THMMY.gr

Πετάει και ο Τζένγκις Χαν;

Του ΤΑΚΗ ΜΙΧΑ

Κουΐζ: Πρόσφατα, μια μικρή χώρα έδωσε το όνομα γνωστού στρατηλάτη και ξακουστού αυτοκράτορα στο αεροδρόμιό της. Ενα γειτονικό κράτος, μεγαλύτερο και ισχυρότερο, που θεωρεί ότι ο στρατηλάτης αυτός αποτελεί μέρος της δικής του ιστορίας και εθνικής κληρονομιάς, αντέδρασε αμέσως κάνοντας λόγο για «σοβαρή πρόκληση».




Οσοι στοιχηματίσατε ότι πρόκειται για την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, την Ελλάδα και τον Μέγα Αλέξανδρο... χάσατε! Είναι η Μογγολία, η Κίνα και ο Τζένγκις Χαν! Η πρόσφατη απόφαση της Μογγολίας να μετονομάσει το αεροδρόμιο της πρωτεύουσας, Ουλάν Μπατόρ, «Τζένγκις Χαν» προκάλεσε την οργισμένη αντίδραση του Πεκίνου, που θεώρησε την ενέργεια αυτή ιστορική κλοπή εις βάρος της Κίνας.

Η ιστορία του περίφημου μογγόλου στρατηγού έρχεται από την Ανατολή για να μας διδάξει ότι ορισμένα προβλήματα -όσο ιδιαίτερα κι αν είναι- δεν παρουσιάζονται μόνο σε ένα σημείο του πλανήτη. Φέρνει, όμως, και ένα άλλο μήνυμα: την αμφισβήτηση του «δόγματος» της διπλωματίας ότι η περίφημη «οικονομική διείσδυση» ενός κράτους στους γείτονες οδηγεί σταδιακά και στην άμβλυνση του εθνικισμού στις δύο πλευρές των συνόρων...

*Οπως στην περιοχή μας υπάρχει πολυετής διαμάχη για το όνομα της Μακεδονίας, έτσι και στην ανατολική Ασία υπάρχουν δύο Μογγολίες:

*Η Εσωτερική Μογγολία είναι επαρχία της Κίνας, όπου ζουν περίπου 4 εκατομμύρια Μογγόλοι και ένας πολύ μεγαλύτερος αριθμός Χαν Κινέζων.

*Από την άλλη πλευρά, βρίσκεται η Δημοκρατία της Μογγολίας, που μέχρι πριν από περίπου 200 χρόνια εδιοικείτο από την Κίνα. Το 1921 απέκτησε την ανεξαρτησία της και στη συνέχεια πέρασε στον έλεγχο της ΕΣΣΔ.

*Οσο υπήρχε η Σοβιετική Ενωση το φαινόμενο του εθνικισμού βρισκόταν σε υπολανθάνουσα κατάσταση στην Μογγολία. Ομως μετά τη σοβιετική κατάρρευση, το ρεύμα αυτό ξύπνησε και βρήκε το κατ' εξοχήν σύμβολό του στον στρατηλάτη και αυτοκράτορα Τζένγκις Χαν -όπως ακριβώς τα Σκόπια θέλουν να μετατρέψουν σε δικό τους σύμβολο τον Αλέξανδρο. (Σ.σ.: οι δύο περιπτώσεις, βέβαια, έχουν μία κρίσιμη διαφορά: Κινέζοι και Μογγόλοι ζουν στην ίδια περιοχή χιλιάδες χρόνια, ενώ οι Σλάβοι ήρθαν στα Βαλκάνια τον 7ο αιώνα μ.Χ. πολύ αργότερα από τα χρόνια του Αλέξανδρου).

Η χρονιά του αυτοκράτορα

*Φέτος, η φτωχή ασιατική χώρα δαπάνησε εκατομμύρια δολάρια για τον εορτασμό των 800 ετών από τότε που ο Τζένγκις ένωσε τις φυλές των Μογγόλων και ίδρυσε τη μεγαλύτερη αυτοκρατορία που γνώρισε ο κόσμος, η οποία κατά το 13ο αιώνα απλωνόταν από το Πεκίνο μέχρι τη Βαλκανική.

*Δεν είναι τυχαίο ότι την περίοδο της ΕΣΣΔ κάθε αναφορά στον Τζένγκις ήταν ταμπού, όχι μόνο γιατί ταυτιζόταν με εθνιστικούς κύκλους αλλά και διότι θύμιζε στους Ρώσους την ταπεινωτική περίοδο που ζούσαν υπό τον ζυγό των Μογγόλων.

Ομως σήμερα στη Μογγολία λατρεύουν τον Τζένγκις και η φωτογραφία του βρίσκεται παντού -από τα μπουκάλια της βότκας μέχρι τα γραμματόσημα και τα σπίρτα.

*Τον Τζένγκις Χαν, ωστόσο, διεκδικεί και η Κίνα! Και εδώ υπάρχει λατρεία του, και μάλιστα στην Εσωτερική Μογγολία οι Κινέζοι έχουν κατασκευάσει ένα μεγάλο θεματικό πάρκο αφιερωμένο σ' αυτόν. Παρά το γεγονός ότι ο Τζένγκις Χαν υπέταξε διά της βίας την Κίνα (όπως ακριβώς και ο Αλέξανδρος τη νότια Ελλάδα), οι Κινέζοι τον θεωρούν δικό τους.

