιαγραφούν τα βασικά χαρακτηριστικά της Ε.Ε., φαίνεται να αποτελούν κύριο πόλο έλξης για τις χώρες που επιθυμούν να ενταχθούν στους κόλπους της. Όπως αναφέρει ο κ. Χατζηδάκης, οι αρχές αυτές είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς ακόμη και σε απομακρυσμένες χώρες, όπως διαπίστωσε ο ίδιος κατά την επίσκεψη του στο Κιργκιστάν. Παρά την έντονη αμερικανική παρουσία, ιθύνοντες της χώρας εξέφρασαν ανοιχτά την επιθυμία μελλοντικής ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Επίσης, η προσχώρηση στις τάξεις της Ένωσης μεταφράζεται και σε όρους ασφάλειας και αύξησης της διαπραγματευτικής ισχύος των χωρών μελών, αφού η συμμετοχή σε έναν οργανισμό όπως η Ε.Ε. μπορεί να αποτελέσει ισχυρό διαπραγματευτικό χαρτί μιας χώρας σε περιφερειακό αλλά και διεθνές επίπεδο.

Πέρα από αυτούς τους δύο κύριους λόγους, υπάρχει άλλος ένας, «μισός λόγος» επιθυμίας για ένταξη όπως χαρακτηριστικά τον ορίζει ο κ. Ιωακειμίδης. Αφορά τις χώρες εκείνες οι οποίες δεν προσδοκούν πολιτικά ή οικονομικά οφέλη από την ένταξη, αλλά θέλουν να βρίσκονται «γύρω από το τραπέζι και να μην αποκλείονται από τις διαδικασίες». Αυτός ο λόγος έχει αποτελέσει μια από τις αιτίες ένταξης της Βρετανίας αλλά και των Σκανδιναβικών χωρών, οι οποίες με τη συμμετοχή τους «επιθυμούν να επηρεάζουν θετικά, ή αρνητικά κάποιες φορές, τις εξελίξεις και τις αποφάσεις της Ένωσης», εξηγεί ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Διεύρυνση: Μέχρι πού;

Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι η διαδικασία διεύρυνσης της Ένωσης έχει σταματήσει μετά την τελευταία μεγάλη διεύρυνση και την πρόσφατη ένταξη της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας. Όπως συχνά αναφέρεται, η Ε.Ε. πρέπει πρώτα να λύσει τα θεσμικά ζητήματα που έχουν δημιουργηθεί, απόρροια σε μεγάλοι βαθμό του διπλασιασμού - σχεδόν - των χωρών μελών, η διευθέτηση των οποίων συνδέεται με την αποτελεσματικότερη λειτουργία του οργανισμού.

Ωστόσο, το ζήτημα της διεύρυνσης εξακολουθεί να απασχολεί πολιτικούς και αναλυτές οι οποίοι επιχειρούν, καθένας με διαφορετική προσέγγιση και χρησιμοποιώντας διαφορετικά κριτήρια, να ορίσουν τα σύνορα της Ευρώπης και συνεπώς να απαντήσουν στο ερώτημα του ποιες χώρες μπορούν μελλοντικά να ενταχθούν. Ανεξάρτητα από τους γεωγραφικούς όρους αλλά και από τα κριτήρια που τίθενται από την Ένωση προκειμένου μία χώρα να καταστεί μέλος, το σημαντικότερο ρόλο φαίνεται να παίζει η πολιτική και τα συμφέροντα των χωρών μελών σε σχέση με τις υποψήφιες χώρες. Σε κάποιες περιπτώσεις οι απαντήσεις είναι λίγο ή πολύ προφανείς, όπως σημειώνει ο κ. Χατζηδάκης. Όμως, σε κάποιες περιπτώσεις, όπως είναι αυτή της Τουρκίας και της Ουκρανίας, σημαντικό ρόλο τελικά θα παίξει «η δυναμική που θα έχει δημιουργηθεί τότε, το πώς θα πηγαίνει τότε η Ευρωπαϊκή Ένωση, το πώς οι πολίτες τοποθετούνται απέναντι στη διεύρυνση και ποιες θα είναι οι ισορροπίες όταν θα κληθούμε να λάβουμε αυτές τις αποφάσεις».

Ευρωπαϊκό Σύνταγμα

Η απόρριψη του Ευρωπαϊκού Συντάγματος οδήγησε, ως γνωστόν, στο «πάγωμα» της διαδικασίας επικύρωσής του και στην περίοδο περισυλλογής των Ευρωπαίων πολιτικών και οργάνων της Ένωσης σχετικά με την εξεύρεση εναλλακτικών αλλά κυρίως σχετικά με την εναρμόνιση, θα έλεγε κανείς, των πολιτικών που ακολουθούνται, με τις προσδοκίες, απαιτήσεις και ελπίδες των πολιτών. Ταυτόχρονα όμως, η υιοθέτηση ενός κειμένου που θα λύνει τα θεσμικά προβλήματα της Ένωσης, θα βελτιστοποιεί τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και θα ενισχύει τη δημοκρατικότητα των θεσμών είναι ζήτημα μείζονος σημασίας για την Ευρωπαϊκή Ένωση, θεωρείται επιτακτική και από πολλούς δεδομένη.

Οι δυσκολίες που συναντώνται στη σύνταξη και υιοθέτηση ενός κειμένου που θα ικανοποιεί τις ηγεσίες και τα συμφέροντα των χωρών μελών, αλλά και των πολιτών, δεν επιτρέπουν την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων σχετικά με το τελικό αποτέλεσμα. Το μόνο που θα μπορούσε, ενδεχομένως, να υποθέσει κάποιος με βάση τις εξελίξεις στο θέμα, είναι ότι το νέο κείμενο θα περιλαμβάνει λιγότερες διατάξεις από το προηγούμενο και θα στοχεύει αποκλειστικά στη διευθέτηση των θεσμικών ζητημάτων που αντιμετωπίζει η Ένωση, παραλείποντας διατάξεις πιο «ευαίσθητου» ίσως χαρακτήρα.

Έχοντας λάβει πλέον τα μηνύματα από τους Γάλλους και τους Ολλανδούς και θέλοντας να αποφύγουν παρόμοια «παθήματα», δεν είναι λίγοι εκείνοι που θεωρούν ότι ένα κείμενο της έκτασης, της πολυπλοκότητας αλλά και της σημασίας του ευρωπαϊκού συντάγματος δεν προσφέρεται για διεξαγωγή δημοψηφίσματος. «Δεν μπορείς να απαιτείς από το μέσο πολίτη που έχει τις καθημερινές του προτεραιότητες να διαβάσει ένα κείμενο 300-400 σελίδων και να σου απαντήσει με ένα ναι ή ένα όχι αν συμφωνεί» σχολιάζει σχετικά ο κ. Χατζηδάκης και εξηγεί: «Γι'αυτό στις δημοκρατίες υπάρχουν τα κοινοβούλια, προκειμένου κάποιοι εκπρόσωποι μας που ασχολούνται αποκλειστικά με αυτό να αποφασίσουν με βάση τη συνείδηση τους και την πολιτική τους τοποθέτηση».

Με αυτό το σκεπτικό συμφωνεί και ο κ. Ιωακειμίδης, που εξηγεί ότι η διεξαγωγή δημοψηφίσματος στη Γαλλία, εκτός από τα αρνητικά αποτελέσματα, ήταν επιπλέον «ένα μέγιστο πολιτικό λάθος. Δεν ήταν έγκλημα από πλευράς Σιράκ, ήταν ένα κολοσσιαίο πολιτικό λάθος, κάτι πολύ περισσότερο δηλαδή».