Οι Μογγόλοι της Κίνας, άλλωστε, αποτελούν μία από τις 56 επίσημα αναγνωρισμένες εθνοτικές ομάδες, γεγονός που, θεωρητικά, τους κάνει -μαζί με τον Τζένγκις Χαν- Κινέζους.

*Αυτή τη στιγμή τόσο η Μογγολία όσο και η Κίνα έχουν αποδυθεί σε έναν αγώνα δρόμου στην αρχαιότητα για το ποια θα βρει πρώτη στην επικράτειά της τον τάφο του μεγάλου στρατηλάτη. Σας θυμίζει αυτό κάτι από τους τάφους της Βεργίνας;

Και, φυσικά, η εικόνα που επικρατεί για τον Τζένγκις στις δύο χώρες (όπως αντίστοιχα στην περιοχή μας για τον Αλέξανδρο...) είναι αγιογραφική. Ετσι π.χ. Πεκίνο και Ουλάν Μπατόρ υποβαθμίζουν το αίμα που έρρευσε άφθονο στις κατακτήσεις του Τζένγκις: Οι Μογγόλοι υπογραμμίζουν τον ρόλο του ως ειρηνευτή που προώθησε το εμπόριο, την τεχνολογία και τη διακίνηση των ιδεών, ενώ οι Κινέζοι δίνουν μια πιο «αντι-ιμπεριαλιστική» διάσταση, τονίζοντας ότι ο Τζένγκις ήταν ο «μόνος Κινέζος που νίκησε τους Ευρωπαίους»...

*Η Κίνα βλέπει με ανησυχία την αναβίωση της λατρείας του Τζένγκις στη Μογγολία, διότι την θεωρεί έκφραση της ιδεολογίας του «Παμμογγολισμού» ο οποίος στοχεύει τελικά στη δημιουργία μιας «Μεγάλης Μογγολίας» όπου θα περιλαμβάνεται και τμήμα της Κίνας. Από την πλευρά της η Μογγολία θεωρεί την κινεζική ιδιοποίηση του Τζένγκις ως ιμπεριαλιστική πράξη, ένα προοίμιο για τη μελλοντική προσάρτησή της από την Κίνα.

*Ομως αυτό που παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα εδώ τεκταινόμενα είναι η αδυναμία των οικονομικών σχέσεων να επηρεάσουν την ανάπτυξη του εθνικισμού: Η Κίνα είναι σήμερα ο μεγαλύτερος επενδυτής στην Μογγολία και ο μεγαλύτερος αγοραστής των προϊόντων της, όπως ακριβώς η Ελλάδα, η οποία σήμερα είναι η χώρα με την πιο έντονη οικονομική παρουσία στην ΠΓΔΜ .

Η οικονομική εισβολή

Στην περίπτωση της Μογγολίας, ωστόσο, οι στενότερες οικονομικές σχέσεις με την Κίνα δεν λειτούργησαν, όπως ίσως θα ανέμενε κανείς, ως ανάχωμα στον αντικινεζικό εθνικισμό.

Σύμφωνα με την ανάλυση του «Economist», είχαν ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα: η αναβίωση των αντικινεζικών αισθημάτων στη Μογγολία, οφείλεται κυρίως στον φόβο των Μογγόλων ότι θα απορροφηθούν οικονομικά από την πανίσχυρη γείτονα.

*Δεν είναι, λοιπόν, απίθανο και η αναβίωση της λατρείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου στη γειτονική χώρα να οφείλεται ακριβώς στον ίδιο φόβο. Κάτι που σημαίνει ότι η άποψη πως η οικονομική διείσδυση οδηγεί σε άμβλυνση των αντιθέσεων, στην οποία βασίστηκε η εξωτερική πολιτική της Ελλάδας τα τελευταία χρόνια, ίσως αποδειχθεί τελείως εξωπραγματική.

*Πρώτος «διδάξας» τη θέση αυτή ήταν, στις αρχές του '90, ο Κ. Μητσοτάκης. Η ιστορία, όμως, εξακολουθεί να διδάσκει. Και να αμφισβητεί...


ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ - 07/01/2007 (http://www.enet.gr/online/online_text/c=110,id=75816932)

   

Ποιός ήταν αυτός ο Μεγάλος Μογγολος? Ιδου ενα περιληπτικο αρθρακι που βρηκα...

Τζένγκις Χαν: ο βασιλιάς Ωκεανός

Την άνοιξη του 1206 μ.Χ., το έτος της Τίγρης, σύμφωνα με το κινεζικό ημερολόγιο, στα ανατολικά σύνορα της ασιατικής στέπας πραγματοποιήθηκε γενική συνέλευση των μογγολικών φυλών για να εκλέξουν έναν κοινό αρχηγό. Ο κλήρος έπεσε στο σαραντάχρονο αρχηγό της φυλής Μπορτζίγκιν. Ήταν ο Τεμουτζίν, δηλαδή ο "σιδηρουργός". Τα επόμενα είκοσι χρόνια ο Τεμουτζίν ένωσε τους Μογγόλους πολέμαρχους και δημιούργησε τη μεγαλύτερη αυτοκρατορία όλων των εποχών. Η ανθρωπότητα θα τον γνώριζε πλέον με το νέο του όνομα: Τζένγκις Χαν ή "βασιλιάς Ωκεανός".

Παραμένει μυστήριο ο τόπος ταφής του

Σήμερα ανακαλύπτουν ξανά το μεγάλο κοσμοκράτορα. Στη Μογγολία το όνομά του είχε διαγραφεί από τα σχολικά εγχειρίδια, όμως από το 1992, μετά το τέλος της σοβιετικής κυριαρχίας, ο Τζένγκις Χαν έγινε και πάλι ο πιο σημαντικός εθνικός ήρωας, πανταχού παρών σε κάθε όψη της καθημερινής ζωής: από τα χαρτονομίσματα μέχρι τα μπουκάλια της βότκας. Το κύρος του πέρασε και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Πριν από μερικά χρόνια το αμερικανικό περιοδικό Time βολιδοσκόπησε διάφορους πανεπιστημιακούς καθηγητές για να εκλέξει τον άντρα της χιλιετίας. Τα φαβορί, όπως ο Βολτέρος, ο Καρλομάγνος και ο Αϊνστάιν, έδωσαν τη θέση τους στην έκπληξη, αφού όλοι επέλεξαν τον Τζένγκις Χαν.
 

Ο Μογγόλος στρατηλάτης κυριαρχεί και στα ενδιαφέροντα των αρχαιολόγων. Εδώ και πέντε χρόνια διάφορες αποστολές προσπαθούν να φέρουν στο φως το μυστικό του τάφο. Η ανακοίνωση του εντοπισμού του από μια κινεζική ομάδα αποδείχθηκε αβάσιμη. Αντίθετα, οι Αμερικανοί ανακάλυψαν στα βουνά που περιβάλλουν την πρωτεύουσα Ουλάν-Μπάτορ το χώρο ταφής των πρώτων Μογγόλων Χαν. Έτσι αναπτερώθηκαν οι ελπίδες για την ανακάλυψη του τάφου του, ο οποίος θάφτηκε μαζί με τους φρουρούς και τους δούλους του. Θεωρείται από πολλούς ως ο πιο φοβερός βάρβαρος όλων των εποχών. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, αυτή η άποψη είναι υπερβολική. Ασφαλώς δε δίστασε να εξολοθρεύσει ένα εχθρικό απόσπασμα ή να σφαγιάσει τον πληθυσμό μιας ολόκληρης πόλης. Το 1221 στο Μερβ της Περσίας, μαζί με τους 700.000 κατοίκους οι στρατιώτες του θανάτωσαν ακόμα και τους σκύλους και τις γάτες.

Δεν έμεινε κανείς από τη φυλή που έκλεψε τη σύζυγό του

Αυτές ήταν οι συνήθειες εκείνης της εποχής, αφού ούτε οι εχθροί του συμπεριφέρονταν καλύτερα. Σε γενικές γραμμές, όλοι ανεξαιρέτως οι νομάδες πολέμαρχοι ήταν βέβαιοι για την υποταγή των νικημένων μόνο μέσω του τρόμου. Δεν υπάρχουν πάντως ακριβείς μαρτυρίες που να αποδεικνύουν υπερβολική αγριότητα ή σκληρότητα προς τους αιχμαλώτους, πράξεις που καταλογίζονται σε πολλούς βασιλείς της εποχής του. Ήταν πράγματι εκδικητικός; Υπάρχουν σοβαρές αμφιβολίες και γι' αυτό. Μετά την απελευθέρωση της πολυαγαπημένης του συζύγου Μπέρτε, την οποία απήγαγαν οι Μογγόλοι Μερκίτ, ο Τζένγκις εξολόθρευσε τη φυλή τους μέχρι και το τελευταίο παιδί. Όμως συγχώρεσε έναν πολύ σκληρό εχθρό του, ο οποίος τόλμησε να τον πληγώσει μ' ένα βέλος. Στη συνέχεια τον προβίβασε και τον έκανε υπολοχαγό.

Όσον αφορά στις καταστροφές των πόλεων και των ναών οι ιστορικοί υποστηρίζουν ότι μεγεθύνθηκαν στις μεταγενέστερες διηγήσεις εξαιτίας της φοβερής φήμης του. Οι καταστροφές και οι λεηλασίες οφείλονταν στην αδυναμία του να αντιληφθεί ένα διαφορετικό τρόπο ζωής πέρα από το νομαδικό. Για παράδειγμα, δεν μπορούσε να κατανοήσει τη χρησιμότητα της γεωργίας. Η τακτική του άλλαξε ριζικά όταν αντιλήφθηκε πόσο τον συνέφερε η διαφύλαξη των πόλεων και των χωριών, ώστε να φορολογεί τα εισοδήματα και τη συγκομιδή. Μάλιστα με διαταγή του όσες πόλεις παραδόθηκαν χωρίς αντίσταση δεν καταστράφηκαν, ενώ οι κάτοικοί τους κράτησαν τις περιουσίες τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην εκστρατεία κατά της Περσίας οι στρατηγοί που δεν υπάκουσαν τις εντολές του υποβιβάστηκαν κι απομακρύνθηκαν. Παράξενη ήταν και η αντίθεση ανάμεσα στη σκληρή συμπεριφορά του στη μάχη και στη ρομαντική του αγάπη για τη γυναίκα που γνώριζε από παιδί, την Μπέρτε. Όταν έπεσε στα χέρια άλλων αντρών αρνήθηκε να την απαρνηθεί, παρά τα έθιμα της εποχής του. Πολλές μαρτυρίες τον σκιαγραφούν ως σοφό πρίγκιπα γεμάτο καλά αισθήματα και αίσθηση του μέτρου, ικανό να δείξει την ευγένεια ενός ιππότη, κάτι ασυνήθιστο για τον τόπο στον οποίο ζούσε.