Πόση Ευρώπη θέλουμε;

Η απάντηση καθενός στο παραπάνω ερώτημα εξαρτάται από την εικόνα που σχηματίζει και τα οφέλη, που άμεσα ή έμμεσα αποκομίζει από την ευρωπαϊκή του… εμπειρία. Ωστόσο, η γνώση και ενημέρωση σε σχέση με τους θεσμούς και τις εξελίξεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση εξαρτώνται τόσο από τα ΜΜΕ όσο και από τη διάθεση των πολιτών για ενημέρωση. Πολλές έρευνες έχουν δείξει τη δυσαρέσκεια των Ευρωπαίων πολιτών, οι οποίοι αν και αναγνωρίζουν τα επιτεύγματα της Ένωσης, θεωρούν ότι απουσιάζει η κοινωνική διάσταση και η βοήθεια στην αντιμετώπιση προβλημάτων πολύ πιο πρακτικών και κοντινών σε αυτούς από τα θέματα «υψηλής πολιτικής» που απασχολούν τις Βρυξέλλες. Είναι ακριβώς το ζήτημα εξεύρεσης του νέου οράματος που θα δώσει την απαραίτητη έμπνευση και συναίνεση των πολιτών στα όποια μελλοντικά σχέδια της Ένωσης.

Στην Ελλάδα, σε σύγκριση με άλλες χώρες, η ενημέρωση σχετικά με την Ε.Ε. είναι πιο πλήρης, κυρίως στις εφημερίδες, αν και η κοινή γνώμη χαρακτηρίζεται από ένα παράδοξο φαινόμενο, όπως αναφέρει ο κ. Ιωακειμίδης, κατά το οποίο «οι Έλληνες πολίτες εμφανίζονται να θέλουν περισσότερη Ευρώπη, να υποστηρίζουν οτιδήποτε έρχεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση σε υψηλά ποσοστά, αλλά από την άλλη πλευρά, δείχνουν να ταυτίζονται πολύ λίγο με την Ευρώπη».

Ίσως να υποστηρίζουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση - όσοι την υποστηρίζουμε - επειδή έτσι μας έμαθαν να λέμε, αλλά ταυτόχρονα γιατί η συμμετοχή της χώρας μας συνεπάγεται εισροή πόρων και επιδοτήσεων μέσα από τα χρηματοδοτικά προγράμματα και τα κοινοτικά πλαίσια στήριξης. Θα είναι ενδιαφέρον να δούμε κατά πόσο θα μεταβληθεί αυτή η άποψη όταν - και αν - η χώρα μας συγκλίνει σε τέτοιο βαθμό που θα συνεπάγεται τη διακοπή μικρότερου ή μεγαλύτερου μέρους των εισροών.

www.kathimerini.gr (http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathextra_11_21/03/2007_185297)

Σενάριο: Και αν δεν υπήρχε Ευρωπαϊκή Ενωση;

Της ΛΗΔΑΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ

Σύνορα ερμητικά κλειστά, καμιά τριανταριά διαφορετικά νομίσματα, μονοπώλια, ενδεχομένως μερικά αυταρχικά καθεστώτα. Αυτό θα μπορούσε να είναι σήμερα το πρόσωπο της Ευρώπης εάν δεν είχε συντελεστεί ποτέ η Ευρωπαϊκή Ενωση.

Είναι πλέον δύσκολο να φανταστεί κανείς μια Ευρώπη χωρίς την Ενωση, όμως ακόμη και η πιο στοιχειώδης αναδρομή στις αλλαγές των τελευταίων πέντε δεκαετιών μάς αποκαλύπτει πόσο διαφορετική θα ήταν η ζωή μας, από τα πιο μεγάλα μέχρι τα πιο μικρά, καθημερινά πράγματα.

Πώς θα είχε διαμορφωθεί, άραγε, το ευρωπαϊκό τοπίο χωρίς την ελεύθερη διακίνηση προσώπων και αγαθών; Οι εύκολες και γρήγορες μετακινήσεις θα ήταν μάλλον άπιαστο όνειρο, οι αναμονές στα αεροδρόμια και τα σύνορα ατελείωτες (αρκεί να θυμηθούμε τις ουρές των φορτηγών στους συνοριακούς ελέγχους) και οι ξένες χώρες θα παρέμεναν πολύ περισσότερο «ξένες». Χωρίς την ενιαία ευρωπαϊκή αγορά, ακόμη κι αν τα ευρωπαϊκά κράτη είχαν αποφασίσει να καταργήσουν τους περισσότερους δασμούς, η κυκλοφορία των εμπορευμάτων θα προσέκρουε σε πλήθος άλλων πρακτικών και γραφειοκρατικών εμποδίων. Κάθε χώρα θα επέβαλλε κατά πάσα πιθανότητα πολύ υψηλούς φόρους στα εισαγόμενα ανταγωνιστικά προϊόντα και κάθε οικονομία θα λειτουργούσε βάσει της αρχής «εξάγουμε όσα περισσότερα μπορούμε, εισάγουμε μόνο τα απολύτως αναγκαία». Στις πιο κλειστές αυτές οικονομίες, με έλλειψη ανταγωνισμού και διασκορπισμένες αγορές, οι τιμές προϊόντων και υπηρεσιών θα ήταν υψηλότερες και η αγοραστική μας δύναμη μικρότερη. Και μπορεί μεν αυτό να μη γινόταν εύκολα αντιληπτό λόγω της αδιάκοπης διακύμανσης των συναλλαγματικών ισοτιμιών, όμως το εκάστοτε εθνικό νόμισμα, σε αντίθεση με το ευρώ, θα βρισκόταν στο έλεος της παραμικρής πολιτικής κρίσης. Για να μη μιλήσουμε για την απλοποίηση των διεθνών συναλλαγών, χάρη στο ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα, αλλά και την προσωπική ευκολία του καθενός από μας όταν βγαίνει εκτός εθνικών συνόρων. Η διατήρηση των μονοπωλίων στην ενέργεια και τις τηλεπικοινωνίες θα σήμαινε, μεταξύ άλλων, πολύ ακριβότερες υπηρεσίες αλλά και αδυναμία χρήσης του κινητού μας τηλεφώνου σε άλλη χώρα.

Χωρίς την Ενωση το συνολικό ποσοστό ανεργίας στην Ευρώπη θα ήταν πολύ υψηλότερο, καθώς οι πολίτες μιας χώρας δεν θα μπορούσαν να αναζητήσουν εύκολα εργασία σε μια άλλη, ενώ τα κράτη δεν θα είχαν την ίδια δυνατότητα να καλύψουν τις ανάγκες τους σε επιπλέον εργατικό δυναμικό. Και πολύ λιγότεροι Ευρωπαίοι θα μπορούσαν να πουν «δουλεύω ή σπουδάζω σε όποιο κράτος-μέλος θέλω».

Χωρίς τα διαρθρωτικά Ταμεία και τα κοινοτικά κονδύλια είναι αμφίβολο εάν χώρες όπως η Ιρλανδία, η Ισπανία και η Πορτογαλία θα είχαν βιώσει το οικονομικό τους θαύμα κι εάν χώρες σαν την Ελλάδα θα είχαν αποκτήσει μεγάλα έργα υποδομής. Και το κυριότερο, η κατάσταση στη μετα-κομμουνιστική Ευρώπη θα ήταν αρκετά πιο δύσκολη: χωρίς την προοπτική της ένταξης στην Ε.Ε., τα πρώην μέλη του Συμφώνου της Βαρσοβίας δεν θα είχαν ίσως το κίνητρο να προβούν σε σημαντικές πολιτικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις.

Δεν είναι ίσως σοφό να επιχειρεί κανείς εικασίες για την πιθανή πορεία της Ιστορίας, ιδίως όταν αυτή έχει ήδη γραφτεί. Ωστόσο, έπειτα από πενήντα χρόνια κοινής ευρωπαϊκής πορείας και παρά τα θεσμικά προβλήματα και τις καταγγελίες περί δημοκρατικού ελλείμματος, ένα πράγμα είναι βέβαιο: Ευρώπη και Ε.Ε. τείνουν να γίνουν στο μυαλό εκατομμυρίων ανθρώπων έννοιες ταυτόσημες. Κι αυτή είναι ίσως η σημαντικότερη επίδραση της Ενωσης.


ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 23/03/2007 (http://www.enet.gr/online/online_text/c=111,id=46917236)

Τόσο μαζί και τόσο μόνοι

Της ΚΑΤΙΑΣ ΜΑΚΡΗ

Πενήντα είναι τα κεράκια στην τούρτα της Ευρώπης και τα 26 απ' αυτά θ' ανάψουν στο κομμάτι που αντιστοιχεί στην Ελλάδα, το 10ο μέλος της πολύτεκνης ευρω-φαμίλιας.


Το «παιδί» που σήκωσε τη γαλανόκευκη στον ιστό των Βρυξελλών βγήκε, βέβαια, λίγο «ζαβολιάρικο» και «ατίθασο»: Ηθελε τα δικαιώματα και δυσανασχετούσε με τις υποχρεώσεις. Αλλά η αρχική ορμή ξεθύμανε. Το «παιδί» μεγάλωσε, ωρίμασε και συμβιβάστηκε...

* Ο Κ. Καραμανλής, που θα παραστεί σήμερα στην πανηγυρική τελετή στο Βερολίνο, ήταν βρέφος 7 μηνών, όταν την άνοιξη του 1957 έμπαιναν στη Ρώμη τα θεμέλια του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.

Ο θείος του, Κωνσταντίνος, ήταν ο άνθρωπος που έστριψε το τιμόνι δυτικά. Το αίτημα σύνδεσης με την ΕΟΚ υπεβλήθη στις 8 Ιουνίου του 1959 και η συμφωνία υπεγράφη στις 9 Ιουλιου του 1961. Ηταν ο πρόλογος σ' ένα μεγάλο βιβλίο ευρω-ελληνικής ιστορίας.

* Η επταετία της χούντας άφησε πολλές λευκές σελίδες. Η πορεία ενσωμάτωσης της Ελλάδας στην ΕΟΚ ανεκόπη, η συμφωνία σύνδεσης «πάγωσε» και επανήλθε στις 12 Ιουνίου του 1975.


* Οι υπογραφές μπήκαν στις 28 Μαΐου του 1979 κι η Συνθήκη ετέθη σε εφαρμογή την 1η Ιανουαρίου του 1981 οπότε η Ελλάδα κατέστη πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας.

* Το 1981 την εξουσία ανέλαβε ο Ανδρέας Παπανδρέου με ένα σύνθημα «δανεικό» απ' το ΚΚΕ: «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο».

Η αντιδιαστολή με τον καραμανλισμό και τη δεξιά, σ' αυτό το θέμα, αποδείχθηκε, ωστόσο, προεκλογική.

* Ο Ανδρέας δεν ήταν ευρωπαϊστής, γρήγορα όμως άλλαξε γνώμη. Τέσσερα χρόνια ακροβάτησε μεταξύ αντιευρωπαϊκής ρητορικής και ευρωπαϊκής πρακτικής, αλλά το 1985 «θεσμοθέτησε» την αλλαγή της γραμμής.

«Η Ελλάδα μπήκε στην ΕΟΚ για να μείνει», είπε, και αυτό ήταν πια το νέο δόγμα. Κάποιοι του αποδίδουν τη φράση «αν όσοι μας ψήφισαν το '81 πίστευαν ότι πράγματι θα φεύγαμε απ' την ΕΟΚ και το ΝΑΤΟ, δεν θα μας είχαν ψηφίσει». Γραμμένο δεν το βρήκαμε, αλλά αρκετοί στο ΠΑΣΟΚ τού το αποδίδουν.

* Τι συνέβαλε σημαντικά στην αλλαγή στάσης αρχηγού και εκλογικού σώματος απέναντι στην ΕΟΚ;

Ενα αρκτικόλεξο: ΤΑ ΜΟΠ (Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα), που υλοποιήθηκαν στη χώρα μας έως το 1993. Το ευρω-χρήμα έρρεε άφθονο και σ' αυτό στηρίχθηκε μεγάλο κομμάτι της αναπτυξιακής πολιτικής της Ελλάδας και της βελτίωσης του επιπέδου ζωής των πολιτών.

Η ελληνική βιομηχανία, ωστόσο, δεν αναπροσαρμόστηκε, ούτε οι αγρότες αξιοποίησαν τις επιδοτήσεις για την αλλαγή της παραγωγής τους.

Τα χρήματα που διατέθηκαν για μεγάλα αναπτυξιακά έργα έγιναν επιδόματα και αναπηρικές συντάξεις. Το βιοτικό επίπεδο βελτιώθηκε ραγδαία, αλλά οι Βρυξέλλες ζητούσαν διαρθρωτικά μέτρα.

* Ο μόνος που διαφωνούσε στην πολιτική του Ανδρέα ήταν ο ευρωπαϊστής υπουργός Οικονομίας Κ. Σημίτης που εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του με την παραίτησή του (Οκτώβριος του 1985), αφού το Διετές Πρόγραμμα Σταθερότητας που επιχειρούσε να εφαρμόσει τιναζόταν -από τις παροχές- στον αέρα.

* Ο Σημίτης, με την περίφημη αφίσα «Ναι στην Ευρώπη των λαών, όχι στην Ευρώπη των μονοπωλίων», είχε αποστασιοποιηθεί απ' τη ρητορική του αρχηγού και το 1979. Αλλά δικαιώθηκε ετεροχρονισμένα...

* Ο Ανδρέας απ' το 1993 έως το 1996 έκανε προσπάθειες συμμαζέματος. Ο Κ. Σημίτης, πάλι, άρχισε στη διακυβέρνησή του τις αιματηρές οικονομίες με στόχο την ΟΝΕ, αν κι η ελληνική αφετηρία ήταν πολύ πίσω απ' τους άλλους Ευρωπαίους.

* Το πέτυχε, και το 2001 η Ελλάδα έγινε το 12ο μέλος της ευρωζώνης, ενώ σ' ένα χρόνο ο -τότε- πρωθυπουργός φωτογραφήθηκε με το ευρώ στο χέρι. «Μπήκαμε στην ΟΝΕ με το σπαθί μας», επιμένει ο Κ. Σημίτης, «μπήκαμε με ψέματα», αντιτείνουν οι νυν κυβερνητικοί παράγοντες που «κάρφωσαν» με την απογραφή τα «τρικ» στις Βρυξέλλες. Για να εφαρμόζουν την τελευταία τριετία άλλα κόλπα: Αύξηση του ΑΕΠ κατά 25% με την προσμέτρηση της παραοικονομίας...