Μετέτρεψε τα άτακτα στρατεύματα σε ανίκητη στρατιά

Στις ιδιότητές του αυτές οφείλεται η ακατανίκητη γοητεία που ασκούσε ακόμα και στους υποδουλωμένους εχθρούς του, πολλοί από τους οποίους προσχωρούσαν αυθόρμητα στο στρατό του. Ανελέητος με όσους θεωρούσε προδότες, ήταν απόλυτα ειλικρινής και εγκάρδιος προς τους συγγενείς και τους υποτακτικούς του. Όμως και απέναντι στους εχθρούς του φέρθηκε με μεγαλοψυχία, αφού κατά τη διάρκεια των πολεμικών του επιχειρήσεων συγκέντρωσε τα εγκαταλειμμένα παιδιά και τους συμπεριφέρθηκε σαν να ήταν δικά του. Επίσης ανέθεσε υψηλά καθήκοντα σε λόγιους, καλλιτέχνες και ποιητές από εχθρικές ομάδες. Ποτέ δεν ξέχασε ότι ο αήττητος στρατός του αποτελούσε τη ραχοκοκαλιά της αυτοκρατορίας του. Κανένα στράτευμα στην ιστορία δε νίκησε σε τόσες μάχες. Κανένας άλλος δεν εισέβαλε χειμώνα στη Ρωσία χωρίς να πληρώσει τις συνέπειες. Ο Τζένγκις Χαν μετέβαλε τις απαίδευτες ομάδες των νομάδων πολεμιστών σε στρατό τόσο οργανωμένο, ώστε να εντυπωσιάσει πολλούς στρατιωτικούς του 20ού αιώνα, όπως τον Ρόμελ και τον Πάτον, διάσημους στρατηγούς του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου. Μέχρι πρόσφατα πίστευαν ότι οι νίκες των Μογγόλων οφείλονταν στην αριθμητική υπεροχή τους. Από τις πρόσφατες μελέτες προκύπτει ότι συνέβαινε ακριβώς το αντίθετο. Η εξαιρετική τους κινητικότητα τους επέτρεπε να περικυκλώνουν τον εχθρό τόσο γρήγορα, ώστε να πιστεύουν πίστευαν ότι ήταν περικυκλωμένοι από μεγαλύτερες δυνάμεις.
 
Ήταν μαέστρος της πολεμικής ψυχολογίας

Η μογγολική στρατιά ήταν οργανωμένη με βάση το δεκαδικό  αριθμητικό σύστημα. Η πιο μικρή μονάδα αποτελούνταν από δέκα πολεμιστές, τους άρμπαν, με επικεφαλής έναν αξιωματικό που ονομαζόταν μπαγκατούρ. Δέκα άρμπαν αποτελούσαν ένα τμήμα από εκατό μάχιμους, που ονομαζόταν γιαγκούν. Δέκα γιαγκούν αποτελούσαν μια ομάδα από χίλιους άντρες, τους μινγκχάν, και δέκα μινγκχάν αποτελούσαν τη μεγαλύτερη μονάδα, την τουμέν, με 10.000 άντρες. Η τυπική μογγολική στρατιά απαρτιζόταν από δύο ή τρεις έφιππες μονάδες, τις τουμέν. Ο Τζένγκις Χαν ίδρυσε και μια προσωπική φρουρά, την κεσίκ, η οποία συγκέντρωνε τους καλύτερους πολεμιστές απ' όλες τις φυλές. Όταν εκείνος ήταν παρών όλοι ήταν υπό τις διαταγές του, παρατεταγμένοι κάτω από το τουκ, το λάβαρο, που ήταν φτιαγμένο από εννέα λευκές ουρές από γιακ, το σύμβολο του Τσένγκις Χαν.