Παρά τη «διά πυρός και σιδήρου» σχέση της Ελλάδας με την Ε.Ε., οι δυσκολίες δεν μας έφεραν πιο κοντά στις Βρυξέλλες. Παρότι η πλειοψηφία πια δεν αμφισβητεί την ευρωπαϊκή μας πορεία, 8 στους 10 σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο, αρνείται να αναπτύξει ευρωπαϊκή ταυτότητα.

Τα σημεία που μας προβληματίζουν στις σχέσεις μας με την Ε.Ε., πολλά:

*Το ευρωσύνταγμα ναυάγησε (με δύο μεγάλες χώρες, όπως η Γαλλία κι η Ολλανδία, να το απορρίπτουν) κι έκτοτε κάθε προσπάθεια «πάγωσε». Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ και ΣΥΝ συμφωνούν ότι πρέπει η Ε.Ε. να αποκτήσει ομοσπονδιακή δομή. Η Ευρώπη, ωστόσο, έδειξε πως η συζήτηση για την πολιτική της ενοποίηση δεν είναι ώριμη.

*Οι ρυθμοί διεύρυνσης προβληματίζουν ακόμη και τους ένθερμους υποστηρικτές της ενοποίησης.

Η Ελλάδα υπέγραψε τη διεύρυνση (το 2003 στη Στοά του Αττάλου υπεγράφη η Συνθήκη για την ένταξη 10 νέων μελών, μεταξύ τους και η Κύπρος), αλλά εκ των υστέρων άρχισαν οι έριδες για την κατανομή των κονδυλίων: Απ' το Δ' ΚΠΣ πήραμε 20 δισ. ευρώ και θεωρήθηκε επιτυχία. Απ' το επόμενο «πακέτο» πόσα θα χάσουμε;

*Υπάρχει ασυμφωνία για την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. Η Ελλάδα τάσσεται υπέρ της ευρωπαϊκής πορείας, επιχειρώντας (έστω με αδέξιους χειρισμούς την τελευταία τριετία) να καταστήσει τα ελληνοτουρκικά προβλήματα ευρωτουρκικά.

Η απειθαρχία της Τουρκίας δίνει τροφή στους αρνητές της ευρωπαϊκής πορείας (Γαλλία, Αυστρία) να απομακρύνουν το ενδεχόμενο. Κάθε ευρωτουρκική κρίση, όμως, αντανακλά στις σχέσεις Αθήνας - Αγκυρας.

*Στην Ε.Ε. κυριαρχούν φωνές που θέλουν όλο και πιο φιλελεύθερα μέτρα για την οικονομία, παραβλέποντας τις κοινωνικές επιπτώσεις.

Εμείς, από την άλλη, διακηρύσσουμε ότι έχουμε στόχο τη σύγκληση της ελληνικής οικονομίας και του βιοτικού επιπέδου των πολιτών με τον μέσο όρο των χωρών της ευρωζώνης. Μέχρι σήμερα απέχουμε πολύ από το να τον πετύχουμε.



ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ - 25/03/2007 (http://www.enet.gr/online/online_text/c=111,id=93612468)

Τι κέρδισε και τι έχασε η Ελλάδα

Της ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΚΑΔΔΑ

Από το 1981, όταν η Ελλάδα εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ) μέχρι σήμερα, έχει διανύσει πολύ δρόμο: απέκτησε υποδομές, απαλλάχθηκε από το φόβο της υποτίμησης του νομίσματός της, απέκτησε χαμηλό πληθωρισμό και επιτόκια.

Μόνο που αποδείχθηκε τελικά ότι ο δρόμος αυτός δεν ήταν στρωμένος με ροδοπέταλα. Η ένταξη θεωρητικά δημιούργησε μεγάλες ευκαιρίες για τα ελληνικά προϊόντα. Η γεωργία και η βιομηχανία, όμως, δεν κατάφεραν να αρπάξουν την ευκαιρία παρά τις κοινοτικές χρηματοδοτήσεις.

Αντίθετα, συρρικνώθηκε η ελληνική παραγωγή (δεν μπορούσε να ανταγωνιστεί τα κοινοτικά προϊόντα που εισάγονταν αδασμολόγητα) και έπεσε η ανταγωνιστικότητα. Αυτό είχε αντίκτυπο σε όλους, αφού η ανεργία παραμένει υψηλή, ενώ το εισόδημα κάθε άλλο παρά ευρωπαϊκό είναι.

Σήμερα, με ορατό πλέον το τέλος των χρηματοδοτήσεων που συντηρούν την ανάπτυξη της χώρας (από το 2013), η ελληνική οικονομία προσπαθεί να ζυγίσει τις δυνάμεις της. Οι επιχειρηματίες και οι αγρότες πρέπει να προσαρμοστούν σε μια εποχή χωρίς κονδύλια και επιδοτήσεις, έχοντας πλέον να αντιμετωπίσουν όχι 15 αλλά 27 κράτη, κάποια εκ των οποίων είναι ευθέως ανταγωνιστικά της χώρας μας σε παραγωγή και εξαγωγές.

Στα 25 χρόνια που πέρασαν, εισέρρευσαν στην Ελλάδα κοινοτικά κονδύλια αξίας 50 δισ. ευρώ, με τα οποία ολοκληρώθηκαν τεράστια έργα υποδομής. Ανάλογοι πόροι κατέληξαν στη γεωργία, συντηρώντας τη φθίνουσα αγροτική οικονομία και συγκρατώντας την ανεργία στην περιφέρεια.

Τα οικονομικά οφέλη αυξήθηκαν από το 2001, όταν για να συμμετάσχει στην ευρωζώνη κατάφερε να πετύχει την «ονομαστική σύγκλιση»: να μειώσει τον διψήφιο πληθωρισμό (από το 20% στο 3%) και να περιορίσει αντίστοιχα τα επιτόκια από το 16,8% το 1981, στο 3,75% σήμερα (βασικά επιτόκια κεντρικής τράπεζας).

Παράλληλα, τα τελευταία χρόνια το έλλειμμα συγκρατήθηκε και με την είσοδό μας στην ευρωζώνη οι συναλλαγματικοί κίνδυνοι έπαψαν πια να θέτουν σε κίνδυνο την οικονομία. Η πιστοληπτική ικανότητα της χώρας αναβαθμίστηκε και η αποπληρωμή του τεράστιου χρέους έγινε φθηνότερη.

Ωστόσο, πολλά μεγάλα προβλήματα είναι ακόμη υπαρκτά. Τότε, η Ελλάδα ήταν η πιο φτωχή οικονομία που εντάχθηκε στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα και σήμερα, παρά την όποια πρόοδο, βρίσκεται πιο «πίσω» σε απόδοση από πολλά νέα φτωχά κράτη που εντάχθηκαν τα τελευταία χρόνια.

Η Ελλάδα δεν κατάφερε να εκμεταλλευτεί αυτή την ιστορική ευκαιρία για να γίνει «Ευρώπη», να συγκλίνει εισοδηματικά, δηλαδή να αυξήσει τους μισθούς, τα κοινωνικά επιδόματα και τις δαπάνες, να μειώσει την ανεργία, να προσφέρει σύγχρονα συστήματα υγείας, παιδείας, κοινωνικής πρόνοιας.

Οι αριθμοί δείχνουν ότι στο πεδίο της πραγματικής σύγκλισης των εισοδημάτων και της ευημερίας, ο δρόμος που πρέπει να διανύσει η Ελλάδα είναι μακρύς:



* Το 1981 η Ελλάδα είχε εθνικό εισόδημα (Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν ανά κάτοικο) ίσο με το 77,9% του μέσου όρου των 15 «παλαιών» κρατών. Σήμερα, 26 χρόνια μετά, είναι οριακά μόνο υψηλότερο, 79,3%.

* Οι εξαγωγές μας έφταναν στο 26,1% του ΑΕΠ και σήμερα έχουν περιοριστεί στο 20%

* Οι άμεσοι φόροι έχουν αυξηθεί από το 5,2% του ΑΕΠ στο 8,8%.

* Η ανεργία από το 4% του εργατικού δυναμικού, σήμερα βρίσκεται στο 8,8%.

* Οι μισθοί αποτελούσαν το 73,7% του συνολικού εθνικού εισοδήματος (ΑΕΠ), όταν σήμερα το κομμάτι της ευημερίας που καταλήγει στους μισθωτούς περιορίστηκε στο 64,9% και μειώνεται διαρκώς.

Η Ευρωπαϊκή Ενωση χρησιμοποίησε τα κοινοτικά κονδύλια και τις αγροτικές επιδοτήσεις για τη σύγκλιση των φτωχών οικονομιών. Το ζήτημα είναι αν οι πόροι αυτοί αξιοποιήθηκαν για να αναπτυχθεί και να συγκλίνει.

Μελέτη της Ε.Ε. ανάγει την Ελλάδα σε παράδειγμα προς αποφυγήν για τους «νέους», αφού ήταν το μόνο κράτος που από το 1981 που εντάχθηκε στην Ε.Ε. γνώρισε πραγματική απόκλιση με τα υπόλοιπα κράτη, με το κατά κεφαλήν ΑΕΠ να υποχωρεί.

Η αιτία εντοπίζεται στην αδυναμία της χώρας να διαχειριστεί τα κοινοτικά κονδύλια και τις μεγάλες επιδοτήσεις, ώστε ο αγροτικός τομέας και η βιομηχανία να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα. Στην Ελλάδα οι χρηματοδοτήσεις ελάχιστα βοήθησαν την εγχώρια βιομηχανία που συρρικνώθηκε και τα προϊόντα της αντικαταστάθηκαν από εισαγωγές. Το ίδιο συνέβη και με τη γεωργία, με τα προϊόντα να είναι πολύ πιο ακριβά από εισαγωγές τρίτων κρατών.


ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ - 25/03/2007 (http://www.enet.gr/online/online_text/c=111,id=14608372)

   

Ευρώπη πρόνοιας ή ανταγωνισμού;

Τα πενήντα κλείνει η Ε.Ε., αλλά η ατμόσφαιρα δεν είναι πανηγυρική. Αιτία δεν είναι μόνο τα ανοικτά μέτωπα σε πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο (ευρωσύνταγμα, διεύρυνση κ.λπ.), αλλά η χρόνια οικονομική στασιμότητα και η υψηλή ανεργία που ταλανίζει τα περισσότερα κράτη-μέλη.

*Πενήντα χρόνια πριν, όταν ξεκινούσε η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα, το τοπίο ήταν διαφορετικό: Γερμανία και Γαλλία βρίσκονταν σε τροχιά ανάπτυξης, μηδενικής ανεργίας και αύξησης του βιοτικού επιπέδου. Ακόμη και μετά τις πετρελαϊκές κρίσεις του '70 και του '80 και τους πρώτους κλυδωνισμούς, η Ε.Ε. παρέμεινε ελκυστική. Τη δεκαετία, μάλιστα του '90 φάνταζε ως μοναδική λύση επιβίωσης, τόσο για τις σκανδιναβικές χώρες που ακολούθησαν μεταπολεμικά τον «τρίτο δρόμο», όσο και για τις χώρες της κεντρικής Ευρώπης.

*Τα 50ά γενέθλια βρίσκουν την οικονομία της Ε.Ε. στην καλύτερη περίοδο της τα έξι τελευταία χρόνια. Το 2006 το ΑΕΠ αυξήθηκε 2,9% και 2,7% στην ευρωζώνη. Η ανεργία παρουσιάζει τάσεις υποχώρησης, ιδίως σε χώρες όπως η Γερμανία, που ο αριθμός των ανέργων μειώθηκε στα 4,2 εκατ., 10% του εργατικού δυναμικού, από 5 εκατ. (12%) ένα χρόνο πριν. Το τελευταίο τρίμηνο του 2006, η αύξηση του ΑΕΠ στην ευρωζώνη ξεπέρασε πρώτη φορά την τελευταία πενταετία αυτήν των ΗΠΑ.

*Η Ε.Ε. παρ' όλο που είναι πλέον η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο με ΑΕΠ 12.865 εκατ. δολάρια έναντι 11.734 εκατ. δολαρίων των ΗΠΑ, συνεχίζει να υπολείπεται σε ανταγωνιστικότητα, παραγωγικότητα και ανεργία. Αυτές ήταν οι αιτίες που την ανάγκασαν να υιοθετήσει την περιβόητη ατζέντα της Λισαβόνας, με στόχο να κάνει την Ευρώπη τη μεγαλύτερη σε ανταγωνιστικότητα οικονομία έως το 2010, δίνοντας έμφαση στην απελευθέρωση της αγοράς εργασίας.

Ο υψηλού επιπέδου προστατευτισμός και το γενναιόδωρο κράτος πρόνοιας σε χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία, που καταλαμβάνουν τα δύο τρίτα του ΑΕΠ της ευρωζώνης, θεωρούνται, η αιτία που η Ε.Ε. δεν μπορεί να υποσκελίσει σε οικονομικό επίπεδο τις ΗΠΑ. Μεγάλο μέρος της ταχύτερης ανάπτυξης στις ΗΠΑ οφείλεται στη μεγαλύτερη αύξηση του πληθυσμού και στις περισσότερες ώρες εργασίας.

Η Ε.Ε. έγινε ελκυστική και στα μάτια της άλλοτε ευρωσκεπτικιστικής αριστεράς, για τις υψηλού επιπέδου παροχές και την προστασία που παρείχε μέχρι τη δεκαετία του '90, σε αντίθεση με τον αμερικανικό «υπερκαπιταλισμό» που άφηνε περισσότερα θύματα.

*Στα θετικά του απολογισμού των 50 ετών, είναι αναμφισβήτητα η δημιουργία του ευρώ. Το κοινό νόμισμα χρησιμοποιείται από 13 χώρες-μέλη, που θα γίνουν δεκαπέντε με την εισδοχή Κύπρου και Μάλτας το 2008.

Το ευρώ αύξησε το εμπόριο εντός της Ε.Ε. 5%-15%, ενώ ως νόμισμα κερδίζει συνεχώς έδαφος, καταλαμβάνοντας το 25% των συναλλαγματικών αποθεμάτων διεθνώς.