Οι κατάσκοποι και οι ανιχνευτές έδιναν στους στρατηγούς κάθε πληροφορία σχετικά με τις κινήσεις των εχθρικών δυνάμεων, τη μορφολογία του εδάφους και τις οχυρώσεις. Επίσης ανέφεραν τους πιθανούς συμμάχους ή έσπερναν τη διχόνοια. Στους φτωχούς μιλούσαν για τη μογγολική απελευθέρωση και στους πλούσιους υπόσχονταν εμπορικές διευκολύνσεις και φορολογικές απαλλαγές. Οι ενέργειες αυτές συνιστούσαν αληθινό ψυχολογικό πόλεμο. Ο στρατός ήταν στοιχισμένος σε ξεχωριστές σειρές οι οποίες συνδέονταν με έφιππους αγγελιαφόρους. Οι ανιχνευτές έδιναν στη συνέχεια πληροφορίες για τις κινήσεις των αντιπάλων. Έτσι ποτέ κανείς δεν αιφνιδίασε μια μογγολική στρατιά. Όταν εντόπιζαν τον εχθρό οι σειρές ενώνονταν και εξαπλώνονταν σταδιακά σ' ένα ευρύ μέτωπο, προκειμένου να  περικυκλώσουν τις αντίπαλες δυνάμεις. Στη συνέχεια το ελαφρύ μογγολικό ιππικό περικύκλωνε τους εχθρούς, χτυπώντας τους με βέλη και ακόντια.

Κούκλες στα άλογα


Αμέσως μετά ξεκινούσε η επέλαση των βαρέων έφιππων στρατευμάτων οπλισμένων με σπαθιά, ρόπαλα και λόγχες. Όλες οι κινήσεις γίνονταν εντελώς σιωπηλά. Οι οδηγίες δίνονταν με λευκές και μαύρες σημαίες τη μέρα και με φανάρια τη νύχτα. Μόνο η επέλαση σ
υνοδευόταν από τον ήχο του μεγάλου τυμπάνου του στρατηγού. Συνήθως τα μογγολικά στρατεύματα φρόντιζαν να αφήνουν μια έξοδο διαφυγής. Οι τρομοκρατημένοι εχθροί υποχωρούσαν και στη συνέχεια τους εξολόθρευαν σε ανοιχτό πεδίο. Για να εξαπατήσουν τον εχθρό χρησιμοποιούσαν ακόμα και κούκλες, τις οποίες τοποθετούσαν σε εφεδρικά άλογα. Όταν ο Τζένγκις ήρθε σ' επαφή με τα κινεζικά βασίλεια υιοθέτησε και τους μηχανισμούς πολιορκίας, τις βαλλίστρες και τα εύφλεκτα βλήματα. Εκτός από τις πολεμικές του ικανότητες υπήρξε μεγάλος πολιτικός άντρας και ικανός διαχειριστής. Αρχικά ζήτησε την υποστήριξη όλων των θρησκειών με τις οποίες ήρθε σ' επαφή, οι οποίες εξήψαν την περιέργειά του. Φυσικά ήταν αρκετά προσεκτικός ώστε η πνευματική τους δύναμη να μην επισκιάσει την εξουσία του.

Με απόφασή του καθιερώθηκε ένα είδος γραφής για τα βασιλικά έγγραφα, ενώ συντάχθηκε κι ένας κώδικας νόμων, η λεγόμενη γιασάκ. Ο μονάρχης ανέθεσε τη διαχείριση της αυτοκρατορίας στους πιο ικανούς άντρες, ανεξάρτητα από την εθνικότητά τους. Έτσι το κράτος υπηρετούσαν Κινέζοι μηχανικοί, Πέρσες λογιστές, ʼραβες γιατροί και Ρώσοι στρατιωτικοί. Η μογγολική ειρήνη, που κράτησε είκοσι χρόνια μετά το θάνατό του, χάρη στις κατακτήσεις που ακολούθησαν χαρακτηρίστηκε από την εξαιρετική ασφάλεια των συνόρων, βασική προϋπόθεση για την εμπορική ανάπτυξη σε παγκόσμια κλίμακα. Ο Μάρκο Πόλο (1254-1324) συνέθεσε ίσως τον ωραιότερο και περιεκτικότερο επιτάφιο για τον κατακτητή: "Πέθανε, κι αυτό ήταν μεγάλη συμφορά γιατί υπήρξε συνετός και σοφός". Το 1600 ο μουσουλμάνος ιστορικός Αμπντούλ Γαζή έγραψε: "Με βασιλιά τον Τζένγκις Χαν όλη η χώρα μεταξύ Ιράν και Τουράν, στα σύνορα της Μογγολίας, απολάμβανε τέτοια ηρεμία ώστε θα μπορούσε ένα γυμνό κοριτσάκι να ταξιδέψει μόνο του από την Ανατολή στη Δύση μ' ένα πιάτο χρυσάφι στο κεφάλι του χωρίς να το πειράξει κανείς!".
 

Από το Focus Νο 34, Δεκέμβριος 2002  (http://www.focusmag.gr/articles/view-article.rx?oid=4723)

 

πολλές ομοιότητες...και στο αίμα που χύθηκε ...αλλά και στον πολιτισμό που ξεχύθηκε.....

φυσικά στην Ελλάδα μαθαίνουμε μόνο για το αιμσταγή Τζένγκις Χαν...
και για τον ειρηνικό(?) ,φιλελεύθερο και εκφραστή της ανεξιθρησκείας και της τοπικής παράδοσης Μέγα Αλέξανδρο...
Έχουμε μπροστά μας ίσως τους δύο μεγαλύτερους ιμπεριαλιστές της ιστορίας....