Από την άλλη, η σφικτή δημοσιονομική πολιτική και το ένα νόμισμα για όλους δυσχεραίνει την ανταγωνιστικότητα. Η ανάκαμψη της Γερμανίας και η ανάδειξή της στην πρώτη θέση σε εξαγωγές στον κόσμο, έγινε εις βάρος άλλων χωρών, όπως η Ιταλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ελλάδα.

Με το ευρώ καμία χώρα δεν μπορεί να προχωρήσει σε υποτίμηση όπως παλιά, ούτε σε προσαρμογή των επιτοκίων, καθώς τον πρώτο και τελευταίο λόγο έχει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Κλείνοντας πάντως τα πενήντα η Ε.Ε. βρίσκεται μπροστά στο δίλημμα, «κράτος πρόνοιας» ή ανταγωνισμός, δείχνοντας σαφή προτίμηση προς το δεύτερο, παρά την αυξανόμενη δυσαρέσκεια.


ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ - 25/03/2007 (http://www.enet.gr/online/online_text/c=111,id=28396916)

Η Ευρωπαϊκή Ένωση γιόρτασ τα 50 της χρόνια...είναι μεγάλη επιτυχία...γιατί δε νομίζω να υπήρχαν πολλοί που θα πίστευαν ότι θα τα κατάφερνε η Ευρώπη να διατηρήσει την ενότητα της για 50 ολόκληρα χρόνια...

η Ένωση βρίσκεται σε αδιέξοδο μετά την καταψήφιση του Ευρωσυντάγματος κυρίως από τους Γάλλους και τους Ολλανδούς...αλλά προσωπικά πιστεύω θα το ξεπεράσει το πρόβλημα και θα συνεχίσει να υπάρχει παρά τον έντονο ευρωσκεπτικισμό που επικρατεί...

για ντο ξεπεράσει πρέπει να γίνουν κάποια πράγματα....

να ξαναζωντανέψει ο Γαλλο-Γερμανικός άξονας που αποτέλεσε σε όλα αυτα τα 50 χρόνια την ατμομηχανή της Ένωσης... Η Μέρκελ φαίνεται ότι είναι διατεθιμένη να το κάνει πράξη...για τους Γάλλους δεν είμαι σίγουρος ...ειδικά για τον Σαρκό..ο οποίος είναι ιδιαίτερα φιλοατλαντιστής...

να μην ξαναγίνει το λάθος να τοποθετηθεί πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ...άνθρωπος χωρίς προσωπικότητα ..χωρίς όραμα ...χωρίς δύναμη να επιβάλλει την άποψη του...
χρειαζεται ένα Ντελόρ..από τότε που έφυγε ο Ζακ Ντελόρ...δεν έχει βρεθεί αντάξιος του...

ένα επίσης από τα σοβαρά προβληματα είναι ο φιλοατλαντισμός της Πολωνίας και της Τσεχίας...
και ίσως η διεύρυνση έγινε νωρίς και λίγο βιαστικά...αλλά ήθελαν προλάβουν το ανατολικό μπλοκ...και αυτός ο φιλοατλαντισμός οδηγεί στο γεγονός της μη διαμόρφωσης κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής άμυνας...και να σκεφτούμε ότι υπεύθυνος του ΚΕΠΠΑ είναι ο Χαβιέ Σολάνα...

επίσης πρέπει να αναπτυχθούν σχέσεις εμπιστοσύνης με τη Ρωσία και την Κίνα...

πρόβλημα επίσης αποτελεί το γεγονός ότι υπάρχει έλλειμμα ενημέρωσης του απλού κόσμου για τις δραστηριότητες της ένωσης..υπάρχει έλλειμμα δημοκρατίας...
πρέπει να δοθούν περισσότερες αρμοδιότητες στο Ευρωκοινοβούλιο...και να μην είναι μόνο συμβουλευτικός ο λόγος του...

είμαι αισιόδοξος...και φιλοευρωπαϊστής όπως την οραματίστηκε ο Robert Schumann!!

Τετοια περίοδο ειρήνης 50+ χρόνια έχει να δει η Ευρώπη απο την περίοδο της Ρωμαικης Αυτοκρατορίας. Το ότι η ΕΕ εφτασε το ιωβηλαίο έιναι μια μεγάλη επιτυχία για αυτήν. Αργά ή γρήγορα θα γίνει μια μορφή συνομοσπονδίας πιστεύω, η εποχή των ευρωπαικών εθνών-κρατών και αυτοκρατοριών έχει παρέλθει προ πολλου. Η Ευρώπη θα ενωθεί ολο και πιο πολύ αν θελει να διατηρήσει τη θεση της ως οικονομική δύναμη. Το πότε θα γίνει αυτό δεν ξερω, αλλα μην ξεχνάτε οτι έχουν περάσει μόνο 50 χρόνια, μέγεθος μικρο για την ιστορία, ενω οι παλιοί πόλεμοι δεν έχουν ξεχαστει ακόμα(ΒΠΠ, Ψυχρός Πολεμος). Εύχομαι να ζήσω να δω την ΕΕ ένα κρατος ή συνομοσπονδία κρατών...

Ωστόσο υπάρχει δρόμος να διανυθεί και συνεφα στον ορίζοντα. Τα φαντάσματα του Θατσερισμού: νεοφιλελευθερισμός και ευρωσκεπτικισμός, που φαινεται να καταλαμβάνουν όλο και περισσότερο ηγέτες κρατών της ΕΕ.

Η Ευρώπη ήταν πολλές φορές στη σκιά των ΗΠΑ στην περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, αλλα πλέον πρεπει να απαγκιστρωθει. Οι ΗΠΑ ομως έχουν κρατη μαριονέττες εντός της (Πωλονία, Εσθονία κτλ). Επισης, η ΕΕ πρεπει να παψει να κανει τα στραβά ματια στις παραβιασεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις ιδιες χώρες.


Εκει που διαφωνώ με τον απόστολο- και μπορεί να ακουστει περίεργο απο εμενα- ειναι στο ζητημα της Ρωσιας. Η ΕΕ δεν έχει να περιμένει τιποτα παραπάνω απο τη Ρωσία παρά εκβιασμούς για φυσικό αέριο και προκλήσεις σε πρωην μελη του Ανατολικού Μπλόκ. Ασπονδος φιλος μονο εναντια στις ΗΠΑ.

 

τώρα για την είχε ειρήνη μεταξύ των κρατών-μελών ναι...αλλά δεν μπόρεσε να κάνει τίποτα στα Βαλκάνια..και μάλλον τα έκανε χειρότερα συμμετέχοντας στους βομβαρδισμούς στη Σερβία...
επέτρεψε σφαγές στην παλαιά Γιουγκοσλαβία..και δεν έκανε τίποτα για να τις αποτρέψει...έπαιξε το ρόλο της Ελβετίας....όπως κάνει τώρα για διάφορες σφαγές ανα τον κόσμο και ειδικά στην Αφρική... επιτέλους πρέπει να κάνουν το βήμα μπροστά..να σταματήσει η εσωστρέφεια..να πάρουν πρωτοβουλίες...θέση για το θέμα του Κοσόβου..δεν έχει πάρει...είναι φοβισμένη...

τώρα για τις σχέσεις με τη Ρωσία..η Ευρώπη δε διαθέτει τους απαραίτητους ενεργειακούς πόρους για να καλύψει τις ανάγκες της..εκτός εάν στραφεί στην πυρηνική ενέργεια..κάτι που το σκέφτονται έντονα... αλλιώς θα έχει ενεργειακή εξάρτηση από τη Ρωσία..κι εκεί πρέπει να χαράξει νέα πολιτική εμπιστοσύνης με τη Ρωσία...δεν έχει άλλες επιλογές ...ειδικά ως προς το αέριο...
ή άλλες επιιλογές για το άεριο είναι το αζέρικο το οποίο θα είναι διαθέσιμο από το 2012...το Ιράν με το οποίο δε συνεργάζεται και τέλος η Αίγυπτος που σε αυτή τη φάση μόνο υγροποημένο μπορεί να έρθει...αλλά η Ρωσία είνια μονόδρομος τα επόμενα χρόνια...ειδικά τώρα που τελειώνει το αέριο της Βόρειας Θάλασσας.... εκβιασμοί θα υπάρχουν...αλλά αυτή η σχέση είναι αλληλοεξάρτησης...γιατί και ο κύριος πελάτης των ρώσων είναι η Ευρώπη...κι επίσης πρέπει να κάνουν κάποιες νύξεις για το καθεστώς της Ρωσίας...δεν πρέπει να το αποκρύψουν...

πάντα η ένωση ήτα ανεκτική με τον Πούτιν... για τις εχθροπραξίες και τις εκκαθαρίσεις στην Τσετσενία κανείς δεν άνοιξε το στόμα του...και φυσικά δεν έγιναν πορείες αλληλεγγύης ανά τον κόσμο...ο δυτικός κόσμος κατάπιε κανονικά τα εγκλήματα του Πούτιν στην Τσετσενία...

αν πρέπει να πάει ο Μπους και ο Μπλερ στο διεθνές δικαστήριο αλλό τόσο πρέπει να πάει και ο Πούτιν...

Του ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ ΠΡΩΤΟΠΑΠΑ*

Γράφτηκε ότι η Γερμανίδα καγκελάριος Αγγέλα Μέρκελ φιλοδοξούσε να πρωτοστατήσει η ίδια και η Ευρωπαϊκή Ενωση σε μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος και εισηγήθηκε με μεγάλη επιμονή την κάλυψη του 20% των ενεργειακών αναγκών της Ενώσεως από τις εναλλακτικές πηγές ενέργειας, δηλαδή εκτός του κάρβουνου, του πετρελαίου και της πυρηνικής ενέργειας ακόμη.

Για την πυρηνική ενέργεια αντέδρασε η γαλλική κυβέρνηση και άλλοι και διεξήχθησαν αρκετές συζητήσεις για να συμφωνήσουν οι αρχηγοί των κρατών κατά την πρόσφατη εαρινή σύνοδο της Ε.Ε., όπου συμφώνησαν μεν ότι μέχρι το 2020 θα πρέπει το 20% της ενέργειας της Ενώσεως να προέρχεται από μη ρυπογόνες πηγές -συμπεριέλαβαν και την πυρηνική- αλλά δεν καθόρισαν τι μέτρα πρέπει να λάβει κάθε κράτος για την επίτευξη αυτού του στόχου.

Ο γαλλογερμανικός άξονας, στον οποίο στηρίχθηκε η μέχρι τώρα πορεία της ευρωπαϊκής ενοποιήσεως, συνεχίζει να υπάρχει, δεν φαίνεται, όμως, να παίζει τόσο ισχυρό ρόλο στη διαμόρφωση της Ε.Ε. Είναι ενδεικτική η πρόσφατη συμφωνία των δύο κρατών γύρω από την πορεία της αεροπορικής βιομηχανίας (Ερμπάς), που ήταν μια συμφωνία η οποία δεν προέβλεπε ανάπτυξη της βιομηχανίας αλλά, δυστυχώς, απολύσεις και μείωση προσωπικού. Συμφώνησαν μάλιστα πόσοι εργαζόμενοι θα απολυθούν σε κάθε χώρα από τα εργοστάσια της εταιρείας. Αξίζει, βεβαίως, να σημειωθεί ότι γίνονται διαρκείς απεργιακές κινητοποιήσεις από πλευράς των εργαζομένων στις περιοχές όπου βρίσκονται τα εργοστάσια, τα οποία ή θα κλείσουν ή θα περιορίσουν το προσωπικό τους.

Ομως, για το δεύτερο μεγάλο σχέδιο της κ. Μέρκελ, δηλαδή της κατάρτισης και θέσπισης των κανόνων οι οποίοι πρέπει να διέπουν την Ε.Ε., στην ουσία των συνταγματικών αρχών, δεν έγινε συζήτηση σε αυτό το συμβούλιο. Θα προχωρήσει; Οι πληγές που άνοιξαν το γαλλικό και το ολλανδικό όχι στο σχέδιο της συνταγματικής συνθήκης του Ζισκάρ Ντ' Εστέν, αλλά και τα ερωτηματικά εν σχέσει με την πορεία της γαλλικής πολιτικής πιθανόν να απαντηθούν μετά τις προεδρικές εκλογές στη Γαλλία, όπου συναγωνίζονται μεν η Σεγκολέν Ρουαγιάλ και ο Νικολά Σαρκοζί, αλλά και όπου ένας τρίτος υποψήφιος, πλην του ακροδεξιού Λε Πεν, ο Φρανσουά Μπαϊρού, εμφανίζεται να αποσπά σημαντικό αριθμό ψηφοφόρων. Δύσκολα, λοιπόν, η κ. Μέρκελ στην επόμενη θερινή σύνοδο του Ιουνίου θα μπορέσει να επιτύχει τους φιλόδοξους σκοπούς της.

Βρισκόμαστε, λοιπόν, στο μέσον της περιόδου περίσκεψης (τελειώνει το 2008) που έχει τεθεί από τον Μπαρόζο και αρκετούς Ευρωπαίους παράγοντες γύρω από το θέμα της συνταγματικής συνθήκης και δεν φαίνεται ο γαλλογερμανικός άξονας να έχει καταλήξει πάνω σε αυτό το θέμα, που σημαίνει ότι τα πράγματα εμφανίζονται αρκετά δύσκολα και θα προχωρήσουν πιο αργά απ' ό,τι απαιτούν οι περιστάσεις.

Η Αγγλία, φυσικά, συνεχίζει την ίδια πολιτική, διότι οι Αγγλοι και στην ακοή ή τη θέαση της λέξεως «σύνταγμα» αντιδρούν αρνητικά και δεν έχουν ξεπεράσει αυτήν την αντίληψη που τους δίνει το δικαίωμα να μιλούν για μια Ε.Ε. η οποία ουσιαστικά θα είναι μια αποδοτική οικονομική ένωση και η οποία, βέβαια, δεν χρειάζεται κανένα σύνταγμα. Αλλά, ταυτόχρονα, οι Αγγλοι δεν προσχωρούν στην ευρωζώνη, δηλαδή δεν αποδέχονται το ευρώ, παρ' όλο που γράφτηκε κάτι σχετικό με πιθανή και γρήγορη παραίτηση του Τόνι Μπλερ με αντάλλαγμα την εισήγηση του υπουργού Οικονομικών και πιθανότατα διαδόχου του Γκόρντον Μπράουν για είσοδο της Αγγλίας στην ευρωζώνη.