O Tζέγκινς Χαν και η Μογγολικές Κατακτήσεις είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο στην ιστορία της Ανατολής. Οι Μογγολοι κατέκτησαν μια τεράστια περιοχή που περιλάμβανε σχεδόν όλη την Ασία. Για ένα αιωνα περίπου η Κινα ήταν κατω απο την κυριαρχία των Μογγολων οι οποιοι την ενοποιησαν και εκτησαν την Απαγορευμένη Πολη.

Δεν μπορω να καταλαβω γιατι ο Τζεγκινς Χαν κρίνεται τοσο μονόπλευρα ως ηγετης και χαρακτηρίζεται αμεσως "χασαπης", σε αντιθεση με τον Καισαρα, τον Ναπολεοντα ή τον Αλεξανδρο....


Ιδου η Μογγολική Αυτοκρατορία στη μεγιστη της εκταση υπο τον Κουμπιλάι Χαν. Τοτε την επισκέυτηκε ο Βενετος Μαρκο Πολο κι έμεινε έκθαμβος απο τον πλουτο της Μογγολικης Κινας.

(http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Mongol_Empireaccuratefinal.png/800px-Mongol_Empireaccuratefinal.png)

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

(http://www.metaekdotiki.gr/images/arch/books/genghiskhan.jpg)

ΤΖΕΝΓΚΙΣ ΧΑΝ
Ο Μεγάλος Θεμελιωτής του Σύγχρονου Κόσμου

Συγγραφέας: Jack Weatherford
Μετάφραση: Σοφία Λειβαδοπούλου

Το όνομα του Τζένγκις Χαν μάς φέρνει στο νου εικόνες ενός αιμοδιψή έφιππου βαρβάρου, επικεφαλής μίας ανηλεούς ομάδας πολεμιστών που λεηλατεί τον κόσμο. Αλλά η αλήθεια είναι πως ο Τζένγκις Χαν ήταν ένας οραματιστής αρχηγός του οποίου οι κατακτήσεις συνέδεσαν την οπισθοδρομική Ευρώπη με τους ακμάζοντες πολιτισμούς της Ασίας για να πυροδοτήσουν μία παγκόσμια αφύπνιση, μία πρωτοφανή έκρηξη τεχνολογιών, εμπορίου και ιδεών. Ο Jack Weatherford, ο μόνος Δυτικός μελετητής που ασχολήθηκε με το «Μεγάλο Ταμπού» των Μογγόλων τη γενέθλια γη του Τζένγκις Χαν και την απαγορευμένη τοποθεσία του τάφου του ιχνηλάτησε την καταπληκτική ιστορία του Τζένγκις Χαν και των απογόνων του.

Με μια αυτοκρατορία που απλωνόταν από τη Σιβηρία μέχρι την Ινδία, από το Βιετνάμ μέχρι την Ουγγαρία και από την Κορέα μέχρι τα Βαλκάνια, οι Μογγόλοι, δεν ήταν απλά ειδήμονες της κατάκτησης, αλλά διέθεταν επίσης τις ικανότητες για μια προοδευτική και δίκαιη διακυβέρνηση. Ο Τζένγκις Χαν ήταν ένας καινοτόμος ηγέτης, ο πρώτος ηγεμόνας σε πολλές κατακτημένες χώρες που έθεσε τη δύναμη του νόμου επάνω και από τη δική του εξουσία, που ενθάρρυνε τη θρησκευτική ελευθερία, ίδρυσε δημόσια σχολεία, αναγνώρισε τη διπλωματική ασυλία, κατάργησε τα βασανιστήρια και έθεσε σε εφαρμογή το ελεύθερο εμπόριο. Οι Μογγόλοι εισήγαγαν το πρώτο διεθνές σύστημα χαρτονομισμάτων, το πρώτο ταχυδρομικό σύστημα και εξάπλωσαν επαναστατικές τεχνολογίες όπως η τυπογραφία, το κανόνι, η πυξίδα και το αριθμητήριο.

Το παρόν ιστορικό έργο όχι μόνο σκιαγραφεί ένα πρωτοφανές πορτραίτο του μεγάλου ηγέτη, αλλά επίσης μας προκαλεί να αναψηλαφήσουμε το πώς δημιουργήθηκε ο σύγχρονος κόσμος.



Το εχω διαβασει και μπορω να πω οτι ήταν αρκετά ενδιαφέρον... Η εικονα του αιμοσταγή και βαρβαρου Μογγολου ειναι μια προκατάληψη...

Λένε ότι ένα τεράστιο ποσοστό των ανδρών κατάγεται από τον Τζένγκις Χαν :o

Nαι εγώ

απο το ΒΗΜΑScience 24/12/2006  (http://tovima.dolnet.gr/print.php?e=B&f=14950&m=H09&aa=1) :

Τον γεννήτορα όλων των ανθρώπων αναζητεί εδώ και μία δεκαετία μια ομάδα γενετιστών η οποία πιστεύει ότι το γενεαλογικό δέντρο της ανθρωπότητας μπορεί να αναχθεί σε έναν άνθρωπο που έζησε στην Αφρική πριν από 60.000 χρόνια. Χρησιμοποιώντας ως μίτο της Αριάδνης το DNA, οι ερευνητές ανακάλυψαν τα ίχνη των περιπλανήσεων του «παππού όλων των ανθρώπων» ή, για να είμαστε ακριβέστεροι, τα ίχνη των περιπλανήσεων των απογόνων του. Ονόμασαν δε το ερευνητικό πρόγραμμά τους Genographic Project (Γονιδιογραφικό Πρόγραμμα), καθώς με αυτό χαρτογραφούν την εξέλιξη των γονιδίων του ανθρώπου στον χώρο και στον χρόνο. Οχι όλων των γονιδίων μας, αλλά αυτών που κληροδοτούνται στα παιδιά μόνο μέσω της μητέρας και εκείνων που κληροδοτούνται μόνο από πατέρα σε γιο. Σύντομα από το National Geographic Channel θα παρουσιαστούν τέσσερα DVD που θα εξιστορούν τόσο τις ερευνητικές αναζητήσεις των επιστημόνων του προγράμματος όσο και τα ευρήματά τους.