Ο απέραντος αριθμός των Ιρακινών θυμάτων και η κατάσταση που επακολούθησε την εισβολή στο Ιράκ -για της οποίας τη δικαιολόγηση όλες οι επιτροπές (και οι αμερικανικές), που συγκροτήθηκαν, αποδέχθηκαν ότι η ύπαρξη πυρηνικών και άλλων όπλων μαζικής καταστροφής, η οποία ήταν η κύρια αιτία των πολεμικών επιχειρήσεων στη χώρα αυτή, ήταν κατασκευασμένες μυθολογίες- κάνει την Αγγλία να μην εμφανίζεται τώρα ως υποστηρικτής των θέσεων του προέδρου Μπους. Αλλά ο γράφων δεν νομίζει ότι στην ουσία η Αγγλία θα παύσει να δίνει προτεραιότητα στο άμεσο μέλλον στις αμερικανικές θέσεις και προτάσεις έναντι των ευρωπαϊκών οριζόντων, για τους οποίους κάνει κάθε φορά το κατά δύναμιν για να μην πάρουν ιδιαίτερη μορφή και δη μια μορφή αυτονομίας από την αμερικανική πολεμική μηχανή.

Ετσι, λοιπόν, αναμένουμε να δούμε τα αποτελέσματα της θερινής συνόδου κορυφής των ηγετών της Ε.Ε. και αν θα αποτελέσουν έναυσμα για μια καινούργια πορεία προς τα εμπρός της ευρωπαϊκής ενοποιήσεως ή θα συνεχιστεί η αντιμετώπιση της καθημερινότητας και η παραπομπή στο μέλλον της λύσεως των ουσιαστικών προβλημάτων αυτής της πορείας.

* Πρώην βουλευτής και υπουργός


ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΣΩΚΟΥ

Θερμός υπέρμαχος μιας ισχυρής Ευρώπης με κοινή εξωτερική πολιτική, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Γιόσκα Φίσερ δηλώνει προς «Το Βήμα» ότι έχει βαρεθεί τις γκρίνιες των Ευρωπαίων για την πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών και καλεί τους σημερινούς ηγέτες να βρουν την τόλμη να αντιμετωπίσουν από κοινού τις μελλοντικές προκλήσεις. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της Μέσης Ανατολής, της ενεργειακής πολιτικής και του Κοσσυφοπεδίου, του οποίου προβλέπει ότι επίκειται η ανεξαρτησία είτε με τη σύμφωνη γνώμη της Σερβίας είτε χωρίς αυτήν. Υστερα δε από την ακαδημαϊκή εμπειρία του στις ΗΠΑ, έχει άρει τις ιδεολογικές αντιρρήσεις που είχε για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια.

- Τον τελευταίο χρόνο διδάσκετε στο Πανεπιστήμιο Πρίνστον. Πώς σας φαίνεται το αμερικανικό εκπαιδευτικό σύστημα;

«Στις ΗΠΑ υπάρχουν πρώτης τάξεως πανεπιστήμια και οι σπουδαστές είναι άριστοι - αλλά αυτό μπορεί να το βρει κανείς και στην Ευρώπη. Θα έλεγα όμως ότι οι δισταγμοί μου για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια έχουν μειωθεί δραματικά. Στις ΗΠΑ υπάρχουν εξαίρετα δημόσια πανεπιστήμια και εξαίρετα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Αυτό δεν αποτελεί πλέον ιδεολογικό ζήτημα για μένα».

- Είστε αισιόδοξος ότι θα είναι επιτυχής η προσπάθεια της κυρίας Μέρκελ να αναβιώσει το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα;

«Θα πρότεινα σε όλους τους ενδιαφερομένους να διαβάσουν το βιβλίο του Ερνεστ Χέμινγκγουεϊ "Ο Γέρος και η Θάλασσα". Ο ήρωας έχει πιάσει ένα τεράστιο ψάρι αλλά στο τέλος, όταν φθάνει στο λιμάνι, διαπιστώνει ότι οι καρχαρίες τού έχουν αφήσει μόνο τα ψαροκόκαλα. Εύχομαι στην κυρία Μέρκελ κάθε επιτυχία, ωστόσο θα πρέπει να διασφαλίσουμε ότι στο τέλος, τα σημαντικά στοιχεία δεν θα έχουν αφαιρεθεί. Μια νέα συνθήκη χωρίς κοινή εξωτερική πολιτική δεν βγάζει νόημα. Εχουμε κοινές στρατηγικές προκλήσεις - τη διεύρυνση, το κλίμα, τη Ρωσία, τις νέες δυνάμεις της Ασίας, την ασφάλεια στη Μέση Ανατολή. Στόχος μας θα πρέπει να είναι η όλο και μεγαλύτερη Ενωση».

- Πιστεύετε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες συνιστούν στρατηγική πρόκληση για την ΕΕ;

«Οι ΗΠΑ έχουν δημιουργήσει μια τραγική κατάσταση στο Ιράκ, που μόνο αρνητικά μπορεί να εξελιχθεί. Πιστεύω ότι οι συνέπειες θα μας ακολουθούν όλους για πολύ καιρό. Οι ΗΠΑ όμως μπορούν να μειώσουν την εμπλοκή τους στη Μέση Ανατολή, ενώ εμείς είμαστε άμεσοι γείτονες, δεν μπορούμε να αρνηθούμε αυτή τη γεωπολιτική πραγματικότητα. Αν οι ΗΠΑ περιορίσουν τη δέσμευσή τους, τι θα κάνει η Ευρώπη; Ηγεσία δεν είναι να περιμένει κανείς παθητικά τις εξελίξεις, ηγεσία σημαίνει να αναγνωρίζεις τις απειλές και να επιχειρείς να τις αντιμετωπίσεις με κοινές απαντήσεις. Εχω βαρεθεί τις ευρωπαϊκές γκρίνιες για την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ. Κανείς δεν μας εμποδίζει να προχωρήσουμε με νέες πολιτικές. Το ερώτημα αφορά την Ευρώπη: γιατί είναι τόσο αδύναμη;».

- Σας ανησυχεί η ενεργειακή εξάρτηση της ΕΕ από τη Ρωσία;

«Η εξάρτηση της Ευρώπης από τη Ρωσία δεν είναι μονομερής αλλά αμοιβαία. Οσο όμως είμαστε διαιρεμένοι στην ενεργειακή μας πολιτική, η Ρωσία θα παίζει παιχνίδια μαζί μας. Η ενεργειακή πολιτική της Ευρώπης, τουλάχιστον η εξωτερική ενεργειακή μας πολιτική, θα πρέπει να είναι κοινή. Αν η Ρωσία είχε να κάνει μόνο με τις Βρυξέλλες, πιστεύω ότι η κατάσταση θα ήταν τελείως διαφορετική».

- Τι θα γίνει αν οι Σέρβοι απορρίψουν την προτεινόμενη λύση για το Κοσσυφοπέδιο;

«Θεωρώ καλή την πρόταση Αχτισάαρι για περιορισμένη ανεξαρτησία και πιστεύω ότι είναι προς το συμφέρον της Σερβίας να συμφωνήσει. Αν δεν το κάνει, οι φήμες στη Ουάσιγκτον λένε ότι θα υπάρξει μονομερής απόφαση για ανεξαρτησία και αναγνώριση από τις ΗΠΑ. Κατανοώ τις ευαισθησίες της Σερβίας, αλλά είναι ώρα να ξυπνήσει και να προσανατολισθεί προς την Ευρώπη».


Το ΒΗΜΑ (http://www.tovima.gr/print_article.php?e=B&f=15050&m=D14&aa=3)