Επικεφαλής του Γονιδιογραφικού Προγράμματος είναι ο δρ Σπένσερ Γουέλς, πνευματικό παιδί του Λούκα Καβάλι Σφόρτσα, ο οποίος από τη δεκαετία του '70 αναζητούσε τα ίχνη του προγόνου των ανθρώπων μελετώντας τις ομάδες αίματος. Ο Σφόρτσα είχε αντιληφθεί από τότε ότι οι απομονωμένοι πληθυσμοί και ειδικά αυτοί της Κεντρικής Αφρικής κρατούν το κλειδί για τέτοιου είδους μελέτες. Αξιοποιώντας την εμπειρία του δασκάλου του και εξοπλισμένος με τα νέα όπλα της γενετικής επιστήμης, ο Γουέλς γύρισε στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα και συνέλεξε DNA από πολλές χιλιάδες άτομα. Αναζητώντας χαρακτηριστικές αλλαγές (μεταλλάξεις) σε αυτά τα δείγματα DNA (τα οποία ανήκουν τόσο σε άτομα απομονωμένων πληθυσμών όσο και σε άτομα αστικών περιοχών), ο Γουέλς και οι συνεργάτες του ανιχνεύουν τη γενετική ιστορία του ανθρώπου. Να πώς περιγράφεται η αναζήτησή τους: «Το DNA μας είναι ένα κράμα από τα DNA των προγόνων μας. Και αυτό κάνει καθέναν από εμάς ξεχωριστό. Ενα τμήμα όμως του γενετικού κώδικα παραμένει σταθερό. Το χρωμόσωμα Υ. Το ιδιαίτερο τμήμα του DNA που έχουν μόνο οι άνδρες. Μεταβιβάζεται σχεδόν απαράλλακτο από πατέρα σε γιο, όπως το επίθετο. Το χρωμόσωμα Υ συνδέει τους σύγχρονους άνδρες με τους άνδρες που έζησαν στο παρελθόν. Αυτό το μικροσκοπικό τμήμα του DNA μάς επιτρέπει να ταξιδέψουμε πίσω στον χρόνο μέσα από την ιστορία της ανθρωπότητας. Σήμερα, μέσω του DNA, βρίσκουμε ποιος είναι ο βιολογικός πατέρας ενός παιδιού. Ο Γουέλς πιστεύει ότι το χρωμόσωμα Υ μπορεί να υποδείξει την καταγωγή χιλιάδων ανδρών απ' όλον τον κόσμο. Το χρωμόσωμα Υ συνδέει τους άνδρες τού σήμερα με τους κοινούς τους προγόνους. Το κλειδί όμως είναι να εντοπιστούν οι προπάτορες. Οι άνδρες που άφησαν το γενετικό τους αποτύπωμα σε μεγάλο αριθμό απογόνων. Είναι τα κλαδάκια ενός δέντρου που καταλήγει σε έναν μόνο άνδρα».

Ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα ανδρός που άφησε πολλούς απογόνους είναι ο μογγόλος αυτοκράτορας Τζένγκις Χαν. Στα τέλη της δεκαετίας του '90 ο Γουέλς πήρε δείγματα DNA από άτομα που ζούσαν στα μέρη του Τζένγκις Χαν, στις στέπες και στα όρη της Κεντρικής Ασίας. Η ανάλυση των δειγμάτων έδειξε ότι ένας στους 12 άνδρες συνδέεται άμεσα με τον Τζένγκις Χαν! Το ποσοστό είναι απίστευτο. Περίπου 16 εκατομμύρια άνδρες είναι απόγονοι του ίδιου άνδρα. Πώς μπορεί ένα τμήμα DNA να μας λέει κάτι τόσο σημαντικό για τόσο πολλούς άνδρες; Η απάντηση είναι οι μεταλλάξεις. Μικρές αλλαγές στο χρωμόσωμα Υ, που έχουν την απίστευτη δύναμη να δείχνουν από ποιον και από πού προέρχονται οι άνθρωποι. Συνήθως το χρωμόσωμα Υ μεταβιβάζεται αναλλοίωτο από τον πατέρα στον γιο, όπως το επίθετο. Μερικές φορές όμως συμβαίνουν κάποιες μικρές αλλαγές. Οπως αλλάζει η ορθογραφία ενός επιθέτου με την πάροδο του χρόνου. Κάθε τόσο γίνεται μια ακίνδυνη μετάλλαξη στο χρωμόσωμα Υ. Και όλοι οι γιοι κληρονομούν τη μετάλλαξη. Το ίδιο και οι γιοι των γιων τους. Η μετάλλαξη στιγματίζει όλους τους απογόνους. Ετσι βρήκε ο Γουέλς ότι 16 εκατομμύρια άνδρες είναι ξαδέρφια. Τα χρωμοσώματα Υ δείχνουν τις ίδιες μεταλλάξεις. Αυτό σημαίνει ότι κατάγονται από τον ίδιο άνδρα. Εναν κεντροασιάτη προπάτορα. Ποιος ήταν όμως αυτός; Ο Γουέλς και άλλοι γενετικοί «ντετέκτιβς» συνέδεσαν τα στοιχεία. Οι μεταλλάξεις συγκεντρώνονται σε ένα μέρος: τη Μογγολία. Συνέβησαν πριν από 1.000 χρόνια. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι ο πρόγονος αυτός ήταν ισχυρός άνδρας με πολλούς γιους, στους οποίους μεταβίβασε τα χαρακτηριστικά του. Ολα τα στοιχεία συγκλίνουν σε έναν άνδρα: τον Τζένγκις Χαν. Η έρευνα είναι ενδεικτική, αλλά αδιαμφισβήτητη. Η αυτοκρατορία του Χαν εκτεινόταν από το Καζακστάν ως την Κορέα. Ιδρυσε μια δυναστεία που διήρκεσε πολλές γενιές. Οι γιοι και οι εγγονοί του είχαν τη δύναμη και τη θέση να διασπείρουν το χρωμόσωμα Υ του Τζένγκις Χαν. Οι στρατιές του άλωσαν την Κεντρική Ασία, σκότωσαν τους εχθρούς τους και λέγεται ότι πήραν τις γυναίκες τους. Το αποτέλεσμα: περισσότεροι απόγονοι με το χρωμόσωμα Υ του Τζένγκις Χαν. Τα γενετικά χαρακτηριστικά άλλων ανδρών χάθηκαν για πάντα. Το DNA του Τζένγκις Χαν θάφτηκε μαζί του σε έναν άγνωστο τάφο. Οι μεταλλάξεις όμως του χρωμοσώματος Υ επιβιώνουν ως σήμερα μέσω των απογόνων του. Η έρευνα δείχνει ότι το χρωμόσωμα Υ μπορεί να μας πάει πίσω εκατοντάδες χρόνια.

Ο υπεύθυνος της κατεδάφισης της οικίας του Άρθουρ Ντε ήταν απευθείας απόγονος του Τζένγκις Χαν και μάλιστα είχε κληρονομήσει (την αναίτια κατά τον ίδιο) αγάπη του για γούνινα καπέλα.

 :D

(από το Hitchheicker's Guide of the Galaxy)

Running Wild - Genghis Khan

He was just a gentile man
It was his love to grind
He didn't know the fear
He never had to hide
He loved the glance of metal
And the smell of blood
The flame of badness burned inside him
That was the only thing he had got

Genghis Khan

Can't you see it's all a lie
The time had it made
He was a man like you and me
His era was his fate
He freed his conquered land
From the banner of death
Freedom to the Mongol nation
By fanning their wrath

Genghis Khan

Μια μικρή μικρή παρατηρησούλα.
Αυτό που απεικονίζεται στο χάρτη δεν είναι ακριβώς ένα σταθερό μογγολικό κράτος, αλλα η μέγιστη εξάπλωση των Μογγόλων. Τα περισσότερα από αυτά τα εδάφη τα κράτησαν περί τα 20 χρόνια, μετά περιορίστηκαν δραστικά. Άρα μπορούμε να μιλήσουμε για κατακτήσεις, όχι όμως για Αυτοκρατορία, γενικά όχι για την ύπαρξη ενός κράτους με δομές και τα λοιπά. Περαστικοί ήταν!
Μόνιμη κατοικία η σημερινή Κίνα, η Μογγολία και κάποια άλλα εδάφη μέχρι την Κασπία (όπως και να έχει λίγα δεν είναι!!).

Ναι έχεις δίκιο.

Πρόκειται για την μέγιστη εξάπλωση των Μογγόλων και μάλιστα οχι επι Τζέκινγκς Χαν , αλλα επι των γιων του.  Η επεκταση των Μογγόλων ανακόπηκε μετά την ηττα τους απο τους Αιγυπτιους Μαμελούκους και αργότερα ανέλαβαν πιο φιλειρηνικοί ηγέτες.

Στο χαρτη που παρέθεσα αφαιρέστε,αν δεν απατώμαι, τις ευρωπαικές κτήσεις πλην της Ρωσίας , την Τουρκία-Ιρακ-Ιορδανία και Αφγανιστάν - Πακιστάν. Επίσης, Οι επίγονοι του Μεγάλου Χαν μετα την ανακοπή της επέκτασης τους, αρχισαν τις έριδες και έτσι η Μογγολική Αυτοκρατορία διασπάστηκε, αλλα παρόλα αυτά υπήρχε μια χαλαρή συμμαχία μεταξύ των διάδοχων κρατών.


Και στην περίπτωση του Αλεξάνδρου , η αυτοκρατορία ήταν βραχύβια (στην Ινδία πχ).